دولت در مسکن دخالت نکند

اقتصاد۲۴ - نگاهی به شاخصهای بخش مسکن (رشد قیمت و اجاره مسکن، شاخص دسترسی به مسکن، سهم مسکن در هزینه خانوار و...)، حاکی از نابسامانی در این بخش است. سیاستها و برنامه های سالیان اخیر نیز نه تنها گرهی از کلاف مشکلات مزمن این بخش نگشوده، گاه، بر تعداد آنان افزوده است. بر این مبنا در شرایط کنونی، انتخاب سیاستگذار بخش مسکن حساسیتی دوچندان یافته است. از اینرو، ما اعضای هیات علمی، مشاوران، مدیران، کارشناسان، محققان، سازندگان و به طور کلی کنشگران بخش مسکن ضروری میدانیم فرد پیشنهادی برای وزارت راه و شهرسازی، موارد ذیل را قبول و مهمتر از آن، باور داشته باشد:

۱ .مسئولیت را با علم به اینکه بسیاری از مشکالت و چالشهای بخش مسکن، علل و ریشه های برون بخشی دارند، قبول نماید و نسبت به مشکلات، منفعل نباشد.

۲ .با توجه به شکست بازار در تامین مسکن دهکهای پایین جامعه و بخشی از خانه اولیها، حمایت موثر و هدفمند دولت برای این بخش از جامعه را ضروری بداند.

۳ .طرح جامع مسکن را با اسلوب واقعگرایانه، عملگرایانه و با لحاظ مقدورات دولت و پرهیز از بلندپروازی های به ظاهر موجه، مورد بازنگری قرار دهد(در غیر اینصورت، طرح جامع مسکن به سرنوشت طرحهای جامع پیشین دچار شده و از کنج کتابخانه مدیران خارج نمی شود.

۴ .ضمن احصاء و انتشار عمومی آخرین وضعیت عملکرد واقعی دولت سیزدهم در حوزه مسکن، برنامه ها و تعهدات ذیربط را غربالگری و بازبینی نماید.

۵ .ضمن التزام به قانون، با هماهنگی مجلس شورای اسلامی، اصلاح برخی از مواد قوانین مرتبط با مسکن، از جمله پیش فروش ساختمان، ساماندهی بازار زمین مسکن و اجاره بها، جهش تولید مسکن و برنامه هفتم توسعه را دستور کار قرار دهد.

۶ .در بخش مسکن به "بازار به قدر کفایت، دولت به وقت ضرورت" پایبند باشد و با حمایت از بخش خصوصی، مجذوب یا مرعوب ذینفعان یا ذینفوذان سیاسی و رسانه ای مسکن دولتی نباشد.

۷ .مداخله دستوری در بازار مسکن را مانند سوزنی بداند که به ندرت بر جان خود فرو می کند.

۸ .در برنامه ریزی مسکن، رویکرد بلندمدت را قربانی رویکرد کوتاه مدت نکند.

۹ .با توجه به محلی (مکان پایه) بودن مسکن، از ارائه نسخه واحد برای مسائل مسکن اجتناب کند.

۱۰ .مسکن استیجاری را به عنوان بخشی از نظام اسکان و به عنوان مکمل مسکن مِلکی بداند.

۱۱ .ابزارهای پولی، مالی، بودجه ای، شهرسازی و... را برای سیاستهای مسکن (انبوه سازی، صنعتی سازی، اجاره داری، انطباق تولید مسکن با نیاز مسکن، بازآفرینی شهری و...) بکار گیرد.

بیشتر بخوانید: رهن در هر محله تهران چقدر هزینه دارد؟ 

۱۲ .نهادسازی و اصالحات ساختاری را مقدم بر کلنگ زنی پروژه های عمرانی بداند.

۱۳ .توزیع زمین و مسکن به صاحبان و رابطان قدرت را ابزاری برای پیشبرد امور نداند.

۱۴ .دیوانسالاری موجود در وزارت راه و شهرسازی، شرکتهای بازآفرینی شهری و عمران شهرهای جدید، سازمان ملی زمین و مسکن، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، سازمان مجری ساختمانهای دولتی و حتی بنیاد مسکن را با رویکرد ارتقاء کارآمدی، مورد بازنگری دقیق قرار دهد.

۱۵ .معاونت مسکن و ساختمان را با پرهیز از تصدیگری، به نقش اصلی خود (سیاست گذاری) سوق دهد.

۱۶ .از هیچ کوششی برای افزایش اثربخشی مقررات ملی ساختمان فروگذار نکند. در این راستا بازبینی ساختار مالی، علمی و اجرایی آزمونهای نظام مهندسی ضروری به نظر میرسد.

۱۷ .اراده الزم برای اصالحات حساس و پیچیده ولی ضروری در سازمان های نظام مهندسی ساختمان را داشته باشد.

۱۸ .وسعت کشور را موجب نادیدهگرفتن محدودیت زمین دولتی نداند.

۱۹ .از واگذاری زمینِ آماده سازی نشده و بدون خدمات زیربنایی و روبنایی به متقاضیان، پرهیز داشته باشد.

۲۰ .بدون توجیه متقن شهرسازی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیستمحیطی، زیر بار افزایش بی رویه محدوده شهرها و روستاهای کشور و ایجاد شهرک و شهر جدید، با هدفِ مسکن سازی نرود.

۲۱ .توسعه درونی شهر را مقدم بر گسترش افقی شهرها شمرده، نوسازی و احیاء بافتهای هدف را ذیل سیاستِ کلانِ بازآفرینی شهری، با اولویت پیگیری نماید.

