تاریخ انتشار: ۰۸:۳۴ - ۱۱ آبان ۱۴۰۳

اهرم خاموش آمریکا برای دور زدن روسیه/ عربستان ناجی خاورمیانه می‌شود؟

گروهی پیمان امنیتی واشنگتن و ریاض را اهرمی در دستان واشنگتن برای دور زدن رقبا توسط متحدان سنتی می‌دانند و می‌گویند، ایالات متحده با توسل به این فرمول می‌تواند با هزینه‌ای حداقلی چین و روسیه را دور بزند و قدرت خود را به نمایش بگذارد.

عربستان ناجی خاورمیانه می‌شود؟

اقتصاد۲۴-ایالات متحده و عربستان سعودی در اوایل سال ۲۰۲۴ میلادی به امضای یک معاهده دفاعی دوجانبه نزدیک شده بودند؛ شروط این توافق تا حد زیادی تعیین‌شده بود، اما امضای رسمی آن در بحبوحه درگیری‌های کنونی در خاورمیانه به‌تعویق افتاد. اما تحلیل‌گران غالبا این معامله را جزو پازلی بزرگ‌تر می‌دانند، چراکه از زمان حمله حماس در هفتم ماه اکتبر، تنش‌ها در خاورمیانه اوج گرفت و این توافق بالقوه یکی از عناصر پروژه‌ای بود که هدفش آرام‌کردن خاورمیانه بود. آتش‌بس در غزه به سعودی‌ها این فرصت را می‌دهد تا در ازای دریافت تضمین امنیتی از ایالات متحده، آمریکا و اسرائیل را به تشکیل کشور فلسطینی متعهد کرده و مسیر را برای عادی‌سازی روابط‌شان هموار کنند.

اما آنگونه که فارن افرز نوشته، چنین نگاهی به توافق آمریکا و عربستان نادرست است. در واقع، انگیزه چنین پیمانی ریشه در تحولات پیش از جنگ در غزه دارد. به بیانی دیگر، این توافق صرفاً معامله‌ای نیست که در آن ایالات متحده بخواهد برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل، به کشوری عربی پول پرداخت کند. بلکه این توافق به لحاظ استراتژیک، توافقی جهانی است، نه منطقه‌ای؛ و در صورت موفقیت، معاهده ایالات متحده و عربستان راه را برای یکپارچگی امنیتی بهتر شرکای واشنگتن در خاورمیانه و مداخله مستقیم، اما حداقلی واشنگتن هموارتر می‌کند. علاوه بر این، توافق با ریاض موجب خواهد شد تا در درازمدت، ایالات متحده در منطقه محدود نشود و برای فعالیت در سایر حوزه‌ها نیز آزادی عمل بیشتری داشته باشد. این توافق همچنین موجب می‌شود تا قدرتمندترین دوستان واشنگتن با این کشور در باب بحران‌های جهانی، چون قدرت‌گرفتن چین هم‌صدا شوند.

در این باره نشریه فارن ارز یادداشتی نوشت و اقتصاد نیوز آن را ۲ بخش تقسیم کرده که بخش نخست با عنوان «ناگفته‌های توافق امنیتی عربستان و آمریکا/ اهداف پنهان واشنگتن؛ آیا آمریکا برای تعریف ناتوی خاورمیانه خیز برداشته است؟ / معاهده امنیتی واشنگتن و ریاض؛ پلن آمریکا برای خنثی‌کردن اهرم‌های چین و ایران در خاورمیانه» منتشر کرد و در ادامه بخش دوم و نهایی آمده است:

