تاریخ انتشار: ۲۰:۳۲ - ۱۰ آذر ۱۴۰۳

نخستین کسانی که در بهشت زهرای تهران دفن شدند

چند سالی بین‌شان جدایی افتاده و حالا کنار هم هستند، در خانه‌ای ابدی در قدیمی‌ترین قطعه بهشت زهرا (س)، فرقی نمی‌کند مرد زودتر رخت سفر بسته باشد یا همسرش، کسی که اینجا جا مانده برای عزیز سفرکرده اش مزاری جادار تدارک دیده که دیر یا زود او را هم در خودش بپذیرد و دوباره کنار هم باشند.

بهشت زهرای تهران

اقتصاد۲۴- در قدیمی‌ترین قطعه آرامستان بهشت زهرا (س) شمار مزار‌های دو طبقه که زوجین ساکن آن هستند فراوان است.

مزار‌هایی دوطبقه با سنگ‌های امروزی که در کنار سنگ قبر‌های ساده رنگ‌ورورفته قدیمی خوب نشو و نما می‌کنند. اینجا اولین قطعه بهشت زهرا است، جایی که قصه پا گرفتن بزرگترین آرامستان پایتخت از آن جا آغاز می‌شود:

یک بهشت سرسبز

تیزی آفتاب دم ظهرسکوت بهشت زهرا (س) را سنگین‌تر کرده است. برای رسیدن به قطعه یک باید بخش‌های اداری و خدماتی آرامستان و مزار‌های جورواجوری را که در قطعات مختلف به چشم می‌خورند یکی‌یکی پشت سر بگذاری تا به قطعه یک، در ضلع شرقی آرامستان برسی. تک و توک افرادی که از خروجی باب الزهرا در رفت‌وآمدند، تنها رهگذران این قطعه‌اند. درختان لابه لای سنگ مزار‌ها سن و سال‌دار و پرسایه هستند و نهال‌های اندکی هم که به‌تازگی کاشته شده‌اند، نرم نرمک در حال قدکشیدنند. تعداد مزار‌های چند طبقه که سنگ‌های شیک و زیبای امروزی بر روی آنها گذاشته شده کم‌نیستند و سنگ قبر‌های کوچک قدیمی که اغلب از سنگ‌های مرمر سفید، سبز، خاکستری و قرمز تراشیده شده‌اند لابه لای این مزار‌های امروزی جا خوش کرده‌اند. در میان این قبر‌های قدیمی کمتر مزاری می‌توان یافت که تصویر فرد مدفون روی آن حک شده باشد. نوشته‌ها هم کوتاه و مختصرند و بازماندگان خوددار این اموات از اشعار و ابیات عاطفی برای نشان دادن احساساتشان کمتر استفاده کرده‌اند، اما مردگانی که سال‌های بعد همسایه و همدمی آشنا پیدا کرده‌اند و یک یا دو تن از نزدیکانشان در قبور دو و سه طبقه آنها دفن شده‌اند، به رسم مردم امروزی اشعاری جانسوز هم بر روی سنگ مزار‌های نونوارشان حک شده است.

همسرانی که همخانه ماندند

تصاویر و نوشته‌هایی که روی بسیاری از سنگ مزار‌های دوطبقه حجاری شده، نشان می‌دهد ساکنان آنها زوج‌هایی همدل و وفادار هستند که یکی از آنها در اواخر سال ١٣٤٩ یا اوایل دهه ۵٠ از دنیا رفته‌اند و پس‌ازآن که همسرشان دیر یا زود به آنها پیوسته‌اند، بازماندگان‌شان از سنگ‌های گرانقیمت ایرانی و برزیلی یا سنگ‌های شبق گرانقیمت برای‌شان سنگی نو تراشیده‌اند. باد و باران قبور درگذشتگانی را که همخانه نداشته‌اند و سنگ مزارشان تعویض و نونوار نشده به کلی از بین برده و دیگر حتی نام و نشان متوفیان هم خوانا نیستند. روی بسیاری از سنگ مزار‌ها به کلمه و اشاره‌ای شرح حال متوفی نوشته شده تا رهگذران بدانند فردی خاص و متفاوت در زیر این سنگ خفته است: دکتر سیمین آذری: نظام پزشکی١١. وفات ٧/٩/١٣٤٩. آرزو غفارپور، دانشجوی پزشکی دانشگاه تهران، وفات ١٢/۵/١٣٤٩. سارا غفارپور فرد کهن تبریزی، فرزند داداشم. زهرا باغلوچه لوئی: فرزند داداش، وفات ٩/١١/١٣٤٩...» در بعضی از سنگ‌ها هم در کنار این نوشته‌ها نماد‌های تصویری مختلفی مانند چتر، قلم و... حکاکی کرده‌اند تا گویای مهارت متوفی در اموری مانند چتربازی و نویسندگی باشد. هم شکل بودن ورودی آرامگاه‌های خانوادگی که در حاشیه قطعه یک ردیف شده‌اند به این آرامگاه‌ها نظم و نسقی خاصی بخشیده‌اند و استفاده از آجر‌های قزاقی و طرح‌های اسلیمی لاجوردی در طرح محراب سردر‌ها بر زیبایی آن‌ها افزوده‌اند. 


