درخواست سهام‌داران از رییس جدید سازمان بورس چیست؟

اقتصاد۲۴- بازار سهام پس از گذراندن چند روز پرحاشیه و در نهایت استعفای رییس سازمان بورس، بالاخره وارد فاز جدیدی از روز سه‌شنبه شد؛ این‌که با تصمیم شورای عالی بورس، حجت‌اله صیدی به جانشینی مجید عشقی در سازمان بورس در آمد.

آخرین گزارش‌ها از وضعیت بازار سهام‌داران نشان می‌دهد در ابتدای هفته اخیر خروج سرمایه حقیقی از بازار سهام تداوم داشت، اما در ۳ روز پایانی هفته شاهد ورود پول به بازار بودیم.

بنا به این گزارش، در اولین روز هفته ۹۶ میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد. روز یک‌شنبه نیز ۲۰۳ میلیارد تومان سرمایه خارج شد.

اما روز دوشنبه شاهد ورود ۳۱۳ میلیارد تومان پول حقیقی به بازار بودیم و روز سه‌شنبه ۲۱ میلیارد تومان وارد شد. روز چهارشنبه نیز پول حقیقی وارد شد و ارزش تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار ۱۵۸ میلیارد تومان بود.

در مجموع کل هفته ۱۹۳ میلیارد تومان پول حقیقی به بورس وارد شد و میانگین روزانه ورود پول حقیقی ۳۹ میلیارد تومان بود.

حال در این شرایط پیچیده و سخت بازار سرمایه، تحلیلگران بازار سهام می‌گویند از رییس سازمان بورس جدید انتظار می‌رود از این دوره که کدرترین دوران بورس بود، پند بگیرند و نقاط ضعف را به جدیت و اهتمام قاطع پوشش دهند.

به اعتقاد آنها، رئیس سازمان بورس وکیل مدافع سهام‌داران خرد است نه وکیل مدافع بازیگر بزرگ بازار که دولت باشد. بزرگان بازار خودشان حق صحبت و لابی دارند، رییس و هیات مدیره بورس مبتنی بر ماده ۷ قانون بازار باید صیانت‌کننده از حقوق سهام‌داران خرد باشند.

این تصمیمات پرحاشیه بازار را بهم ریخت

در همین رابطه بهنام صمدی، کارشناس حوزه بورسدرباره حواشی اخیر بورس و رییس سابق این سازمان، گفت: آقای عشقی در سودآوری نتواست رضایت سهام‌داران را کسب کند؛ هرچند مثبت و منفی کردن سود‌ها وظیفه رئیس سازمان بورس نیست، اما برخی اظهارنظر‌ها باعث ایجاد گارد بین بازار سرمایه و ایشان شد.

صمدی مهمترین اقدام عشقی که منجر به بی‌اعتمادی بازار سرمایه شد را موضع‌گیری ایشان در اردیبهشت ۱۴۰۲ عنوان کرد و در این خصوص توضیح داد: در شرایطی که بازار منفی شد، ایشان در تریبون رسمی آن را به شناسایی سود ربط دادند، در حالی که ۳ ماه بعد در پی انتشار نامه‌ای مشخص شد موضوعی در دولت مبتنی بر نرخ خوراک پتروشیمی‌ها در حال بررسی بوده است.

این کارشناس اقتصادی عنوان کرد: واقعیت این است آقای عشقی به توسعه ارزی بازار فکر می‌کرد، و تعداد زیادی صندوق‌های سهامی و صندوق‌های درامد ثابت را پذیره‌نویسی کرد و بعضا نامه‌نگاری‌هایی نیز با دولت در خصوص بخشنامه‌ها و مصوباتی که به نفع بازار باشد، انجام داد، اما عملا سهامدار خرد اثرات این مصوبه‌ها را در تابلو ندید و کل سه سالی که ایشان در سازمان بود، زیان بورس بیشتر شد، به همین دلیل کف بازار چندان دل خوشی از اقای عشقی ندارد.

وی در خصوص علت خرسندی نهاد‌های مالی در دوره ریاست ایشان گفت: صادر کردن تعداد قابل توجهی مجوز چه برای صندوق‌های سهامی و سبدگردانی، چه صندوق‌های اهرامی حتی خود شرکت‌های سبدگردانی سبب این ابراز رضایت بود، ضمن اینکه ایشان به صورت ارزی بازار را توسعه داد.

بیشتر بخوانید: رییس سازمان بورس امروز تعیین می‌شود

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه به تصمیمات پر حاشیه عشقی نیز اشاره کرد و گفت: بالا و پایین کردن دامنه نوسان، نارضایتی‌های زیادی بین اهالی بازار یعنی همان سهامداران خرد و بخش حقیقی بازار ایجاد کرد، وگرنه بخش نهاد‌های مالی را با صدور مجوز‌های متعدد راضی نگه داشتند.

صمدی ادامه داد: ایشان تلاش می‌کرد از طریق لابی با مجلس و دولت بخشی از مشکلات بازار را حل کند، ولی ناموفق بود و همانطور که اشاره شد اثراتش را ندیدیم.

