اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: ایالات متحده آمریکا (USA) یکی از بزرگترین و قدرتمندترین کشورها در جهان است. آمریکا و یا ایالات متحده، یک کشور مستقل در آمریکای شمالی میان کشور کانادا و مکزیک و اقیانوس اطلس و اقیانوس آرام است. آمریکا به غیر از بخش سرزمین اصلی، با شیوه حکومت جمهوری فدرال اداره میشود و متشکل از ۵۰ ایالت، یک حوزه فدرال، پنج سرزمین خودمختار و مجموعهای از جزایر پراکنده که مجموعاً دارای مساحتی معادل ۳.۸ میلیون مایل مربع، چهارمین کشور پهناور جهان محسوب میشود و با جمعیتی بیش از ۳۳۳ میلیون نفر، سومین کشور پرجمعیت جهان است. همچنین پایتخت آمریکا واشینگتن و پرجمعیتترین شهر آن نیویورک است.
اولین بومیان آمریکا در حدود ۱۵ هزار سال پیش از میلاد وارد آمریکای شمالی شدند. با گذشت سالها و سدهها گروههای مختلفی در این سرزمین بزرگ زندگی کردند که خیلی از آنها در سده شانزدهم میلادی از بین رفتند. استعمار اروپا در آمریکا در سال ۱۴۹۲ میلادی با ورود کریستوف کلمب آغاز شد. بعد از آن نیز گروههای مختلفی از نژادها و ملیتهای مختلف در این سرزمین تشکیل شد. امروزه آمریکا بیشترین تنوع نژادی و قومی را در بین همه کشورهای جهان دارد. بومیان و سرخ پوستان به تدریج به تکامل اجتماعی و فرهنگی رسیدند و در پی این تکامل، تمدن مایا، تول تکها، آزتکها و اینکاها ایجاد شد. رفته رفته همه این تمدنها نابود شده و از بین رفتند. تاریخ کشور آمریکا یک سفر پیچیده و پراز رویدادهای مهم است که از دوران کاشفان اروپایی، مستعمرهنگاری، جنگ استقلال، تشکیل اتحادیه، توسعه به سوی غرب، و تبدیل به یکی از قدرتهای برجسته جهانی در طول قرون گذشته تبدیل شده است. آمریکا با داشتن تاریخچهای چندلایه، متنوع و پویا، نقش مهمی در تشکیل شکل جهان امروزی ایفا کرده است. این کشور بعد از گذر دوره استعمار، صلح با بریتانیا و استقلال مستعمرات، جنگهای داخلی و جنگهای جهانی به دوره معاصر رسید. بازسازی ایالات متحده آمریکا از سالهای ۱۸۶۵-۱۸۷۷ و بعد از جنگ داخلی این کشور انجام شد.
ایالات متحده آمریکا کشوری است در قاره آمریکا که دارای ۵۰ ایالت و یک منطقه فدرال است. از نظر جایگیری جغرافیایی آمریکا با کشور کانادا از قسمت شمالی و با کشور مکزیک از ناحیه جنوبی خود همسایه است. ضمن اینکه آمریکا مرز مشترک کوچکی با کوبا از طریق پایگاه گوانتانامو نیز دارد. از شرق به اقیانوس اطلس و از غرب به اقیانوس آرام منتهی است. همچنین شامل ایالت آلاسکا در منتهی الیه شمال غربی و جزایر هاوایی در میان اقیانوس آرام میشود. ایالات متحده همینطور از طریق آلاسکا مرز آبی مشترکی با کشور روسیه دارد و دارای تعدادی از جزایر و ناحیهها و مناطق است که در سراسر جهان پراکندهاند. کشور آمریکا از نظر جمعیتی رده سوم از کشورهای پرجمعیت جهان را دارد. از نظر وسعت اگر بخواهیم مقایسه کنیم در واقع شش برابر وسعت ایران است. بعد از کانادا و روسیه و چین، جزو پهناورترینها دسته بندی میشود و رتبه چهارم را به خود اختصاص میدهد. اگرچه این کشور از نظر تنوع نژاد و گوناگونی مردم در رتبه یک جهان واقع است.
در قسمتهای مختلف آمریکا شاهد اقلیم و آب و هوای مختلفی وجود دارد. اما به طور کلی بسیاری از مناطق آمریکا گرم است. مناطقی همچون فلوریدا و هاوایی دارای آب و هوای استوایی، آلاسکا سرد و قطبی، ساحلهای کالیفرنیا مدیترانهای و گریت پلینز و گریت بیسین خشک و بیابانی است. اختلاف آب و هوایی در فصول مختلف در آمریکا بسیار زیاد است. به دلیل بادهای شمالی و سرد از سمت کانادا در فصل زمستان و در تابستان به دلیل تهاجم تودههای گرم از سمت خلیج دمای هوا بسیار بالا میرود.
