یحیی السنوار جانشین اسماعیل هنیه کیست؟

اقتصاد۲۴- اسماعیل هنیه یکی از رهبران عالی‌رتبه حماس در تاریخ ۱۰ مرداد ۱۴۰۳ برابر با ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۴ حدود ساعت ۲ بامداد و پس از شرکت در مراسم تحلیف رییس‌جمهور مسعود پزشکیان در تهران ترور شد تا جنبش حماس ناچار شود در فکر جانشینی برای او باشد.

این جانشینی مدت‌ها به درازا کشید تا این‌که سرانجام پس از رایزنی‌های فراوان یحیی السنوار به‌عنوان رییس دفتر سیاسی این جنبش معرفی شد.

یحیی السنوار کیست؟

یحیی ابراهیم سِنوار ۲۹ اکتبر ۱۹۶۲ در اردوگاه پناهندگان خان‌یونس در جنوب نوار غزه به دنیا آمد.

اصالت او به واسطه پدر و مادرش به اشکلون برمی‌گردد. آن‌ها به‌دنبال جنگ ۱۹۴۸ اعراب و اسراییل موسوم به النکبة (نکبت) به شهر خان یونس مهاجرت کردند.

تحصیلات یحیی سنوار

سنوار در خان یونس به مدرسه رفت او تحصیلات ابتدایی خود را در مدارس وابسته به سازمان امدادرسانی به پناهجویان فلسطینی (اونروا) گذراند.

برادر بزرگ یحیی محمد محمد از رهبران برجسته حماس و رئیس دفتر سیاسی آن در غزه بود بنابراین او همواره تحت‌تاثیر و دنباله‌رو او بود. محمد از چندین سوء قصد از سوی اسراییل جان به در برد، تا این که در سال ۲۰۱۴ حماس خبر مرگ او را اعلام کرد، اما گویا این خبر درست نیست چراکه از آن هنگام بار‌ها گزارش‌هایی مبنی بر زنده بودن او و فعالیت در شاخه نظامی حماس با پنهان شدن در تونل‌های غزه منتشر شده است. حتا گفته می‌شود که او در حملات ۷ اکتبر هم دست داشته است.

وی یکی از پیشگامان مساجد و از نخستین کسانی بود که در زمان تأسیس جنبش حماس در ۱۴ دسامبر ۱۹۸۷ به صفوف آن پیوست. و پس از آن، از دانشگاه اسلامی غزه در رشته زبان عربی مدرک کارشناسی گرفت.

ورود به حماس و دنیای سیاست

دلیل و به‌نوعی واسطه ورود یحیی السنوار به حماس شیخ احمد یاسین بود.

یحیی چندین بار در سال‌های ۱۹۸۲ و ۱۹۸۵ به دلیل فعالیت‌های اسلامی دست نیرو‌های اسراییلی بازداشت شده بود و در همین دوران بود که توانست اعتماد شیخ احمد یاسین، بنیان‌گذار حماس را جلب کرد. این ارتباط با رهبر معنوی حماس، تأثیر زیادی بر پذیرش سنوار در داخل جنبش داشت.

وی از ابتدای فعالیت‌های مبارزاتی اش، شخصیت برجسته خود را نشان داد و یکی از فعالان حماس در مقاومت در برابر اشغالگری رژیم صهیونیستی در جریان انتفاضه بزرگ ۱۹۸۷-۱۹۹۳ بود.

بیشتر بخوانید: اسماعیل هنیه کیست؟/ زندگی رئیس دفتر سیاسی حماس در چند پرده/ ابوالعبد چگونه در تهران ترور شد؟

یحیی السنوار در پست‌های سازمانی قرار گرفت و از نخستین کسانی بود که به بازوی نظامی حماس، «گردان‌های عزالدین قسام» پیوست و در سال ۲۰۰۵ سمت فرماندهی «تیپ خان یونس» را بر عهده گرفت.

وی یکی از اعضای برجسته ستاد گردان‌های القسام شد و به فرمانده کل آن، «محمد الضیف»، و معاونش، «مروان عیسی»، بسیار نزدیک است و هر سه نفر از برجسته‌ترین اعضای فهرست ترور رژیم اسراییلند.

مسلم است که جنبش حماس هر کسی نمی‌تواند جانشین هنیه کند و یحیی السنوار می‌توانست برای این پست گزینه مطمئنی باشد.

