اقتصاد۲۴- سهمیه بنزین ۳۰۰۰ تومانی در کارتهای سوخت شخصی از ۱۵۰ لیتر به ۱۰۰ لیتر کاهش یافت. این پیامی است که امروز سایت تسنیم مخابره کرد. بلافاصله پس از انتشار این خبر گمانهزنیها دربارۀ تصمیم جدید دولت مبنی بر تغییر قیمت بنزین آغاز شد.
در همین زمینه فریدون عباسیدوانی، عضو کمیسیون انرژی مجلس، ضمن اظهار بیاطلاعی نسبت به تغییر سهمیه بنزین آزاد در کارتهای سوخت، به تجارتنیوز گفت: امروز نمایندگان مجلس درگیر بررسی لایحه بودجه سال آینده هستند و هنوز در این باره پرسش صورت نگرفته است.
او در پاسخ به اینکه آیا دولت و مجلس برنامهای برای تغییر قیمت بنزین دارند؟ پاسخ داد: فعلاً خبری در این باره نیست. در واقع تا امروز صحبتی دربارۀ تغییر نرخ حاملهای انرژی به میان نیامده و در قسمت درآمدی لایحه بودجه سال آینده هم به آن اشارهای نشده است.
بیشتر بخوانید:پشت پرده ارزانترین بنزین دنیا در ایران
وی معتقد است که در ابتدا نظام حقوق و دستمزد اصلاح شود و درآمد مردم حداقل به بالای خط فقر برسد؛ پس از آن میتوان درباره تغییر قیمت بنزین یا هر محصول دیگری تصمیمگیری کرد.
عباسی ادامه داد: در ابتدا لازم است که تکلیف شهروندان مشخص شود؛ آنها بر خودرو یا بنزین ارجحیت دارند. هر فردی باید مطابق فعالیتی که انجام میدهد حقوق و دستمزد دریافت کند تا بتواند نیازهای جسمی، روحی و روانی خود را تأمین کند. این مردم مگر چقدر درآمد دارند که قبل از اصلاح آن قیمت بنزین افزایش یابد؟
در این بین، فعالان کانون جایگاهداران سوخت نیز نسبت به کاهش سهمیه بنزین در روز جاری اظهار بیاطلاعی میکنند. بر این اساس هنوز مشخص نیست که دقیقاً کدام نهاد یا وزارتخانه بدون هماهنگی با مجلس و جایگاهداران تصمیم به چنین اقدامی گرفته است.
گرچه اکنون نمایندگان مجلس با افزایش قیمت بنزین مخالفت میکنند، اما تصمیمات اینچنینی و تجربه سالهای گذشته، بهویژه آبان ۹۸ نشان میدهد در اقتصاد ایران لایحه بودجه و قانون گاه از اهمیت خارج میشوند و کسی هم مسئولیت تصمیمات را بر عهده نمیگیرد.
حال اکنون باید دید طبق بودجه سال آینده، نرخ سوخت همچنان ثابت میماند یا با توجه به تأکید مکرر بر افزایش مصرف سوخت یا مقایسه دوباره قیمت بنزین و آب معدنی توسط وزیر کشور، دولت نقشه جدید برای جبران کسری بودجه خود دارد؟
متاسفانه شرایط اقتصادی برای مردم دشوار شده و این موضوع امنیت مردم و حاکمیت را تهدید می¬کند.
از طرفی اگر قیمت بنزین و دیگر حاملهای انرژی بالا رود ، مردم متحمل فشار اقتصادی میشوند، اما از سوی دیگر، اگر قیمت گذاری به همین روش کنونی بماند، آسیب و زیان آن برای مردم و کشور بسیار بیشتر است (به دلایل زیر). راه حل:
این منابع متعلق به همه مردم است، پیشنهاد میکنم برای اینکه مردم در صرفه جویی منابع مشارکت بیشتری کنند: 1- دولت صرفه جویی را از بودجه خود و نهادهای حاکمیتی شروع کند. 2- بخشی از درآمد صادراتی آنها با مشارکت بخش خصوصی با قیمت جهانی، مستقیما به مردم برسد و بخشی دیگر بصورت شفاف در بودجه دولتی، صرف رفاه و پیشرفت کشور گردد.