نظام سیاسی آمریکا به طور کلی به گونهای است، که هیچ فرد یا نهادی نتواند قدرت مطلق شود. همچنین این کشور دارای دو حزب دموکرات و جمهوری خواه است. سیستم سیاسی آمریکا بر پایه جمهوری دموکراسی فدرال است. قانون اساسی تنظیم شده در این کشور بر اساس سه محور نظام انتخاباتی، تفکیک قوا و نظام فدرالی شکل گرفته است. کنگره ایالات متحده و یا قوه مقننه از ۲ مجلس سنا و نمایندگان تشکیل شده و آنها به طور کامل مسئولیت قانونگذاری را به عهده دارند. همینطور نمایندگان مجلسهای ذکر شده با رای مستقیم مردم انتخاب و در ایالات متحده هیچ نهاد و ارگانی قادر به منحل کردن مجلس نیست.
مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا از ۴۳۵ عضو و مجلس سنای ایالات متحده از ۱۰۰ عضو که اشتراکن قانونگذاری را به عهده دارند تشکیل شده است. در ایالات متحده رییس جمهور هم با رای مستقیم مردم از طریق آرای مجمع انتخاباتی به عنوان رئیس قوه مجریه انتخاب میشود که در انتخاب وزرا و مشاوران خویش اختیارات کاملی دارد. به این معنی که رییس جمهور از کنگره نیازی به کسب رای اعتماد و یا عدم اعتماد برای وزرا و هیئت دولت خود ندارد. همینطور رییس جمهور میتواند طی یک یا دو دوره ۴ ساله برگزیده شود.
ایالات متحده یک کشور بسیار توسعه یافته با سیستم اقتصادی بازار آزاد است و دارای بزرگترین تولید ناخالص اسمی و ثروت خالص جهان است. این کشور از نظر برابری قدرت خرید پس از چین، دومین رتبه را دارد و همچنین دارای هشتمین تولید ناخالص داخلی سرانه و نهمین بالاترین تولید ناخالص داخلی سرانه در جهان در سال ۲۰۲۲ بود. ایالات متحده قدرتمندترین و منعطفترین اقتصاد دنیا را از نظر فناوری نیز دارد. شرکتهای آن در پیشرفتهای فناوری، مخصوصاً در زمینههای هوش مصنوعی، رایانه، داروسازی و تجهیزات پزشکی و تسلیحات هوا فضا در خط مقدم یا نزدیک به آن قرار دارند. آمریکا همچنین تولیدکننده بزرگترین نفت و گاز طبیعی و دومین تولید کننده صنایع جهان به حساب میآید. از میان ۵۰۰ شرکت بزرگ در دنیا، ۱۲۸ شرکت در آمریکا قرار دارند. بخشهای خدمات و کشاورزی نیز سایر بخشهای اقتصاد آمریکا را تشکیل میدهند و صنعت سرگرمی نظیر فیلمسازی و مد و فشن نیز نسبتا گسترده هستند. با در نظر گرفتن تمامی این موارد، سالانه ۶۰ میلیون گردشگر به آمریکا سفر میکنند و این بدین معناست که درآمد اقتصادی در صنعت گردشگری آمریکا نیز علاوه بر خدمات، صنعت و کشاورزی بسیار بالاست، اما همانطور که ذکر شد قابل مقایسه با فناوری نیست.
در کشور آمریکا فعالیتهای فرهنگی بسیار زیادی وجود دارد. موسیقی، فیلم، تئاتر، عکس و... از جمله حوزههایی هستند که در کشور آمریکا بسیار رایج هستند و همیشه در این حوزهها تحول عظیمی توسط آمریکا انجام میگیرد. بزرگترین کتابخانه جهان، کتابخانه کنگری آمریکا نام دارد و در واشینگتن دی. سی واقع شده است. همچنین پیشرفتهای حوزه ادبیات معماری را نمیتوانیم نادیده گرفت. در کشور آمریکا جشنهای متعددی در سطح ملی و ایالتها برگزار میشود و مردم کار و تحصیل خود را تعطیل میکنند و به تفریح میپردازند.