او یک فرمانده نظامی فلسطینیست که از آغاز به کار جنبش مقاومت اسلامی فلسطین حماس در غزه، به گردان‌های شهید عزالدین قسام، بازوی نظامی حماس پیوست و اکنون یکی از رهبران آن است.

یحیی السنوار ید طولایی در انجام عملیات کماندویی دارد و به همین دلیل هم جزو تحت تعقیب‌ترین افراد در فهرست ترور رژیم صهیونیستیست.

زندگی عجیب یحیی السنوار

جالب است بدانید او تاکنون زندگی عادی نداشته است و درواقع همواره به صورت محرمانه و پنهانی زندگی کرده است و بیش‌تر ساکنان نوار غزه وی را از نزدیک ندیده و نمی‌شناسند.

به گزارش اقتصاد۲۴ او در دو دهه گذشته هدف بسیاری از سوقصد‌ها بوده و توانسته ز ۶ ترور نافرجام، جان سالم به در برد.

پس از آخرین حضور علنی در یک فیلم ضبط شده در سال ۲۰۰۵، یحیی السنوار مجدداً ناپدید شد تا اینکه در برنامه «ما خفی اعظم» که شامگاه جمعه ۲۷ می ۲۰۲۲ از شبکه الجزیره پخش شد، ظاهر شد.

اسراییلی‌ها یحیی السنوار را مغز متفکر بسیاری از عملیات‌های کماندویی، به ویژه عملیات موسوم به «بمب تونلی» که سایت‌های نظامی رژیم صهیونیستی را در مدت ۵ سال هدف قرار داد، می‌دانند.

دستگیری یحیی سنوار و زندان

در سال ۱۹۸۸ هنگامی‌که السنوار قصد ربودن و کشتن دو سرباز اسراییلی را داشت به دست نیرو‌های امنیتی اسراییل، دستگیر و در دادگاه به اتهام کشتن ۱۲ فلسطینی در اسراییل محاکمه و به چهار بار حبس ابد محکوم شد.

او بین سال‌های ۱۹۸۸ تا ۲۰۱۱ یعنی بیش‌از ۲۲ سال در اسراییل زندانی بود و همین سال‌های زیاد اسارت او را در کارش مصمم‌تر کرد.

سنوار از طرف زندانیان با مسئولان زندان صحبت و نظم و انضباط را در میان زندانیان حاکم می‌کرد. او در جریان مبادله تعداد زیادی از زندانیان حماس و جنبش فتح با گیلعاد شلیط در سال ۲۰۱۱ از زندان آزاد شد.

بیشتر بخوانید: چه کسی جانشین اسماعیل هنیه خواهد شد؟

بسیاری در دستگاه‌های امنیتی و دفاعی اسراییل بر این باورند که آزاد کردن سنوار در جریان تبادل زندانیان اشتباهی مرگ‌بار بود. سنوار پس از آزادی به غزه برگشت و به دلیل عضویت و بنیان‌گذار حماس و سال‌های زیاد زندان خیلی زود به عنوان یک رهبر پذیرفته شد.

امروز او راحلقه اصلی ارتباطی میان شاخه سیاسی و گردان‌های عزالدین قسام می‌دانند.

سنوار در سال ۲۰۱۳ به عنوان عضو دفتر سیاسی حماس در نوار غزه انتخاب شد و چهار سال بعد به ریاست این دفتر رسید. گفته می‌شود او مسئول بازداشت محمود اِشتَیوی (یکی از فرماندهان حماس) در سال ۲۰۱۵ بوده است. 

در مه ۲۰۲۱ خانه و دفتر او در حملات هوایی اسراییل به نوار غزه هدف قرار گرفتند. او در آوریل ۲۰۲۲ در نطقی تلویزیونی از مردم خواست که به هر طریق ممکن به اسراییل حمله کنند.

نقش یحیی سنوار در حمله ۷ اکتبر

اسراییل او را عامل و مسئول اصلی حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر می‌داند.

یحیی سنوار جانشین اسماعیل هنیه

پس از آن‌که اسماعیل هنیه در تهران ترور شد حماس به ناچار به‌دنبال کسی برای جانشینی او شد. این جنبش پس از رایزنی‌های فراوان امروز با انتشار بیانیه‌ای یحیی السنوار را به‌عنوان جانشین هنیه و رییس دفتر سیاسی حماس معرفی کردند.