موانع پیش‌روی ریاض و واشنگتن

تهدید‌های واقعی در ارتباط با توافق امنیتی عربستان و آمریکا، در ۲ بازه تعریف می‌شوند؛ اولین مورد، انتظارات نادرست طرفین از یکدیگر است. سیاست‌گذاران در واشنگتن احتمالاً انتظار دارند که با امضای معاهده دفاعی دوجانبه، عربستان سعودی متعهد شود از هرگونه اقدامی که امنیت ایالات متحده را به خطر می‌اندازد خودداری و به‌طور سازنده‌تر به ثبات در خاورمیانه کمک کند. به‌طور فزاینده‌ای، سیاست‌گذاران آمریکایی از متحدان انتظار دارند که از همکاری با دشمنان ایالات متحده نه تنها در مسائل نظامی و دفاعی سنتی، بلکه از طریق اقدامات غیرمستقیم که مجتمع‌های صنعتی-نظامی گسترده رقبای ایالات متحده را تقویت می‌کند، خودداری کنند.

چنین اقداماتی می‌تواند به سادگی شامل دسترسی دشمنان بالاخص روسیه به فناوری‌های خاص و همکاری برای محافظت از درآمد‌های آن‌ها از طریق مکانیسم‌هایی مانند «اوپک پلاس» باشد؛ ساختاری متشکل از ۲۲ صادرکننده بزرگ نفت در جهان. واشنگتن به‌دنبال این است که عربستان‌سعودی هم در حاشیه این موضوع را برجسته کند که کاخ‌سفید تمایل دارد تعهدش را به ائتلاف تحت رهبری ایالات متحده، البته پس از امضای این معاهده، به نمایش بگذارد. در چنین شرایطی، عادی‌سازی روابط عربستان با اسرائیل برای تضمین تصویب این توافق در سنای ایالات متحده و تحقق منافع کامل همکاری امنیتی چندجانبه در منطقه حیاتی است. این گزاره همچنین به‌عنوان سیگنال قوی از ریاض تعبیر می‌شود که سعودی‌ها در حال ایجاد تغییری استراتژیک و نه صرفاً تاکتیکی در سیاست‌خارجی خود هستند.


بیشتر بخوانید: رویارویی ایران و اسرائیل؛ پادشاهی‌های خلیج فارس در کدام زمین بازی می‌کنند؟


دومین خطر، اما به بی‌ثباتی حاکم بر سیاست‌خارجی ایالات متحده در خاورمیانه بازمی‌گردد که عربستان‌سعودی و سایر کشور‌های خلیج‌فارس به‌طور نامتناسبی خود را در قبال آن قرار داده‌اند. بیش از ۲۰ سال سیاست ملت‌سازی به سیاست‌گذاران ایالات متحده آموخته است که این کشور می‌تواند ارزش‌های خود را بدون اجبار در اختیار دیگر بازیگران قرار دهد. واشنگتن می‌تواند نگرانی‌های قوی و معتبری در مورد حقوق‌بشر و یا عملکرد‌های سیاسی شرکای خود مانند ریاض داشته باشد؛ آن‌هم در شرایطی که عملاً برای ارتقای اصلاحات فعالیت می‌کند؛ و یا بهتر است بگوییم، به‌جای تهدید بی‌ملاحظه از برنامه‌های اصلاحات شرکا، واشنگتن از پروژه‌های مانند چشم‌انداز ۲۰۳۰ حمایت می‌کند. در همین راستا، ریاض روند تصویب این معاهده را که نیازمند تصویب اکثریت دوسوم سنای ایالات متحده است، راهی برای اطمینان از پایبندی واشنگتن به تعهدات خود می‌داند؛ همانطور که ایالات متحده عادی‌سازی روابط ریاض با تل‌آویو را به‌عنوان شرط اصلی در این زمینه لحاظ کرده است.

خاورمیانه کانون جدید رویارویی واشنگتن و رقبا

فارن افرز در ادامه می‌نویسد:، اما هیچ تغییر قریب‌الوقوعی در توازن قدرت‌های بزرگ در خاورمیانه حاصل نمی‌شود. با این حال، رقابت بین ایالات متحده و چین در این جغرافیا، به‌سان سرزمین‌های دیگر در حال افزایش است و شرکای آمریکایی آن را به‌عنوان خطری جدی در نظر می‌گیرند. در این میان بسیاری از کشور‌ها برای «هم‌سویی همه‌جانبه»، یعنی مشارکت در نهاد‌های چندجانبه تحت رهبری ایالات متحده و ایجاد جایگزین‌های جدیدتر تحت رهبری چین، برای به حداقل رساندن ریسک‌های موجود و به حداکثر رساندن منافعی که می‌توانند از اختلاف بین ۲ ابرقدرت به‌دست آورند، خیز برداشته‌اند.

