تاریخ انتشار: ۰۷:۰۷ - ۰۴ مرداد ۱۴۰۳
اقتصاد۲۴ بررسی می‌کند:

مالیات بر ارزش افزوده چیست؟

مالیات بر ارزش افزوده به کرات در گزارش‌های اقتصادی ذکر می‌شود. در این مطلب درباره چیستی مالیات بر ارزش افزوده، انواع و مزایا و معایب آن بخوانید.

مالیات بر ارزش افزوده چیست؟

اقتصاد۲۴- شیوا سپهری: مالیات بر ارزش افزوده (VAT) مالیاتی است که بر کالاها و خدمات وضع می‌شود و در هر مرحله از زنجیره تأمین دریافت می‌شود. در هر مرحله، مقداری ارزش (مبلغی کوچک از کل مالیات) از نقطه تولید تا فروش اضافه می‌شود. برخی کارشناسان معتقدند که مالیات بر ارزش افزوده بار اقتصادی نامناسبی بر دوش طبقات پایین جامعه می‌گذارد، در حالی که برخی دیگر از کارشناسان اقتصادی می‌گویند که این روش، بدون «مجازات» افراد ثروتمند با مالیات‌های بالاتر، راه خوبی برای درآمد دولت است.

مالیات بر ارزش افزوده در مقابل مالیات فروش

با اینکه مالیات بر ارزش افزوده و مالیات فروش در نهایت مقدار یکسانی از درآمد را در پایان زنجیره تأمین ایجاد می‌کنند، بسیاری از کشورها مالیات بر ارزش افزوده را به مالیات فروش ترجیح می‌دهند. این ترجیح عمدتاً به سه دلیل است:

در مورد مالیات فروش، مقدار زیادی از مالیات تنها توسط مشتری پرداخت می‌شود، در حالی که در مورد مالیات بر ارزش افزوده، همه در زنجیره تأمین (تولید کننده، عمده‌فروش، فروشنده، خرده‌فروش، مشتری) مقدار کمی مالیات پرداخت می‌کنند که در نهایت به همان مقدار بزرگ می‌رسد.
مالیات بر ارزش افزوده آسان‌تر برای محاسبه، ساده‌تر و استانداردتر است. مالیات فروش تنها بر محصول نهایی دریافت می‌شود و محاسبه مالیات در هر مرحله را دشوار می‌کند.

مزایا و معایب مالیات بر ارزش افزوده

مهترین معایب مالیات بر ارزش افزوده به شرح زیر بیان شده است:

-برای صاحبان کسب‌وکار، ثبت و نگهداری مالیات بر ارزش افزوده در هر مرحله دشوار می‌شود و حتی وقتی که معاملات به صورت بین‌المللی انجام می‌شود، حسابداری دشوارتر می‌شود، زیرا کشور‌های مختلف نرخ‌های مالیاتی متفاوتی دارند.


بیشتر بخوانید: تراز پرداخت‌ها چیست و چرا یکی از اصطلاحات اقتصادی مهم است؟


-اخذ مالیات بر ارزش افزوده راه آسان تری برای فرار مالیاتی است. برخی از کسب‌وکار‌های کوچک می‌توانند از ارائه رسید خودداری کنند و بنابراین مبلغ نهایی مالیات را تغییر دهند.

-اگرچه نظریه مالیات بر ارزش افزوده بهتر از مالیات فروش است، زیرا کل مبلغ مالیات توسط مصرف‌کننده پرداخت نمی‌شود، اما در عمل اغلب دیده می‌شود که مصرف‌کنندگان در صورت اجرای مالیات بر ارزش افزوده قیمت‌های بالاتری برای کالا‌ها پرداخت می‌کنند.

مالیات بر ارزش افزوده چیست؟

مزایای دریافت مالیات بر ارزش افزوده به شرح زیر است:

-مالیات بر ارزش افزوده به دلیل ساده‌سازی و آسانی محاسبه آن و همچنین ارائه مقدار دقیق در هر مرحله از تولید و فروش، پیچیدگی قوانین مالیاتی را کاهش می‌دهد و کارایی سیستم درآمد داخلی را افزایش می‌دهد.

