تاریخ انتشار: ۰۹:۰۰ - ۰۲ آبان ۱۴۰۳

اعداد شگفت‌انگیز بودجه؛ نگاهی به برخی ویژگی‌های بخش اول لایحه بودجه ۱۴۰۴

آنگونه که از اعداد و ارقام کنونی و در بخش اول لایحه بودجه برمی‌آید جمع منابع و مصارف عمومی دولت با انبساط شدید ۶۸ درصدی مواجه شده و به ۵۹۷۸ هزار میلیارد تومان رسیده است

اعداد شگفت‌انگیز بودجه

اقتصاد۲۴- روز گذشته بخش اول لایحه بودجه سال آینده توسط مسعود پزشکیان به مجلس تقدیم شد. بخش دوم لایحه بودجه که شامل جداول تفصیلی ارقام بودجه است نیز حداکثر ۱۰ روز پس از زمان ابلاغ بخش اول، به مجلس ارسال خواهد شد. بودجه مهم‌ترین سند مالی یک ساله دولت است و در واقع نقشه راهی است که دولت در یک سال دنبال می‌کند. دولت اعدادی را روی کاغذ می‌نویسد و ممکن است این اعداد تحقق پیدا کند یا نه. در نهایت اگر این عدد‌ها به مشکل بخورد، خود را در قالب کسری بودجه نشان می‌دهد. اما در بخش اول لایحه‌ای که به مجلس ارسال شده، اعداد کلیدی از منابع و مصارف دولت در سال آینده وجود دارد که یکی‌یکی قرار است آن‌ها را بررسی کنیم. هرچند این اعداد گاه «شگفت انگیز» و گاه «بسیار بزرگ» دیده می‌شوند. اما به هر حال اولین بودجه دولت پزشکیان در آغاز راه است و در مجلس با تغییراتی هم مواجه خواهد شد.

بودجه انبساطي

آنگونه که از اعداد و ارقام کنونی و در بخش اول لایحه بودجه برمی‌آید جمع منابع و مصارف عمومی دولت با انبساط شدید ۶۸ درصدی مواجه شده و به ۵۹۷۸ هزار میلیارد تومان رسیده است. به نظر می‌رسد علت اصلی این افزایش قابل توجه در منابع عمومی دولت، لحاظ کردن منابع هدفمندی و اعتبارات ردیف‌های نیرو‌های مسلح در لایحه بودجه سال آینده است.

رشد ۳۹ درصدی درآمد مالیاتی

در بخش درآمد‌های دولت، بیشترین سهم به درآمد‌های مالیاتی اختصاص دارد که با رشد ۳۹ درصدی نسبت به قانون بودجه سال جاری، به ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. البته که بخشی از این افزایش مالیات به واسطه تورم تحمیل شده قابل تحقق است؛ اما به نظر می‌رسد که رشد درآمد‌های مالیاتی برخلاف گفته رییس سازمان برنامه و بودجه، چندان هم کم نیست و در شرایط رکودی کنونی، بسیاری از کسب و کار‌ها را با مشکل مواجه می‌کند.

ارز واردات از كجا قرار است بيايد؟

ضمن اینکه خالص حقوق ورودی گمرکی نیز با رشد ۸۵ درصدی معادل ۲۶۴ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که این بخش هم نیاز به «ارز خارجی» برای تحقق دارد. در واقع این بخش چنانکه از نامش پیداست وابستگی مستقیمی به واردات دارد و هرچقدر واردات انجام بشود گمرک هم می‌تواند درآمد کسب کند. اما آیا در سال آینده قرار است واردات بیشتر از سال کنونی باشد و آیا ارز این واردات تامین شده است؟

برداشت ۵۴۱ هزار میلیاردی از صندوق توسعه

نکته دیگر، منابع ناشی از استقراض از صندوق توسعه ملی است که در این لایحه ۵۴۱ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است و از همین حالا در بودجه آمده که این پول باید از منابع صندوق توسعه ملی تامین شود. در حالی که ۷۰۰ هزار میلیارد تومان نیز دولت قرار است اوراق قرضه منتشر کند. یعنی ۱۷۴ درصد بیشتر از سال جاری!

تهاتر براي تسويه بدهي

در بخش اول لایحه بودجه سال آینده یک ردیف جدید هم اضافه شده که در سال‌های قبل نبود. در این بخش، ردیف جدیدی به نام «تسویه بدهی از طریق واگذاری اموال» با مبلغ ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی در نظر گرفته شده که دولت هدف از آن را تسویه بدهی خود به سازمان تامین اجتماعی و سایر طلبکاران اعلام کرده است.