بیشتر بخوانید: عکس/ اولین کسی که در قطعه هنرمندان دفن شد


نخستین مهمان بهشت

روی مزار اولین میهمان بهشت زهرا (س) که در ابتدای ردیف یک این قطعه آرمیده، سنگ مرمری سیاه رنگ گذاشته شده که قدیمی و کهنه به نظر نمی‌رسد. متن روی سنگ ساده است و فقط تاریخ تولد و فوت او ذکر شده: «آرامگاه محمدتقی خیال، فرزند علی، تولد ١٢٦٤، وفات ٢٧/٤/١٣٤٩ قطعه یک، ردیف یک، شماره یک»: وقتی مرحوم محمد تقی خیال از دنیا رفت، از بهشت زهرای امروزی خبری نبود و مردم تهران می‌ت عزیزان‌شان را در زیارتگاه‌ها و امامزاده‌های نزدیک به محله خود دفن می‌کردند. این رسم و رویه تا جایی پیش رفته بود که لابه لای کوچه و خیابان‌های این شهر ٩٢ گورستان سبز شده بود که معروف‌ترین و مجهزترین آنها آرامستان مسگرآباد بود. این گورستان درسال ١٣٠٤ برای جلوگیری از دفن اموات در حیاط خانه‌ها و مزارع شخصی در شرق تهران ساخته شده بود و دولت وقت بر سازوکار خاکسپاری مردگان در آن جا نظارت داشت، اما در اواخر دهه ٤٠ فضای گورستان مسگرآباد هم دیگر ظرفیت پذیرفتن اموات تازه را نداشت و همین امر باعث شده بود تدفین بی‌نظم و قاعده مردگان در گورستان‌های محلی و مکان‌های زیارتی مرسوم شود. سرانجام تعدد گورستان‌های پایتخت مسئولان را به صرافت انداخت برای درگذشتگان تهران آرامستانی مشخص و شناسنامه‌دار در نظر بگیرند.

پنج‌شنبه ۲۵ تیرماه ۱۳۴۹ همزمان با روز شهادت حضرت زهرا (س) خبر آغاز به‌کار بهشت زهرا (س) به‌عنوان گورستان رسمی تهران که دارای غسالخانه و سردخانه مجهز و بیست دستگاه آمبولانس بود اعلام شد، ولی مسئولان وقت آرامستان هم می‌دانستند که مردم تهران به آسانی رضایت نمی‌دهند درگذشتگان خود را در محلی تازه و دور از سایر قبور خانوادگی خود به خاک بسپارند.

همسایه‌های مرحوم خیال

٢روز بعد که محمدتقی خیال در سن هشتاد و پنج‌سالگی از دنیا می‌رود، دختر او که سوپروایزر بیمارستان سیزده آبان بود تصمیم می‌گیرد او را در بهشت زهرا دفن کند و وقتی این موضوع را با مسئولان آرامستان درمیان می‌گذارد، با آن که هنوز آب کر غسالخانه وصل نبود از پیشنهادش استقبال می‌کنند. روز ٢٨ تیرماه جنازه مرحوم خیال در آرامستان مسگرآباد غسل داده می‌شود و با یک خودروی بنز مشکی گلباران شده به بهشت زهرا (س) انتقال پیدا می‌کند تا با تشریفات خاص به‌عنوان اولین ساکن این خانه ابدی به خاک سپرده شود.

