تراز پرداخت‌ها چیست و چرا یکی از اصطلاحات اقتصادی مهم است؟

اقتصاد۲۴- شیوا سپهری: تراز پرداخت‌ها صورت‌حسابی است که برای یک دوره یک‌ساله، تمامی مبادلات اقتصادی شامل تجارت کالا و خدمات، انتقالات دارایی مالی یک کشور با سایر کشورهای جهان را ثبت می‌کند و از حاصل جمع حساب سرمایه و حساب تجاری به دست می‌آید.

حفظ تراز پرداخت‌ها با سایر نقاط جهان یک هدف اقتصاد کلان است. به‌طور ساده، اگر تراز پرداخت‌ها متعادل باشد، آنگاه دریافت‌های ترکیبی از فروش کالاها و خدمات در خارج از کشور و از بازده سرمایه‌گذاری‌های خارجی برابر با هزینه‌های ترکیبی برای واردات کالاها و خدمات و درآمد سرمایه‌گذاری خارج از کشور است.

بیشتر بخوانید: همه آنچه باید درباره بانک جهانی بدانیم

تراز پرداخت‌ها همچنین یک حساب رسمی از پرداخت‌های بین‌المللی است که در صورت حسابی منتشر می‌شود و آمار واردات و صادرات در آن جمع‌آوری شده است. تراز پرداخت‌ها به دو حساب اصلی تقسیم می‌شود: حساب جاری و حساب سرمایه و مالی.

حساب جاری

حساب جاری شامل پرداخت‌های زیر است:

تجارت کالاها

این موارد شامل واردات و صادرات کالاهای نهایی مانند خودروها و رایانه‌ها؛ کالاهای نیمه‌نهایی مانند قطعات و اجزای مونتاژ؛ و کالاهای اساسی مانند نفت می‌شود.

تجارت خدمات

تجارت خدمات شامل خدمات مالی، گردشگری و مشاوره است.

درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری و اشتغال

درآمد سرمایه‌گذاری به هر درآمدی اشاره دارد که از سرمایه‌گذاری در خارج از کشور به دست می‌آید، و شامل سودهایی است که از فعالیت‌های تجاری زیرمجموعه‌های واقع در خارج از کشور حاصل می‌شود؛ بهره‌های دریافتی از سرمایه‌گذاری‌های مالی و وام‌ها در خارج از کشور؛ و سود سهام از مالکیت سهام در شرکت‌های خارجی.

پرداخت به افرادی که ساکن یک کشور هستند و در کشور دیگری مشغول به کار هستند نیز در حساب جاری گنجانده می‌شود. درآمد از سرمایه‌گذاری و اشتغال همچنین به عنوان "درآمد اولیه" شناخته می‌شود.

نقل و انتقالات مالی

بخش نهایی حساب جاری شامل پرداخت‌های انتقالی (انتقالات) ناشی از هدایا بین ساکنان کشورهای مختلف، کمک‌های خیریه به سازمان‌های خارج از کشور و کمک‌های خارجی است. انتقالات همچنین به عنوان "درآمد ثانویه" شناخته می‌شوند.

هرگونه کسری در حساب جاری با اقداماتی در حساب‌های مالی و سرمایه‌ای متعادل خواهد شد.

 حساب سرمایه و مالی

حساب سرمایه و مالی جریان‌های سرمایه و مالی بین بریتانیا و سایر نقاط جهان را ثبت می‌کند. انواع جریان‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) واقعی، مانند تأسیس یک واحد تولیدی توسط یک شرکت بریتانیایی در چین. سرمایه‌گذاری مستقیم به سرمایه‌گذاری در یک شرکت اشاره دارد که در آن صاحبان یا سهامداران کنترل جزئی بر کسب و کار دارند.

سرمایه‌گذاری پرتفوی، مانند خرید سهام یک کسب و کار موجود در خارج توسط یک سرمایه‌گذار داخلی. در سرمایه‌گذاری پرتفوی، سرمایه‌گذار هیچ کنترلی بر شرکت ندارد.

مشتقات مالی هر ابزار مالی است که ارزش زیرین آن بر اساس یک دارایی دیگر مانند ارز خارجی، نرخ بهره، کالاها یا شاخص‌ها است.

دارایی‌های ذخیره دارایی‌های مالی خارجی هستند که توسط مقامات پولی، یعنی بانک مرکزی، کنترل می‌شوند. این دارایی‌ها برای تأمین کسری‌ها و مقابله با عدم تعادل‌ها استفاده می‌شوند. دارایی‌های ذخیره شامل طلا، حقوق برداشت ویژه و ارز خارجی نگهداری شده توسط بانک مرکزی هستند. این فرآیند اغلب به عنوان تأمین رسمی شناخته می‌شود.

تأمین کسری‌ها به صورت زیر است:

فروش طلا یا نگهداری از ارزهای خارجی مانند دلار آمریکا، ین یا یورو، یا:

قرض گرفتن از بانک‌های مرکزی دیگر یا صندوق بین‌المللی پول (IMF).

سود با انجام کارهای زیر می‌تواند مدیریت شود:

خرید طلا یا ارزها.

پرداخت بدهی‌ها.