كسري بودجه واقعي چقدر است؟

بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۴ اختلاف چشمگیر ۱۸۰۶ هزار میلیارد تومانی بین هزینه‌ها و درآمد‌های جاری دولت است. این اختلاف چشمگیر که در ادبیات بودجه‌ای به «کسری تراز عملیاتی» موسوم است؛ عددی بسیار بزرگ و دردسرساز است. به نظر می‌رسد علت این جهش شدید در کسری تراز عملیاتی، یکپارچه شدن بودجه و ورود موارد فرابودجه‌ای و هدفمندسازی یارانه‌ها به جداول بودجه باشد که سازمان برنامه و بودجه نیز پیش‌تر بر این نکته تاکید کرده بود. به عبارت دیگر، از آنجا که در سال‌های قبل این موارد در لایحه بودجه وجود نداشتند، در کسری تراز عملیاتی محاسبه نمی‌شدند و حالا ورود آن‌ها به جداول بودجه، باعث افزایش کسری تراز عملیاتی شده است.


بیشتر بخوانید: نیم نگاهی به آمار و ارقام بودجه ۱۴۰۴ / اجاره ویژه رهبری به مسعود پزشکیان/ کسری وحشتناک ۸۵۰ هزار میلیارد تومانی بودجه ۱۴۰۳


اما اگر بخش بزرگی از «بیش‌برآورد‌های بودجه سال آینده» تحقق پیدا نکنند؛ این کسری عملیاتی به کسری واقعی منجر خواهد شد. به‌طور مثال، رشد واگذاری دارایی‌های مالی در مجموع نسبت به سال جاری ۳۳۳ درصد رشد پیدا کرده که مشخص است این اعداد محقق نمی‌شوند. ضمن اینکه درآمد نفت و گاز دولت در سال آینده نیز ۳۲ درصد رشد پیدا کرده که تحقق آن کار سختی است.

دلیل تفاوت بودجه ۱۴۰۴

همزمان با ارایه بخش اول لایحه بودجه ۱۴۰۴ به مجلس، رییس سازمان برنامه و بودجه هم به سنت سال‌های دور این سازمان، نشست خبری برگزار کرد تا به سوالات خبرنگاران پاسخ دهد. این سنت که در دولت سیزدهم کلا فراموش شده بود؛ این‌بار در دولت چهاردهم بار دیگر از سر گرفته شد تا به ابهامات موجود نیز پاسخ داده شود. با این حال سید حمید پورمحمدی‌گل‌سفیدی، در پاسخ به خبرنگاران درباره چنین اعداد و ارقام شگفت‌انگیزی در لایحه بودجه سال آینده اینگونه توضیح داده است که «مهم‌ترین مطالبه در بودجه بحث یکپارچگی بود که قبلا منابع هدفمندی در آن لحاظ نمی‌شد. همچنین بحث تهاتر نفت در بودجه دیده نمی‌شد که امسال بودجه شرکت‌های دولتی یکپارچه شد و اگر ارقام را متفاوت از سال‌های قبل می‌بینید دلیلش همین یکپارچگی و شفافیت است.»

بله، ۸۵۰ هزار میلیارد تومان کسری داریم

او با تایید کسری ۸۵۰ هزار میلیارد تومانی بودجه امسال، عنوان کرد: «بله با ۸۵۰ همت کسری مواجهیم که بخشی از آن ۷۵۶ همت در هدفمندی یارانه‌ها است ولی وزارت نفت اعلام کرده ۳۵۰ همت می‌تواند تامین کند. در بحث گندم نیز دچار کسری هستیم. در بازنشستگی نیز رقم کافی دیده نشد. درخصوص راه‌حل در مواردی که امکان صرفه‌جویی وجود دارد انجام می‌شود، اما الان خیلی شفاف کسری را اعلام کردیم تا تمهیدات لازم اندیشیده شود.» رییس سازمان برنامه و بودجه تاکید کرد: دولت در سال آینده ۵۰۰ هزار میلیارد تومان اوراق منتشر می‌کند که برای اصل و سود اوراق خواهد بود. یکی از دلایل استقراض در نیمه اول سال از بازار سرمایه این بود که ما به میزانی کسری داشتیم و اواسط سال از مقام معظم رهبری درخواست می‌کردیم از صندوق استقراض کنیم. این باعث می‌شد عمده پرداخت‌های ما در بحث گندم و دیگر موضوعات در نیمه اول سال باشد. مقام معظم رهبری اجازه دادند مازاد ۲۰ درصد از صندوق به بودجه اختصاص یابد. مطلب سوم اینکه شرکت‌های بورسی اگر سود خود را صرف افزایش سرمایه کنند از مالیات معاف خواهند بود. وی در پاسخ به سوالی درباره قیمت بنزین در سال آینده گفت: رییس‌جمهور گفتند اگر ما نفتی که استخراج می‌کنیم را صفر در نظر بگیریم هزینه انتقال و توزیع بنزین لیتری ۸۰۰۰ تومان است. یعنی دولت این رقم را هزینه می‌کند تا بنزین را به دست مصرف‌کننده برساند، اما لیتری ۳۰۰۰ تومان دریافت می‌کند. بنابراین ناچار شدیم بخشی از بنزین را وارد کنیم که دولت ۸۰ سنت پول بابت آن پرداخت می‌کند. متاسفانه در سال‌های اخیر رشد مصرف بنزین به صورت بی‌رویه ۴۰ درصد افزایش یافت. اگر این مساله ادامه پیدا کند باید از حقوق و دیگر منابع کم کنیم و به بنزین اختصاص دهیم. دولت باید ساز و کاری برای این موضوع بیندیشد که به معنی افزایش قیمت بنزین نیست. اما باید از طریق صرفه‌جویی، میزان مصرف را مهار کنیم.