در همان روز‌هایی که خانواده خیال داغدار از دست دادن پدر بودند، روزنامه‌ها نوشتند که به بازماندگان اولین ساکن بهشت زهرا یک‌دستگاه پیکان هدیه داده‌اند و کسی نمی‌داند این شایعه چقدر در موردتوجه قرار گرفتن آرامستان تازه پایتخت تاثیرگذار بوده است، اما فقط به فاصله چند روز پس از آرمیدن مرحوم خیال در بهشت زهرا همسایه‌های او هم یکی‌یکی از راه می‌رسند و زیور فقیر دخت، هدایت دیناروند، علی عبدالعلی‌زاده، محمد شاپوری، آغابیگم صفوی و... هم ساکن این خانه ابدی می‌شوند.

منبع: همشهری آنلاین
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.
خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

صفحه اول روزنامه‌های اقتصادی امروز

صفحه اول روزنامه‌های ورزشی امروز

همراه غذا آب بخوریم یا نه؟

فال روزانه امروز یکشنبه ۱۸ خرداد ۱۴۰۴

عکس/ محمدرضا پهلوی در حال تست کردن هلیکوپتر ۷۷ سال پیش در فرانسه

اندازه استاندارد دور شکم برای زنان و مردان

طرز تهیه فالوده کرمانی؛ یک دسر سنتی خوش‌مزه

عکس/ ژست ملوکانه ناصرالدین شاه ۱۳۲ سال پیش در مراسم طبخ آش سرخه حصار

۷ کود طبیعی خانگی برای تقویت گیاهان آپارتمانی

عکس/ سلطان خاویار ایران و همسرش ۶۵ سال پیش در مهمانی محمدرضا پهلوی

اقساط وام ازدواج ۱۴۰۴ چقدر است؟

این ویتامین‌ها مانع پیری زودرس می‌شوند

عکس/ ژست جالب پدر فرح دیبا ۸۴ سال پیش در کنار سگ‌هایش

محیط بانان جان می‌دهند و مدیران سازمان حقوق نجومی می‌گیرند/ تعداد محیط بانان ایرانی، یک دوازدهم استاندارد‌های جهانی است

عکس/ چهره خندان صیاد شیرازی و فرزندان اش ۴۴ سال پیش با لباس نظامی

پیش بینی قیمت طلا و سکه امروز ۱۸ خرداد ۱۴۰۴/ ریزش ناگهانی قیمت طلا

پیش بینی قیمت دلار امروز ۱۸ خرداد ۱۴۰۴/ افزایش نوسانات افزایشی دلار در بازار

عکس/ ظاهر متفاوت شهناز پهلوی ۷۴ سال پیش در کنار مادر مصری اش

عکس/ دیدار ربیعی و مهاجرانی با خانواده الهه حسین‌نژاد

دختر روئینگ ایران در روسیه تاریخ ساز شد

اطلاعیه مالک استقلال بعد از تجمعات امروز

فیلم/ آتش‌سوزی بازار سنتی بندرعباس

اینفوگرافی/ تفاوت عجیب آمار بانک مرکزی با مرکز آمار در تولید ناخالص داخلی

عکس/ تصویر فرد متهم به جاسوسی برای ایران

فیلم/ تصاویری از دو دختر مفقودشده در تهران که به‌تازگی پیدا شدند

فیلم/ آهنگ هایده هم قربانی مذاکرات ایران و آمریکا شد

قیمت قطعات خودرو و لاستیک نجومی شد

مجلس: با قیمت کنونی سکه برای پرداخت مهریه باید ۷۰ سال کار کرد

ادعای عجیب نماینده مجلس در مورد حسن روحانی

نامه شکنجه‌گر ساواک خطاب به آیت‌الله طالقانی

اطلاعیه باشگاه پرسپولیس درباره تمدید قرارداد عمری

اطلاعیه پزشکی قانونی درباره پرونده قتل الهه حسین‌نژاد

حضور سرزده تاج در اردوی تیم ملی

تاکسی اینترنتی بابک زنجانی در حاشیه خبر‌های قتل الهه حسین‌نژاد

تحویل کلید مسکن مهر هشتگرد منوط به پرداخت بدهی پیمانکار

نماینده سبزوار: برای جلوگیری از اتلاف انرژی باید به‌سمت به‌روزرسانی صنایع برویم

ساختار سنی جمعیت ایران به سمت سالخوردگی

افشای جزئیات عمق تأسیسات هسته‌ای ایران

گوشت ۳۰۰ هزار تومانی دوباره در بازار

ضربه بزرگ اطلاعاتی ایران به اسراییل

فیلم/ خط و نشان نبویان برای آمریکا درباره غنی‌سازی اورانیوم ایران