این کارشناس بازار بورس در رابطه با تیر آخری که تیتراژ پایانی ریاست عشقی را منتشر کرد نیز عنوان کرد: بحث حواشی مربوط به وام منجر شد ایشان به استعفا کشیده شود و، چون کف بازار ایشان را قبول نداشت، تمکینی از تصمیمات ایشان صورت نمی‌گرفت.

وی ادامه داد: این مجموعه دلایل مسبب دریافت اعتراض مداوم توسط ایشان بود و هر اقدام ایشان انتقاد بازار را به همراه داشت، چه کم و زیاد کردن اعتبارات، چه بالا یا پایین کردن دامنه نوسان و ...

صمدی با اشاره به دفعاتی که ریاست این سازمان اقدام به استعفا کرد بیان کرد: بازار هم همسو با ایشان خواهان استعفا بود و ادامه فعالیت ایشان چندان به نفع نبود و بازار را به حاشیه می‌برد.

وی تاکید کرد: اینکه وام قانونی بوده یا خیر چندان شفاف نیست، ولی در شرایطی که بازار مساعد نبوده و سهام‌دار ضرر کرده و شاخص درجا زده، مشخص نیست چنین پاداشی در مقابل چه اقدامی صورت گرفته است.

این کارشناس ادامه داد: این تخصیص وام که صرفا با یک فقره چک تضمین شده و از منابع داخلی سازمان بورس هم تامین شده، جای دفاع ندارد.

درخواست سهام‌داران از رییس جدید سازمان بورس چیست؟

در ادامه فردین آقابزرگی، دیگر کارشناس بازار سرمایه  عنوان کرد: عشقی پای دولت را به بازار سرمایه باز کرد؛ به ترتیبی که انواع و اقسام اوراق و انواع و اقسام تغییرات در نرخ بهره اوراق را در راستای تسلط دولت شاهد بودیم.

وی ادامه داد: حتی رییس سازمان برنامه و بودجه دولت قبل نه به دعوت سازمان بورس بلکه مستقل به خود اجازه ورود و درخواست خروج ۴۲۰۰ همت از بازار سرمایه را داد، این چه معنا می‌دهد؟

این کارشناس بازار سرمایه، درخواست خود را از سکاندار بعدی این‌گونه مطرح کرد: از رییس سازمان بورس جدید انتظار داریم از این دوره که کدرترین دوران بورس بود، پند بگیرند و نقاط ضعف را به جدیت و اهتمام قاطع پوشش دهند.

وی ادامه داد: رئیس سازمان بورس وکیل مدافع سهام‌داران خرد است نه وکیل مدافع بازیگر بزرگ بازار که دولت باشد. بزرگان بازار خودشان حق صحبت و لابی دارند، رییس و هیات مدیره بورس مبتنی بر ماده ۷ قانون بازار باید صیانت‌کننده از حقوق سهام‌داران خرد باشند.

اقابزرگی در رابطه با دریافت وام میلیاردی توسط مجید عشقی با سود ۴ درصد نیز واکنش نشان داد و گفت: ایشان به غلط مطرح کردند فرایند این اقدام قانونی است. این تسهیلات از منابعی برداشت شده که هیچ ارتباطی به حوزه اختیارات شورای عالی بورس نداشته است.

تصمیمات دولت سیزدهم چندان همسو با بازار سرمایه رقم نخورد.

همایون دارابی، دیگر کارشناس بازار سرمایه هم  با تاکید بر رعایت انصاف برای ارزیابی عملکرد روسای سازمان‌ها اظهار داشت: جایگاه رئیس سازمان جایگاه حقوقی قوی نیست و اختیارات این مقام بسیار محدود است.

این کارشناس بورس ادامه داد: سازمان حتی دولتی هم نیست و یک نهاد خود انتظام است، و از این نظر رییس سازمان شانس کمی برای به کرسی نشاندن حرف خودش دارد.

او تاکید کرد: تصمیمات دولت سیزدهم چندان همسو با بازار سرمایه رقم نخورد.

دارابی با اشاره به عرضه خودرو در بورس، نرخ بهره و نرخ ارز و... که تصمیمات دولتی تاثیرگذار بر روند بورس بود تشریح کرد: رییس سازمان کار زیادی نمی‌توانست بکند، هر چند در حوزه نهاد‌ها و قوانین و مقررات و سامان‌دهی به شرکت‌ها عملکرد خوبی داشت.

این اقتصاددان پیش‌بینی کرد: رییس آینده بورس هم با همین مشکلات مواجه هست، سیاست‌های کلان اقتصادی و جایگاه نه‌چندان قدرتمند ریاست سازمان به مقام سابق اجازه پیشبرد را نمی‌داد.

او در قبال حواشی اخیر وام ۱۰ میلیاردی بیان کرد: این سازمان این اختیار را داشت که این اقدام را انجام دهد، ولی زمان‌بندی و نحوه اعلام باعث این حواشی شد.

وی متذکر شد: این وام‌ها غیر عادی نیستند و رقم آن هم آنقدر قابل ملاحظه نیست، و هیئت مدیره جدید اگر قصد اهدای وام هم ندارد جبران خدمات صورت بگیرد.