دلار نيمايي قطع مي‌شود؟

وي درباره اصلاحات ارزي و تغيير عدد ارز نيمايي و همچنين تحقق درآمدهاي نفتي بيان كرد: مباحث ارزي جزو اختيارات بانك مركزي و رييس كل بانك مركزي است. درخصوص درآمدهاي نفتي در بحث هدفمندي يارانه‌ها پيش‌بيني شده بود در سال جاري ۷۵۶ هزار ميليارد تومان كه ۵۰ درصد آن امكان تحقق دارد و ناگزير شديم با استقراض از صندوق توسعه ملي آن را تامين كنيم. سال آينده ميزان نرخ صادراتي هر بشكه نفت را ۵۷.۵ يورو يا ۶۳ دلار در نظر گرفتيم كه سعي شد خيلي ارقام واهي نباشد. نرخ دلار در كالاهاي اساسي روي همان نرخ ترجيحي خواهد بود اما تلاش بر اين است كه به تدريج به سمت بازار واحد برويم و ارزهاي توافقي ايجاد كنيم. وي درخصوص قيمت ارز ترجيحي در سال آينده گفت: درخصوص بحث نرخ ارز كالاهاي ترجيحي در لايحه چيزي انعكاس نمي‌يابد بلكه ارقامي را با دستگاه‌ها توافق مي‌كنيم كه دستگاه‌ها بايد سياست بهينه خود را براي اجراي بودجه مشخص كنند. رييس سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به اين سوال كه بودجه با چه قيمتي براي دلار تنظيم شده است، گفت: در بخش چهار مربوط به تراز عملياتي معادل ۸۵۰ هزار ميليارد تومان لحاظ شده است. در هزينه‌ها سود اوراق را مي‌بينيم كه بين ۲۰۰ تا ۲۴۰ هزار ميليارد تومان است. عددي كه الان نوشته شده ۴۷۰ هزار ميليارد تومان كل اوراق مالي است و بار مالي خواهد بود. نكته كليدي اينكه ۶۷۰ هزار ميليارد تومان از هدفمندي به بخش هزينه‌ها منتقل شده است. پارسال اين بخش را نداشتيم كه درون آن مستمري نهادهاي حمايتي بود. ۲۵۰ هزار ميليارد تومان نيز گندم و ۳۳۰ هزار ميليارد تومان يارانه نقدي و كالابرگ است كه اضافه شده است.

 

منبع: روزنامه اعتماد
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت میوه در میادین تره بار امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

جزئیات تعطیلی مدارس و ادارات تهران در روز دوشنبه ۶ اسفند

قیمت دلار و یورو امروز یکشنبه ۵ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز یکشنبه ۵ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ آموزگار زن سپاه دانش ۶۰ سال پیش در یک روستا

قیمت خودرو‌های سایپا امروز یکشنبه ۵ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ همراهان قالیباف در سفر به بیروت