حتی کشور‌هایی که محدودیت‌های چین را به‌عنوان یک شریک درک می‌کنند، نگران هستند که ایالات متحده به‌طور فزاینده‌ای غیرقابل پیش‌بینی و معامله‌گر شده باشد؛ زیرا اولویت‌های کاخ‌سفید بین بحران‌های کوتاه‌مدت در جغرافیایی مانند خاورمیانه و اولویت‌های بلندمدت به‌ویژه در اقیانوس هند و اقیانوس، به آرامی تغییر می‌کند.

معاهده دفاعی آمریکا و عربستان می‌تواند به بهبود این پویایی در خاورمیانه کمک کند؛ هم از طریق محکم‌تر کردن پیوند‌ها بین واشنگتن -‌یکی از مهم‌ترین شرکای‌اش در منطقه- و هم به‌تن‌هایی با قرار دادن این شرکا در موقعیت بهتری برای رسیدگی به بحران‌ها. برخی ممکن است نگران این باشند که این معاهده، آمریکا را در خاورمیانه به دام بیاندازد.

در واقع، یک مشارکت دوجانبه نزدیک‌تر در زمینه دفاعی می‌تواند چین را برای نفوذ بیشتر در خاورمیانه جسورتر کند. در چنین سناریویی، ظرفیت ریاض و سایر شرکا برای اقدام بدون دخالت ایالات متحده تقویت می‌شود و حتی عربستان سعودی به شکلی عمیق‌تر به تلاش‌های مشترک برای مقابله با چالش‌های جهانی ورود پیدا خواهد کرد. همچنین در کنار افزایش فعالیت‌های کشور‌هایی مانند هند و ژاپن، گسترش این تلاش‌ها می‌تواند مانع از سقوط نظم جهانی یا به بن‌رسیدن آن شود.

فارن افرز در پایان می‌نویسد که اکنون به‌جای نگرانی در مورد ظهور یک جنگ سرد جدید، واشنگتن باید برای ایجاد یک کنسرت جدید دیپلماتیک-امنیتی جهانی تلاش کند که معاهده دفاعی ایالات متحده و عربستان می‌تواند گام مهمی برای رسیدن به آن باشد.

منبع: اقتصاد نیوز
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ تهران در ۲ روز پاک و آلوده

عکس/ نمایندگانی که به حضور ظریف در دولت رای موافق دادند

قیمت دلار و یورو امروز پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳ + جدول

عکس/تغییر چهره پروانه سریال «لحظه گرگ و میش»

اینفوگرافی/ ایران در نرخ تورم از ۵ کشور عربی همسایه پیش افتاد

عکس جنجالی مسعود پزشکیان در کنار مولوی عبدالحمید

تصویری به یاد ماندنی از بهروز وثوقی و جمشید مشایخی در قیصر

عکس/ قدیمی‌ترین تاس کشف شده در جهان متعلق به ایران

عکس زیرخاکی ۵۰ ساله از منوچهر وثوق، فردین، بهمن مفید و ایرج قادری

عکس/ بازار فرش هزار رنگ و دیدنی شهر تبریز

عکس/ عروسی اَجنه در اطراف بندرعباس

عکس/ زیبایی حیرت انگیز پاییز در کلیبر آذربایجان شرقی

عکس/ نمایی خاص از بهمن مفید و سعید راد در سال ۱۳۵۴

عکس/ علی حاتمی با تیپ ژیگولی و نوستالژیک در دهه ۵۰

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

تصویری از یک موشک غول‌پیکر جنگی بر فراز دریای خزر

همه چیز درباره اقتصاد ژاپن/ چهارمین اقتصاد بزرگ جهان که حداکثر تورم سال‌های اخیرش ۴ درصد بود