-مالیات بر ارزش افزوده پرداخت مالیات را دشوارتر می‌کند.

-مفهوم مالیات بر ارزش افزوده این است که دولت بر درآمد افراد مالیات نخواهد گرفت بلکه بر مخارج آن‌ها مالیات خواهد گرفت. بنابراین، مالیات بر ارزش افزوده افراد را تشویق می‌کند که بیشتر درآمد کسب کنند و کمتر به صورت غیرمسئولانه خرج کنند.

-اگرچه اجرای مالیات بر ارزش افزوده ممکن است در ابتدا منجر به کاهش درآمد شود، اما در نهایت درآمد دولت را افزایش می‌دهد.

تفاوت مالیات بر ارزش افزوده با مالیات فروش چیست؟

در حالی که مالیات فروش فقط توسط مشتری پرداخت می‌شود، مالیات بر ارزش افزوده توسط همه اقشار زنجیره تأمین پرداخت می‌شود.

آیا مالیات بر ارزش افزوده برای گروه‌های کم‌درآمد و متوسط جامعه مفید است؟

خیر. افراد ثروتمند و گروه‌های با درآمد بالا از سیستم مالیات بر ارزش افزوده بهره‌مند می‌شوند، زیرا شهروندان مجبورند بدون توجه به درآمدشان، بر هر کالایی که می‌خرند مالیات پرداخت کنند. نیاز‌های روزانه مانند غذا و دارو اغلب به دلیل این سیستم گران‌تر می‌شوند.

انواع مالیات بر ارزش‌افزوده

مالیات بر ارزش‌افزوده تولیدی: مالیات بر ارزش‌افزوده تولیدی (Production-based VAT) نوعی از مالیات است که بر تمام کالا‌ها و خدمات تولید شده در داخل یک کشور، بدون در نظر گرفتن صادرات، وضع می‌شود. این نوع مالیات شامل مالیات بر ارزش افزوده کالا‌های سرمایه‌ای (مانند ماشین‌آلات و تجهیزات) نیز می‌شود. البته ممکن است باعث کاهش سرمایه‌گذاری شود، زیرا مالیات بر کالا‌های سرمایه‌ای نیز وضع می‌شود.
ویژگی‌های این نوع مالیات به شرح زیر است:

-تمامی کالا‌ها و خدمات تولید شده در کشور مشمول مالیات می‌شوند، حتی کالا‌های سرمایه‌ای.

-مالیات پرداخت شده برای خرید کالا‌های سرمایه‌ای (مانند ماشین‌آلات) از مالیات قابل پرداخت کسر نمی‌شود.

-به دلیل اینکه کالا‌های سرمایه‌ای نیز مشمول مالیات هستند، محاسبه و مدیریت این نوع مالیات پیچیده‌تر است.

مالیات بر ارزش‌افزوده درآمدی: مالیات بر ارزش‌افزوده درآمدی (Income-based VAT) نوعی از مالیات است که بر ارزش افزوده ایجاد شده در هر مرحله از تولید و توزیع کالا‌ها و خدمات، پس از کسر هزینه‌های مواد اولیه و نیروی کار، وضع می‌شود. ویژگی‌های مالیات بر ارزش افزوده درآمدی در ادامه می‌آید:

این نوع مالیات تمرکز بر درآمددارد. مالیات بر اساس ارزش افزوده‌ای که در هر مرحله ایجاد شده محاسبه می‌شود.

این مالیات باعث کسر هزینه‌ها است. هزینه‌های مواد اولیه و نیروی کار از مالیات قابل پرداخت کسر می‌شود.

به دلیل کسر هزینه‌های مواد اولیه و نیروی کار، این نوع مالیات برای صنایع خدماتی مناسب‌تر است.

مالیات بر ارزش‌افزوده مصرفی: مالیات بر ارزش‌افزوده مصرفی (Consumption-based VAT) نوعی از مالیات است که تنها بر کالا‌ها و خدمات مصرفی وضع می‌شود و کالا‌های سرمایه‌ای از این مالیات معاف هستند. در این نوع مالیات، تنها مصرف نهایی کالا‌ها و خدمات مشمول مالیات است. مالیات بر ارزش افزوده مصرفی ویژگی‌های زیر را دارد:

تمرکز بر مصرف نهایی دارد. تنها کالا‌ها و خدمات مصرفی مشمول مالیات هستند و کالا‌های سرمایه‌ای معاف هستند.

