بعد از طالبان حداقل ۲ میلیون افغانستانی وارد ایران شدند

اقتصاد۲۴-حشمت الله فلاحت پیشه، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم گفتگویی با شفقنا انجام داده است.

اهم سخنان وی را در ادامه می‌خوانید؛

بهترین رویکرد در قبال مهاجران افغانستانی عمل بر طبق رویه‌ها و قوانین بین المللی است.

ایران در طول بیش از ۴۰ سال گذشته میزبان مهاجران افغانستان بوده و باید توجه داشت که هیچ کشوری در طول تاریخ کشور‌ها و دولت‌های جدید، به اندازه ایران به صورت طویل مدت میزبان اتباع خارجی نبوده است.

در طول این مدت مسئولان دولت‌های مختلف ایران به جای اینکه طبق رویه‌ها و قوانین بین المللی عمل کنند براساس یکسری مقتضیات عملاً عرفی و حتی سلیقه‌ای عمل کردند و نتیجه به گونه‌ای است که اکنون هم مردم ایران و هم دولت ایران و البته مهاجران افغان از آنچه وجود دارد، ناراضی هستند.

عده‌ای که دنبال ملت سازی بودند، خودشان را به نفهمی زدند که در ایران قانون خاک و خون حاکم است و در سراسر دنیا عملاً این قوانین یکسری قوانین تأسیسی و یکسری قوانین بنیادی برای تابعیت است برای اینکه دولت‌ها با سلیقه‌های خود مسایلی را مطرح نکنند.

مساله‌ای که اکنون وجود دارد، موضوع اقامت است و هیچ کسی اختیار فراقانونی درخصوص اعطای تابعیت ندارد.

وزارت کشور موظف است که قوانین اقامتی کشور را اعلام کند، اتباعی که در کشور هستند باید صاحب شناسه شوند یعنی مشخص شود که در ایران چگونه و برای چه مدت و برای چه کاری حضور دارند.

آنچه امروز وجود دارد این است که تمام ایرانی‌ها صاحب شناسه هستند، ولی بخش اعظم اتباع صاحب شناسه نیستند، در حال حاضر هر ایرانی کوچک‌ترین تخلف رانندگی هم مرتکب شود، اگر مسئولین اراده کنند در عرض چند دقیقه می‌توانند در هر جای کشور این راننده را پیدا کنند، ولی اتباع حتی تخلفی هم مرتکب شوند، امکان شناسایی آن‌ها وجود ندارد.

همه وزارت کشور‌ها و همه دولت‌ها در ایران در موضوع اتباع فقط شعار دادند، هیچ کدام حتی به وظیفه خود مبنی بر ساماندهی به اتباع یا مهاجران عمل نکردند.

کنترلی در مرز وجود ندارد. من به عنوان کسی که تمام مرز را گشتم و حتی کمپ‌های مهاجرین را دیدم، بیش از ۳۰ سال است که یک ردیفی به نام انسداد مرز وجود دارد و ۳۰ سال است که برای انسداد مرز پول داده می‌شود، ولی به هیچ وجه نتوانستیم انسداد داشته باشیم. سیاست انسداد مرز از اینجا معلوم است که هر وقت شرایط تازه‌ای در افغانستان شکل بگیرد، ما ورود میلیون نفری افغانستانی‌ها به ایران را داریم که اخیراً یعنی بعد از حضور طالبان در افغانستان حداقل حدود ۲ میلیون نفر وارد ایران شدند.

بیشتر بخوانید:عکس/ زنگزور، حمله پیشدستانه پوتین برای جلوگیری از ارتباط ایران و آمریکا؟

سال گذشته دولت ۳ میلیارد یورو پول برای انسداد مرز افغانستان داد، ترک‌ها همین رقم یعنی ۳ میلیارد یورو را از اتحادیه اروپا گرفتند و توانستند مرز‌های شرقی خود را کاملاً مسدود کنند؛ این در حالی است که ایران علی رغم هزینه کرد این پول هنوز گزارشی نداده است.

قانون سازی حضور اتباع در ایران نباید به گونه‌ای صورت بگیرد که به ۴۰ سال سابقه مهمان نوازی ایرانیان آسیب بزند. اگر بحث مسایل انسانی باشد، ایرانیان همچنان پیشرو بوده اند و علاوه بر افغان‌ها سابقه میزبانی از همسایگان غربی را هم داشته اند ضمن اینکه من با آنچه تحت عنوان افغانی هراسی در حال شکل‌گیری است، کاملاً مخالف هستم.

اصلاً بحث اخراج افغان‌ها مطرح نیست بلکه ساماندهی حضور آنهاست و من معتقدم که اگر خود افغان‌ها هم در این زمینه همکاری کنند، ساماندهی به سود آن‌ها هم تمام می‌شود.

بخشی از افغان ستیزی به خلاء‌های قانونی برمی گردد؛ اولاً تمام ایرانی‌ها دارای شناسه هستند یعنی اگر هر ایرانی یک کارت شناسایی دارد، حتماً آدرس، محل کار و زندگی او کامل مشخص است و با این شناسه کاملاً اشراف امنیتی انتظامی بر همه اتباع ایرانی وجود دارد، ولی چون بخش عمده‌ای از مهاجرین در داخل ایران، شناسه ندارند لذا هیچ گونه پوشش و شناسایی از آن‌ها وجود ندارد.

در حوزه فرهنگی و اجتماعی دستگاه‌های مربوطه باید به وظایف خود عمل کنند، ولی در حوزه اقتصادی معتقدم که بخشی از این آثار قابل پیشگیری نیست. در شرایط کنونی بسیاری از مزایای ایرانی‌ها در حوزه کالا‌های سوبسیدی به اتباع هم می‌رسد.