احتمال وقوع جنگی تمام عیار در خاورمیانه؛ چگونه ایران و حزب‌الله بازی تل‌آویو را برهم زدند؟

اقتصاد۲۴-  بلومبرگ با انتشار یادداشتی مدعی شد: اکثریت قریب به اتفاق اسرائیلی‌ها خواهان توافق آتش‌بس برای زنده نگه داشتن گروگان‌های باقی مانده درغزه هستند. اکثر آن‌ها همچنین می‌‎گویند که از کابینه ناراضی هستند و نخست وزیر به دلایل شخصی جنگ را طولانی می‌‎کند.

بنابراین، از آنجایی که به نظر می‌‎رسد مذاکرات متوقف شده و خطر رویارویی دیگر -با حزب‌الله لبنان- نزدیک‌تر از همیشه است، ممکن است تصور کنید که بنیامین نتانیاهو از نظر سیاسی درگیر چالش‌هایی جدی شده است.

بر اساس نظرسنجی موسسه پژهشی لازار اسرائیل برای روزنامه معاریو، میزان محبوبیت نتانیاهو در این ماه به پایین‌ترین سطح رسید و بنی گانتز، رهبر مخالفان، برای اولین بار از زمان آغاز رویارویی‌ها به شکلی بی سابقه پیشی گرفت. با این حال وقتی موسسه دموکراسی اسرائیل پرسید که آیا مردم می‌خواهند این رژیم، جنگ با حزب‌الله لبنان را گسترش دهد، پاسخ اکثریت مثبت بود!

اسرائیل درگیر چند صدایی

بلومبرگ در ادامه یادداشت ادعایی‎اش آورد: گشودن جبهه دوم توسط اسرائیل باعث شعله‌ور شدن آتش رویارویی غیرقابل پیش‌بینی خواهد شد؛ رویارویی که در جریانش احتمالاً ایران، ایالات متحده و شاید سایر بازیگرانی که سودی در جنگ ندارند، پایشان به میدان کشیده شود.

با این حال، گروهی در اسرائیل مدعی‌اند که زمان مناسب رویارویی با ایران و محور مقاومت فرا رسیده است. برخی براین باورند که بعد از تبادل آتش بی‌سابقه هفته‌های اخیر میان اسرائیل و حزب‌الله، بعید است معادلات حاکم به این زودی تغییر کرده و زمینه برای رویارویی تمام عیار فراهم شود.

بیشتر بخوانید: خاورمیانه در التهاب انتقام؛ مرحله اول پاسخ حزب‌الله با پرتاب ۳۲۰ موشک به اسراییل پایان یافت

در این میان شاهین‌های جنگ‌طلب، حول این استدلال ادعایی مانور می‌‎دهند که ایران بیش از حماس تهدیدی جدی برای اسرائیل قلمداد می‌‎شود. در شرایط کنونی بسیاری از شهرک ها‌ی اسرائیلی واقع در امتداد مرز‌های شمال با لبنان تخلیه شده اند، نظامیان آمریکایی در منطقه مستقر هستند تا هرگونه واکنش و پاسخ احتمالی را رهگیری و خنثی کنند.

در همین راستا یکی از مقام ها‌ی امنیتی اسرائیل در گفتگو با بلومبرگ مدعی شد، امروز جهان بر غزه متمرکز است، اما تل‌آویو تلاش دارد تا از خود در برابر قدرت ایران و متحدانش حراست کند؛ متحدانی که از عراق تا سوریه، یمن و لبنان این بازیگر را در محاصره خود قرار داده اند.

به ادعای این مقام امنیتی، اگر برنامه هسته‌ای ایران بیش از این پیشرفت داشته باشد، تهران به نقطه بادارندگی فعال خواهد رسید و همین گزاره برای اسرائیل تهدیدی جدی است. این مقام امنیتی با تکیه بر این استدلال ادعایی مدعی است که به واسطه واقعیت‌های میدانی حاکم، اسرائیل ناچار است دیر یا زود، خود را برای رویارویی آماده کند.

فارغ از تفسیر گروهی از تحلیلگران از بازی قدرت در منطقه، آنچه قابل تامل است، آشفتگی حاکم در جامعه اسرائیلی است. داده ها‌ی نظرسنجی‌ها نشان می‌‎دهد که اسرائیل درگیر چند صدایی است؛ ۲۰ درصد از جمعیت عرب ساکن سرزمین‌های اشغالی نگاهی متفاوت با یهودیان لیبرال دارند. یهودیان لیبرال هم متفاوت از گروه‌های راست مذهبی و ملی گرایان تندرو فکر می‌‎کنند.

نسخه هولناک شاهین ها‌ی اسرائیلی

می‌‎توان گفت، اسرائیلی‌ها از سیاست‌های کابینه تحت رهبری نتانیاهو ناراضی هستند. با این همه در باب رویارویی با ایران و متحدانش، نظرات متفاوت است.

راست ها‌ی افراطی بیش از از سایر ساکنان سرزمین ها‌ی اشغالی خواهان رویارویی با حزب الله هستند. از همین رو در یک طرف، شاهد نوعی یک صدایی در باب آزادی گروگان‌ها و نابودی حماس هستیم؛ یک صدایی که به واسطه دیدگاه‌های مختلف درباره رویکرد احتمالی اسرائیل در ارتباط با ایران و محور مقاومت بسیار شکننده است.

به ادعای بلومبرگ برای خروج از بن بست غزه، دو راه وجود دارد؛ یا توسل به توافق‌های ادعایی وتن دادن به خواسته ها‌ی میانجی‌گران بین‌المللی که هدف آن به حاشیه راندن حماس و عادی‌سازی جایگاه اسرائیل در خاورمیانه در طول زمان است. یا توسل به اهرم ادعایی رویارویی؛ گزاره‌ای که پای ایران و آمریکا را به جنگ باز می‌‎کند.

به ادعای بلومبرگ نه یحیی سینواررهبر سیاسی جدید حماس و نه نتانیاهو، علاقه‌ای به توافق ندارند. سینوار متون پیشنهادی برای آتش‌بس را نپذیرفته، چون خطوط قرمز این جنبش و مردم فلسطین در آن لحاظ نشده است. اما نتانیاهو بر این فرض ادعایی متکی است که در صورت وقوع رویارویی احتمالی با حزب‌الله و ایران، ایالات متحده کنار این بازیگر قرار خواهد گرفت و همین گزاره، فارغ از هزینه‌های تحمیلی می‌‎تواند معادلات را به نفع اسرائیل تغییر دهد؛ فرضیه‌ای که بسیار هولناک است.

در این میان پیامی ‎که تبدیل آتش میان حزب‌الله و اسرائیل برای تل‌آویو داشت، این است، نه ایران و نه حزب الله خواهان تشدید تنش وگسترش دامنه جنگ نیستند. شاید این پیام موجب شود تا نتانیاهو از موضعش عقب نشینی کند. در این میان نباید رویکرد شاهین‌های اسرائیلی را نادیده گرفت. به ادعای این گروه توسل به اهرم‌های سخت موفقیت‌آمیزتر بوده؛ ادعایی که جنگ‌های ویتنام، لبنان، افغانستان، عراق و حتی اوکراین خلاف آن را ثابت کرده است.

اسرائیل امروز در موقعیتی پیچیده‌ای قرار دارد، طبیعتا رویارویی احتمالی می‌‎تواند جایگاه این بازیگر را به شکلی منفی‌تر تحت تاثیر قرار دهد.