کسر مالیات کالا‌های سرمایه‌ای را محقق می‌کند. مالیات پرداخت شده برای خرید کالا‌های سرمایه‌ای از مالیات قابل پرداخت کسر می‌شود.

برای محاسبه ساده‌تر است. به دلیل معافیت کالا‌های سرمایه‌ای، محاسبه و مدیریت این نوع مالیات ساده‌تر است.

مالیات بر رزش افزوده به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟

  • کلیه واردکنندگان
  • کلیه صادرکنندگان
  • کارخانه‌ها و کارگاه‌های تولیدی و صنعتی
  • بهره‌برداران از معادن
  • ارائه‌دهندگان خدمات حسابداری، حسابرسی، دفترداری و همچنین خدمات مالی
  • حسابداران رسمی شاغل و مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران
  • ارائه‌دهندگان خدمات مدیریتی و مشاوره‌ای
  • ارائه‌دهندگان انواع خدمات انفورماتیک و رایانه‌ای، اعم از سخت‌افزاری، نرم‌افزاری و طراحی سیستم
  • هتل‌ها، متل‌ها، و مهمان‌پذیرها
  • بنکداران، عمده‌فروش‌ها، فروشگاه‌های بزرگ، واسطه‌های مالی، نمایندگان توزیع کالاهای داخلی و وارداتی و صاحبان انبارها
  • نمایندگان مؤسسه‌های تجاری و صنعتی، اعم از داخلی و خارجی
  • مؤسسات حمل‌ونقل موتوری و باربری؛ زمینی، دریایی و هوایی (غیر از مؤسسات حمل مسافر)
  • مؤسسات مهندسی و مهندسی مشاور
  • مؤسسات تبلیغاتی و بازاریابی
  • فروشندگان طلا و جواهر
  • فروشندگان آهن‌آلات
  • صاحبان تالارهای پذیرایی و رستوران‌ها
  • صاحبان نمایشگاه‌ها و فروشگاه‌های خودرو و بنگاه معاملات املاک
  • صاحبان تعمیرگاه‌های مجاز خودرو
  • چاپخانه‌داران
  • صاحبان دفاتر اسناد رسمی
  • صاحبان مراکز ارتباطات رایانه‌ای، دفاتر خدمات ارتباطی، دفاتر خدمات دولت الکترونیک و دفاتر خدمات الکترونیک شهر
  • صاحبان سینماها، تماشاخانه‌ها و مکان‌های تفریحی و ورزشی
  • چلوکبابی‌ها، سالن‌های غذاخوری و سفره‌خانه‌های سنتی
  • اغذیه‌فروش‌های زنجیره‌ای با مالکیت یا نام و نشان تجاری واحد
  • صاحبان دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت گوشت گوسفند، گوساله و مرغ + جدول

قیمت ماهی امروز + جدول

قیمت خودرو‌های مدیران خودرو امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت خودرو‌های سایپا امروز شنبه ۲۴ شهریور ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز شنبه ۲۴ شهریور ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز یکشنبه ۲۵ شهریور ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز شنبه ۲۴ شهریور ۱۴۰۳ + جدول

بحران مدیریت سید عباس حسینی در بانک مسکن / شکسته شدن رکورد صدور حکم و انتصاب در بانک مسکن و شرکت‌های تابعه طی ۲۰ روز

عکس/ مسعود پزشکیان در دفتر سیدعمار حکیم

قیمت خودرو‌های سایپا امروز یکشنبه ۲۵ شهریور ۱۴۰۳ + جدول

دورهمی بنز‌های کلاسیک در کاخ سعدآباد

عکس/سعید محمد حرف‌هایش درباره جملیه علم الهدی را نه تایید و نه تکذیب کرد

عکس زیرخاکی از امام‌زاده صالح در دوران قاجار

عکس/تاج گل ارسالی قالیباف برای خداداد عزیزی

عکس/ دخالت جمیله علم الهدی در عزل و نصب‌های دولت سیزدهم!