پوتین موشک آخرالزمانی را معرفی کرد

واکنش شریعتمداری به انتشار شعری به نام رهبری: غفلت کردیم

سخنان تکان‌دهنده همتی درباره وضعیت معروف‌ترین منطقه آزاد ایران

سفر کشتی گیران با دبیر به مسکو

عکس/استوری جدید گلزار

پرفروش‌ترین آیفون کدام است؟

عکس/ حضور ستاره استقلال در امارات

افشای راز قتل زنی پس از نیم قرن؛ متهم ۹۲ ساله بازداشت شد

عکس/استوری جدید نیما شعبان‌نژاد

هم خیابانی اشتباه می‌کند، هم بازیکنان تیم ملی!

عکس/دلیل کاهش وزن شدید سحر دولتشاهی فاش شد

عکس/توئیت جدید ایلان ماسک ایرانی‌ها را غافلگیر کرد

عکس/یوسف تیموری از چهره جدیدش رونمایی کرد

خبرگزاری فرانسه: سه کشور اروپایی و آمریکا قطعنامه خود علیه ایران را تقدیم شورای حکام آژانس کردند

سازمان بهشت زهرا (س) اطلاعیه داد

عکس/گریم متفاوت مجری سابق تلویزیون

این شغل ممنوعه رسما در ایران مجاز شد

قتل یک زن توسط همسر سابق در فارس

گلزنی علیپور و ثبت یک رکورد ویژه

حکم بازداشت نتانیاهو در لاهه صادر شد

پایان کار محققی که دنیای فیزیک را سرکار گذاشت

سبزیجات حاوی پروتئین را بشناسید

شهرزاد ترکی به جشنواره هالیوود می‌رود

بهترین مواد غذایی برای جلوگیری از سنگ کلیه

عکس/ سلفی جالب شاهرخ استخری

هشدار جدی هواشناسی به پایتخت نشینان

عکس / درخواست متفاوت مهران غفوریان از سردار رادان

فیلم/ لحظه عجیب برخورد رعد و برق به ایستگاه ۲ توچال

آغاز حراج جدید سکه از این تاریخ

واریز یارانه آبان‌ماه ۱۴۰۳ دهک‌های چهارم تا نهم

ماجرای عدم پرداخت یارانه ۵۱ میلیون نفر در آبان ماه چیست؟

عکس/ علی حاتمی با تیپ ژیگولی و نوستالژیک در دهه ۵۰

سهم استخراج بیت‌کوین از قطعی برق ایران چقدر است؟

عکس/ تغییر عجیب زهره ساداتی بازیگر سریال لحظه گرگ و میش

پاییز شهر سامان در جوار زاینده رود

درخواست باشگاه تراکتور از هواداران این تیم

عکس جنجالی مسعود پزشکیان در کنار مولوی عبدالحمید

روز‌های قمر در عقرب آذرماه ۱۴۰۳ کدام است؟

علی مطهری: روس‌ها ایران را سپر خود در برابر آمریکا کرده‌اند

عکس/ مهدی طارمی و کریستیانو رونالدو در یک تیم

کیهان شعری جعلی را به رهبری منتسب کرد!

فیلم/ فرار دیوانه‌وار تریلی از ایست و بازرسی هرمزگان

کجای تهران با ماهی ۴ میلیون تومان خانه اجاره کنیم؟

پیش‌بینی دور جدید اعتراضات احتمالی در کشور

فیلم/ تولید شمش طلا ۳۰۰ کیلوگرمی در امارات

هزینه اجاره‎ آپارتمان ۵۰ متری در بریانک آذر سال ۱۴۰۳ + جدول

فیلم/ تمجید مولوی عبدالحمید از سفر استانی پزشکیان

فیلم/ توضیحات وزیر رفاه در خصوص عدم پرداخت یارانه