به همین خاطر با سهمیه بندی (ارائه سهمیه به هر کد ملی ) و اصلاح تدریجی و پلکانی شدن قیمت بنزین و دیگر حاملهای انرژی در بازار بهینهسازی و خرید و فروش سهمیه توسط مردم موافقم. اگر درست و حساب شده اجرا شود، این نتایج را در پی دارد: 1- حل مشکل مصرف بالا و غیر بهینه و ناترازی سوخت 2- کاهش کسری بودجه دولت که منشا اصلی تورم است 3- به کاهش ترافیک خیابانها و آلودگی شدید هوا و در نتیجه، بحران عظیم خشکسالی (افزایش بارندگی پس از هر دوره کاهش رفت و آمد و مصرف سوخت ، مثلا سال 98 و 99 و عید نوروز سالهای گذشته استان تهران یکی از نشانه های این موضوع است) و مرگ و میر فراوان ناشی از آن منجر میشود 4-اصلاح قیمت باعث بهینه سازی مصرف انرژی و جایگزینی خودروهای فرسوده و سرمایه گزاری و اشتغال بیشتر و افزایش سطح دستمزدها می گردد 5- به عدالت اجتماعی بیشتر می¬انجامد
در صورتی که فقط سهمیه دریافت شده از دولت قابل فروش باشد، میتوان از دلالی هم جلوگیری کرد.
در زمینه دیگر حاملهای انرژی و کالاها هم سهمیه قابل مبادله به مردم داده شود . اینکار همچنین باعث اصلاح الگوی مصرف میگردد و مردم نتیجه برنامه ریزی و صرفه جویی را بطور مستقیم دریافت کنند.
باید همه به دولت کمک کنیم شرایط و علت این کار را برای مردم توضیح دهد، و این اصلاحات را با کمک کارشناسان با تجربه و یک برنامه جامع به سرانجام برساند، پیش از آنکه دیرتر شود و از روی انفعال و اجبار بخواهد کاری انجام دهد. اگر در این اصلاحات تاخیر کنیم، در اثر به هدر روی منابع و قاچاق، شرکتها، تامین کنندگان و منابع کشور ورشکسته شده و دچار قحطی خواهیم شد.
البته در کنار اصلاح و بروز بودن قیمت انرژی و سوخت، بهتر است سیاستهای تکمیلی دیگری مانند کوپن یا کارت مواد غذایی و سهمیه حمل و نقل عمومی و حذف قیمت گذاری دستوری انجام گیرد.
بهترین ماشیهای دنیا هم توی خیابونهای پر ترافیک و حرج و مرج ایران ( با این فرهنگ رانندگی) مصرفشون بالا هست و حدود ۲ برابر میزان اعلامی کارخونه هست
درسته که ماشیای داخلی بی کیفیت هستن ولی علت اصلی مصرف بالای سوخت و آلودگی شدید هوا و در نتیجه خشکسالی و مرگ و میر ناشی از آلودگی همین ترافیک شدیده و مصرف غیر بهینه سوخت و انرژیه ( بنزین، گاز و برق و...)
اما مصرف بنزین خودرو پراید و تیبا در ترافیک سنگین بین 8 تا 9 لیتر است
مصرف خودرو هیوندای I20 و رنو کپچر بعنوان خودروهای کم مصرف خارجی در همین شرایط ترافیک شدید خیابانها ( و نه خیابانهای پاریس و کیفیت بنزین آنجا) نیز 8-9 میباشد، اگر چه خودروهای سمند و پژو بیشتر است. پس علت چیز دیگری است
علت اصلی مصرف بالا ، ترافیک سنگین خیابانها و علت ترافیک.....
حتی اگر همه خودروهای مملکت هم برقی بودن باز هم این مشکلات حل نمیشدن، چونکه برخلاف تصور خیلیا برق لازم برای شارژ خودرو خیلی خیلی بالاتر از تصور عامه هست و این میزان برق برای این همه استفاده غیر بهینه از خودرو اونقدر زیاد هست که خیلی بیشتر از الان کمبود برق و همینطور آلودگی ناشی از سوخت نیروگاهها خواهیم داشت.
همه این مشکلات بخاطر اینه که با سیاست گذاری غلط اقتصادی و انرژی و و قیمت دستوری انرژی ، مردم انگیزه ای برای مصرف بهینه ندارن ، یعنی نفع اقتصادی براشون نداره، برعکس،صاحبان خودرو انگیزه بالا برای مصرف بیشتر دارند
علت اصلی ترافیک، مصرف بالای انرژی و سوخت و در نتیجه آلودگی هوا و خشکسالی، قیمت دستوری آن است که باعث شده هیچکس انگیزه ای اقتصادی برای صرفه جویی و مصرف بهینه نداشته باشد، راه حل آن: پرداخت سهمیه قابل مبادله انرژی و سوخت بر اساس کد ملی بسیار به سود همه مردم و دولت است و بسیاری از معضلات اقتصادی و زیست محیطی کشور را حل میکند