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

صادرات مرغ متوقف شد

فیلم/ اظهارات بی‌سابقه رئیس جمعیت پیش‌گیری از خودکشی ایران روی آنتن زنده

موضوع انتقاد غیرمستقیم فرزانه صادق از زاکانی چه بود؟

چراغ سبز قلعه‌نویی برای بازگشت نوراللهی

فیلم/ ویدیوی جنجالی امیر نوری با قیافه عجیب در خارج از کشور

یارانه این دهک‌ها واریز شد

فیلم/ اعتراف صمیمانه مهراب قاسم‌خانی

عکس/ وضعیت خطرناک سکوهای شهر قدس

انتقاد سرمربی الغرافه از کیفیت چمن ورزشگاه شهرقدس

فیلم/ حملات نیرو‌های صهیونیست به المحمودیه در لبنان

فیلم/ تصاویر شوکه‌کننده از راه ندادن کارگر بعد از سوختگی به آمبولانس

رونمایی از جنگنده جدید چین

خط و نشان نتانیاهو برای نیرو‌های مسلح یمن

روایت تکان‌دهنده از مرگ هوادار ملوان روی سکوهای ورزشگاه فولادشهر

خرید نان با کارت بانکی ممنوع شد؟

پیش بینی بورس فردا دوشنبه ۲۶ شهریور ۱۴۰۳

پای هوش مصنوعی به درس خارج فقه باز شد

رئیس موسسه مصباح یزدی در بیمارستان بستری شد/ علت چه بود؟

بغض رضا کیانیان و مسعود فراستی بعد از ۳سال ترکید

این موزه از اول مهرماه تعطیل است

پیش بینی قیمت دلار فردا دوشنبه ۲۶ شهریور ۱۴۰۳

اتفاق عجیب و ناراحت‌کننده در نشست خبری نکونام

توضیحات تأمین‌اجتماعی درخصوص استخدام نیرو‌های قراردادی

عکس/توییت مدیر شهرداری علیه دولت پاک شد

اعتصاب در سامسونگ؛ گوشی‌ها گران می شوند؟

تصمیم نهایی مجلس برای تعطیلی پنجشنبه‌ها

فیلم/ نجات دختر مازندرانی از مرگ با کمک پلیس راه

جزییات جدید درباره افزایش حقوق کارگران در سال ۱۴۰۴

مرگ سالانه ۷ هزار ایرانی بدلیل خودکشی!

اینفوگرافی/بیشترین و کمترین طلاق‌ها سهم کدام استان‌هاست؟

آیا ناترازی بنزین واقعیت دارد؟

افزایش نگران‌کننده خودکشی در محیط‌های جمعی

فیلم/تمجید برادرزن جهان پهلوان تختی از بهاره رهنما

مزایا و معایب اعطای یارانه نقدی در کشور

لیمپ مد خودرو چیست و چرا فعال می‌شود؟

عکس/جشن فارغ‌التحصیلی سه خلبان با حضور مقام‌های طالبان

خرید و فروش داگز در کوینکس

عکس زیرخاکی از شهر چالوس که تابحال ندیده اید

عکس/ عمل زیبایی الناز حبیبی سوژه شد

عکس/پوستر تبلیغاتی پیکان دولوکس؛ سال ۱۳۵۰

عکس/ استایل جدید حدیثه تهرانی در کنار همسرش

پیشنهاد فلاحت پیشه به دولت درباره قیمت بنزین+فیلم

فیلم/صادق زیباکلام: بیش ترین ظلم به دموکراسی را زندانیان سیاسی کردند

لباس خاص استقلال برای آسیا+عکس

موافقان و مخالفان سفر مسعود پزشکیان به عراق چه گفتند؟

فیلم/پا به توپ شدن لیلا اوتادی در یک برنامه تلویزیونی!

فیلم/حضور بازیکنان و کادر فنی تیم ملوان در مراسم خاکسپاری هوادار این تیم

ادامه‌ تجمع کارگران اخراجی پتروشیمی ارغوان گستر ایلام

اینفوگرافی/مقایسه سود خودروساز و دلال از فروش محصولات

فیلم/ روایت محمد جواد ظریف از حمایت‌های رهبر انقلاب