برخی از تعطیلات فدرال این کشور شامل تعطیلی سال نو، تعطیلی تولد مارتین لوتر کینگ، تعطیلی به مناسبت جورج واشینگتن و جشن روز استقلال ایالات متحده آمریکا است. کشور آمریکا آداب و رسوم مخصوص غذا خوردن دارد. مثلاً یکی از عقاید آمریکاییها این است که وقتی کسی را به رستوران دعوت میکنند، پرداخت هزینه غذا بر عهده شخص دعوت کننده است. همچنین وقتی کسی را به مهمانی دعوت میکنند، شروع کننده غذا حتماً باید میزبان باشد تا مهمان به راحتی بتواند غذای خود را میل کند. همچنین برخی از هنجارهای ناپسند اجتماعی در کشور آمریکا وجود دارد. برای مثال در این کشور تف کردن عادت بسیار زشتی است. در برخی از مکانها، سیگار کشیدن کار درستی نیست. همچنین تاخیر در جلسات کاری و رسمی در کشور آمریکا، نشانه بیادبی است. اغلب مردم آمریکا خوشبین هستند و همین خوشبین بودن از نقطه مثبت فرهنگی در این کشور محسوب میشود. در هنگام رویارویی با مشکلات، خوشبینانه به قضیه نگاه میکنند.
۴۹ درصد از مردم آمریکا گرایش دینی پروتستان دارند. ۲۳ درصد کاتالوگ ۱.۸ درصد گرایش مورمون دارند. حدود ۱۸ درصد از مردم آمریکا دین خاصی ندارند. حدود ۲-۳ درصد از مردم آمریکایی از ادیان دیگر پیروی میکنند، ۲.۱ یهودی و ۰.۸ نفر مسلمان هستند. با نگاه به این اعداد دین بیشتر آمریکاییها مسیحی است. مردم آمریکا با تنوع فرهنگی زیاد و احترام به آزادی ادیان، زبانها، و مذاهب، یک جامعه چندفرهنگی و باز و متنوع را تشکیل میدهند. دین در آمریکا اهمیت بسیار زیادی دارد و مراجعه به کلیساها نیز بسیار زیاد است. طبق قانون اساسی آمریکا مردم میتوانند هر دینی را برای خود انتخاب کنند؛ یعنی تمامی ادیان در قانون اساسی آمریکا آزاد است.
نیویورک، لسآنجلس، سانفرانسیسکو، لاس وگاس، هاوایی، واشینگتن، بوستون و شیکاگو بهعنوان پربازدیدترین شهرهای آمریکا بهحساب میآیند. شگفتیهای طبیعی این کشور همواره مورد توجه طبیعت دوستان بوده است. کوههای بزرگ اسموکی و پارک ملی گراند کانیون از جاذبههای مهم این کشور هستند که در یونسکو به ثبت جهانی رسیدهاند.
نیویورک با دارابودن پل بروکلین و ساختمان امپاپر استیت بهعنوان پربازدیدترین شهر آمریکا است. کسانی که به فیلمها علاقهمند هستند، معمولاً به سمت لسآنجلس کشیده میشوند که این شهر نیز بهعنوان شهر فرشتگان در بین مردم معروف است. پل جذاب گلدن گیت و جزیره آلکاتراز از جاذبههای توریستی معروف سانفرانسیسکو بهحساب میآیند. ساحل زیبای هونولولو که در هاوایی واقع شده است نیز بهعنوان یک مقصد جذاب گردشگری شناخته میشود.
افراد برای بازدید از ساختمانهای دولتی و کاخ سفید، واشینگتن را برای بازدید انتخاب میکنند. ورزش دوستان نیز نام استادیوم فنوی در بوستون را شنیدهاند که بهعنوان یکی از پربازدیدترین ورزشگاهها شناخته میشود. هرکدام از شهرها و ایالتهای آمریکا جاذبههای گردشگری محبوبی را در دل خود جای دادهاند. تعداد زیاد جاذبههای ایالات متحده آمریکا، مسافران را برای انتخاب بهترین مکان سردرگم میکنند.
سواحل فلوریدا، مجسمه آزادی، پارک هزاره، اسکله نیروی دریایی شیکاگو، پارک ملی یوسمیتی، آلامو تگزاس، دالیوود تنسی، موزه نوآوری میشیگان و مرکز خرید آمریکا از جمله مراکز گردشگری در این کشور هستند. شرکتهای معروف اپل، آمازون و والمارت نیز به عنوان برترین شرکتهای آمریکایی شناخته میشوند.