عکس/ اکبر عبدی با خانواده در روز تولد نوه اش

عکس/ ژست هنرمندانه فریبا نادری با تیپ کژوال و شال بته جقه‌ای

عکس/ حضور شریعتمداری در بیروت

عکس/ چهرۀ نچرال عسل بدیعی ۲۳ سال پیش در اولین فیلم سینمایی‌اش

عکس/ تغییر باورنکردنی چهره هانیه توسلی در یک مراسم

عکس/ استوری خاص نیوشا ضیغمی در مشهد با پوشش متفاوت

عکس/ حقوق و مواجب آبدارخانۀ سلطنتی ناصرالدین شاه ۱۳۵ سال پیش

ژست عجیب زنان نیم قرن پیش روی درختان

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

تقویت حافظه با مصرف این داروی گیاهی

کمبود کدام ویتامین باعث عصبانیت می‌شود؟

۱۴۰۴ حتما سال بازدهی بورس خواهد بود/ فاز نزولی بورس مربوط به تنش‌های سیاسی، پیش فروش‌های خودرو و سکه است

تخمه آفتابگردان برای مبتلایان به دیابت و کبد چرب مضر است؟

ممنوعیت خبرساز پیام‌رسان ایتا درباره بانوان

سلطان اجاره‌بگیر تهران تحت تعقیب قرار گرفت

نحستین تصویر از سنگ مزار سید حسن نصرالله

متن وصیت شهید سید حسن نصرالله

تصمیم برای حضور اتباع خارجی در کشور برای سال ۱۴۰۴

پخش سریال تاسیان متوقف شد

رستمی یک‌تنه علیه سه امتیاز استقلال!

پیشنهاد جذاب به نکونام برای بازگشت به مربیگری

عراقچی راهی ژنو شد

داور دربی انتخاب شد

پیش بینی بورس فردا دوشنبه ۶ اسفند ۱۴۰۳

فیلم/پیکر شهید نصرالله در آرامگاه ابدی آرام گرفت

فیلم/انتظار ۱/۵ ساعت رئیس جمهور لهستان برای دیدار با ترامپ

فیلم/پرواز هواپیما‌های اسرائیلی همزمان با مراسم تشییع

ممنوعیت صادرات سیب زمینی به مدت ۲ ماه

تالار‌های بورس‌ها فردا باز است

علی عباسی اتهام آزار جنسی به یک بازیگر مرد را پذیرفت

تعطیلی بانک‌ها در استان تهران؛ شعب کشیک باز است

وزیر علوم: حکمرانی علمی نخبه‌گرایی گلخانه‌ای نیست

عکس/پایان ماموریت محافظ شناخته شده سیدحسن نصرالله

تصویر فرزند شهید سید حسن نصرالله در مراسم وداع با پدر

تصاویر اسوشیتدپرس از حضور جنگنده‌های اسرائیلی در آسمان بیروت

استان تهران فردا دوشنبه تعطیل شد

ساختار جدید سامانه هوشمند سوخت در حال پیاده‌سازی است

البرغوثی: باید مواضع و اقدامات جدی برای مقابله با حملات اسرائیل در پیش گرفته شود

کوهنوردان مفقودی اشترانکوه پس از ۴۸ ساعت پیدا شدند

قیمت میوه در میادین تره بار + حدول

چه کسی بر پیکر «سید حسن نصرالله» نماز اقامه کرد؟

هشدار یک اصلاح طلب: دیگر جایی برای انباشت مشکلات نداریم

تاریخچه دربی بزرگ پرسپولیس و استقلال

فیلم/ تبریک احساسی مهدی یغمایی برای تولد همسرش

زود کبود شدن بدن نشانه چیست؟

عکس/ چهره جذاب پارسا پیروزفر ۲۳ سال پیش با مدل موی تینیجری

علائم ابتلا به سرطان کلیه کدامند؟

ماجرای سوء قصد به جان رئیس آموزش و پرورش سراوان چه بود؟

اینفوگرافی/ منابع درآمدی دولت برای سال ۱۴۰۴

فیلم/ واکنش جالب عموپورنگ به رقص حامد وکیلی در قهوه پدری

خطر بیخ گوش پرواز بندرعباس به رشت

عکس/ نمایی نزدیک از تابوت سیدحسن نصرالله و صفی الدین

عکس/ شور و حال مراسم تشییع سید حسن نصرالله و صفی الدین

فیلم/ محل تدفین شهدای مقاومت در ضاحیه جنوبی

با خواص بی‌نظیر میگو آشنا شوید

فیلم/ حضور جنگنده‌های اسرائیل بر فراز بیروت همزمان با تشییع سیدحسن نصرالله

عکس/ پوشش جالب و دیدنی مردم ۹۸ سال پیش در شهر کرند کرمانشاه

عکس/ کریستیانو رونالدو با لباس عربی کنار بن سلمان

عکس/ گریم متفاوت لیندا کیانی در یک نمایش با کلاه و کت اروپایی