تاریخچه تقسیمات کشوری

اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: ایران، از استان‌های زیادی تشکیل شده است که هر استان، دارای قسمت‌های کوچک‌تر دیگری است که به آن‌ها شهر، شهرستان، بخش و روستا می‌گویند. بر اساس آخرین تقسیمات کشوری در سال ۱۳۹۵، ایران دارای ۳۱ استان و ۲۶۸ شهرستان است. داشتن این اطلاعات فقط از لحاظ اطلاعات عمومی نیست بلکه برای شناختن مکان‌های دیدنی اهمیت فراوانی دارد. هر استان دارای طبیعت، تاریخ و فرهنگ خاص متعلق به خود است. اولین گام برای گردش در طبیعت، شناخت اماکن تاریخی و شناخت فرهنگ اقوام ایران زمین، شناخت استان است.

تاریخچه قانون تقسیمات کشوری

شاید برخی تصور کنند لیست استان‌ها و مراکز آن‌ها در ایران همیشه به همین حالت کنونی بوده است، اما تقسیم‌بندی استان‌های ایران در طول تاریخ بار‌ها دستخوش تغییر شده است.

اولین بار قانون تقسیمات کشوری در سال ۱۲۸۵ شمسی انجام شد که کشور را به چهار استان تقسیم کرد. در سال ۱۳۴۱ این تقسیمات مجدداً عوض شد و تعداد آن‌ها به ۸ استان‌ها افزایش یافت.

اولین تغییرات در قانون جدید، تغییر نام ایالت و ولایات به اسامی جدید استان، شهرستان، بخش و دهستان بود. در این تقسیم بندی بر اساس موقعیت جغرافیایی، ایران به ۶ استان بزرگ و ۵۰ شهرستان تقسیم شد. ولی در دی ماه سال ۱۳۱۶ قانون اصلاح شد و ایران به ده استان افزایش یافت. این ده استان با شماره به صورت استان اول، دوم، سوم و … نامگذاری شده بود. پس از مدتی اسامی استان‌ها به همان نام تاریخی قبلی تغییر یافتند. در سال‌های بعد هم استان‌های جدیدی به فهرست استان‌های ایران اضافه شد.

اسامی استان های ایران

از سال ۱۳۱۶ تقسیم‌بندی ایران به استان‌های مختلف شروع شد، که طبق آن ایران به ۱۰ استان و هر استان براساس یک شماره نامگذاری شد، که با نام استان اول؛ استان دوم؛ تا استان دهم نامیده می‌شدند.

مرکزی استان صفرم، گیلان استان یکم، مازندران استان دوم، آذربایجان شرقی استان سوم، آذربایجان غربی استان چهارم، کرمانشاه استان پنجم، خوزستان استان ششم، فارس استان هفتم، کرمان استان هشتم، خراسان رضوی استان نهم، اصفهان استان دهم، سیستان و بلوچستان استان یازدهم، کردستان استان دوازدهم، همدان    استان سیزدهم، چهارمحال و بختیاری استان چهاردهم، لرستان استان پانزدهم، ایلام استان شانزدهم، کهگیلویه و بویراحمد استان هفدهم، بوشهر استان هجدهم، زنجان استان نوزدهم، سمنان استان بیستم، یزد استان بیست و یکم، هرمزگان استان بیست و دوم، تهران استان بیست و سوم، اردبیل استان بیست و چهارم، قم استان بیست و پنجم، قزوین استان بیست و ششم، گلستان استان بیست و هفتم، خراسان شمالی استان بیست و هشتم، خراسان جنوبی استان بیست و نهم، البرز استان سی ام.

بزرگ‌ترین و کوچک‌ترین استان های ایران

بزرگترین استان ایران از نظر وسعت استان کرمان است و کوچکترین استان ایران از نظر وسعت استان البرز است.

بیشتر بخوانید: استان تهران سه‌پاره می‌شود؟

پرجمعیت و کم جمعیت‌ترین استان های ایران

طبق تراکم جمعیت استان‌های کشور، استان تهران پرتراکم‌ترین و استان خراسان جنوبی کم‌تراکم‌ترین استان‌های کشور هستند.

مرفه ترین استان های ایران 

هزینه‌های خانوار‌ها معیاری از سطح رفاه آن‌هاست. طبق نتایج آمارگیری هزینه و درآمد خانواده که سالانه مرکز آمار ایران انجام می‌دهد، بیشترین هزینه سرانه خانوار‌ها مربوط به استان تهران بوده است. همچنین استان‌های البرز، مرکزی، مازندران، فارس، بوشهر، آذربایجان غربی، اصفهان، زنجان و خراسان رضوی جزء استان‌های مرفه ایران هستند.

حادثه خیزترین استان های ایران

استان‌های تهران، خوزستان و فارس بیشترین نقاط حادثه خیز را دارند، بیشترین فعالیت‌ها در رفع نقاط حادثه خیز برای استان تهران با ۱۱۲ مورد از ۴۸۶ نقطه و خوزستان با ۵۳ مورد از۲۵۷ نقطه حادثه خیز انجام شده است.

کلام آخر

نقشه ایران می‌تواند اطلاعات فراوانی را به ما بدهد و ما با استفاده از آن می‌توانیم وسعت کشور، استان‌ها و شهر‌های آن را بشناسیم و در صورت نیاز از آن استفاده کنیم. هر فردی برای سفر از شهری به شهر دیگر ایران و یا استان به استانی دیگر، نیازمند نقشه برای پیدا کردن راه درست است و می‌تواند کمک زیادی به ما کند.