۲۲ .سکونتگاههای غیررسمی را متناسب با شرایط هر سکونتگاه ساماندهی کند (تمهیدات پیشگیری و تحدید، سنددارکردن، بهبود امکانات زیربنایی و روبنایی و در صورت لزوم به عنوان آخرین راه حل، جابجایی).

۲۳ .در شهرهای جدید ضمن توجه جدی به توسعه زیرساختهای اجتماعی، اقتصادی و عمرانی، بهره برداری از ظرفیت این شهرها را با واقعیات و مقدورات تعدیل کند.

۲۴ .به توسعه نظام تامین مالی مسکن، خصوصا اصلاحات در بانک مسکن و صندوق ملی مسکن، متعهد باشد

۲۵. شهرداری را نهاد حکمروایی شهری و نه ابزار اعمال ارادۀ سوداگرانِ شهرفروش بداند.

۲۶ .با علم به اینکه شهرداری، نهاد عمومی غیر دولتی است، در پیِ جلب همراهی و اتفاقنظرِ نهادهای ذیربط برای اصلاحِ ساختار هزینه و درآمد شهر باشد.

۲۷ .بیش از نگاه کمی، نگاه کیفی به مسائل مسکن روستایی داشته باشد.

۲۸ .به دنبال حل مساله مسکن شهرها، در روستاها نباشد. این اقدام می تواند عالوه بر به هم ریختن نظام اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی روستاها و شکل گیری گسترده خانه های دوم برای شهرنشینان، مشکالت عدیدهای در پی داشته باشد.

۲۹ .امور غیرساختمانی احداث مسکن (صدور پروانه ساختمانی، خدمات مهندسی، صدور سند، مالیات، انشعابات آب و برق و گاز، بیمه و...) را به فراخور، تعدیل، تسریع و تسهیل کند.

۳۰ .رویه ها و مقررات حاکم بر معامالت امالک و مستغالت (مشاوران املاک، دفاتر اسناد رسمی، ادارات مالیات، سامانه ثبت معامالت، ابزارهای نوین معامالت بر بستر تجارت الکترونیک و...) را با همکاری نهادهای ذیربط، سامان دهد.

اسامی امضاء کنندگان بدین شرح است:

آتوسا آفاقپور، قادر احمدی ، هادی احمدیان، منصور استادی، ایرج اسدی، پارسا ارباب، مصطفی ازگلی، صادق اکبری، محمود اوالد، سعید اسالمی بیدگلی، کمال اطهاری، سعید ایزدی، حسین ایمانی جاجرمی، رضا بابازاده خوشرودی، میثم بصیرت، علی اصغر بدری، مهرناز بیگدلی ، فرشید پورحاجت، سارا پورادبی، محمد پروین نیا، مجتبی پورخیز، مسعود تارانتاش، محمدحسین ترابی زاده، قاسم تقی زاده خامسی، محمدرضا توکلی، محمد کاظم جباری، محمد رضا جلالی طباطبایی، محمود جهانی، علی چشمی، علی چگنی، مسعود حق لطفی، محمدرضا حائری مازندرانی، سید جلیل حجازی، سیمین حناچی، سمانه خبیری، خلیل حاجیپور، حبیب خراسانی، امیرعلی خدربیگی، فریبرز داداشپور، حبیب دباغ، فریبرز دولت آبادی، محمدعلی دهقان دهنوی، غزال راهب، مهدی رستمی، رضا رحمانی، یداله رحمانی، جواد رحمتی، محمود رحیمی، حسن روانفر، مجید روستا، سپیده ریاضی، جواد زارعی، مریم زارعیان، سید امین زرگرمرادی، بهمن زندیه، فرخ زنوزی، محمد سالاری راد، علی سبحانی، بهرام سحابی، نوید سعیدی رضوانی، علی سرزعیم، غلام رضا سالمی، مهدی سلطان محمدی، سید مسلم سیدالحسینی، حشمت الله شاهسواری، سید هادی شفایی، آرمین شفقت، عباس شفیعی، محمد شکرچی زاده، مهدی شیخ سجادیه، عبدالوهاب شهلیبر، صادق صادقپور، مینا صنیعی نژاد، سید نصیرالدین شاهرخی، ایمان طاهر، حبیباله طاهرخانی، سید رسول طباطبایی، روزبه ظهیری، محسن عباسی هرفته، همت علی عبدی نژاد، مهدی عبیدی سیاوشانی، نادر عربی، مونا عرفانیان، سعید عسگری، هوشنگ عشایری، محمدحسن علمداری، محمدرضا علوی، میرمحمد غراوی، امیر فرجامی، فرشاد فرزین، ابراهیم فروزانی، رضا فرهادزاده، مهسا قربانی، امیرحسین قزوینی، غالمرضا کاظمیان، امین کاوئی، علیرضا کریم، حسن کریمی، محمد کوثری، مجتبی لشکربلوکی، محسن مجذوب، احمد مجیدی، ناصر محسنی، محمد حسن مرادی، سمیه مردانه، ابوالفضل مشکینی، سهراب مشهودی، محمد مزینانی، منوچهر معظمی، نریمان مصطفایی، عباس مصطفوی، حامد مظاهریان، محمدرضا مظفری، بهروز ملکی، سید علی اکبر موسوی، ابراهیم موسی خانی، محمود میریان، سعید میرزاپور، مهرداد نجفی، مجتبی نیک کردار، کمال نوذری، مهدی نوروزیان، بهروز هادی زنوز، مسعود هاشمی، رسول وظیفه شناس، سید مهدی هدایت، حمید یاری، علی یاوری، شیرزاد یزدانی و ترانه یلدا