دورتازه اتهام‌زنی‌های زمستانی با نقش آفرینی آذر سمی تهران/ سهم خودرو‌ها در آلودگی هوا چقدر است؟

اقتصاد۲۴- تهرانی‌ها آذری سمی را تجربه می‌کنند از ۷ روز روز‌های ناسالم امسال ۴ روز در ۲۱ روز این ماه بوده و به نظر نمی‌آید تا جمعه این هفته کیفیت هوای تهران به سمت بهبودی برود. راهکار کاهش آلودگی هوا مشخص است. نهاد‌های مسئول در حوزه رصد آلودگی هوا می‌گویند هوای تهران آلوده‌تر از سال‌های گذشته نیست و تهرانی‌ها سال‌هاست پاییز و زمستان سمی را تجربه می‌کنند، مسئولان حوزه بهداشت هم در این روز‌ها آمار مرگ و میر‌های ناشی از آلودگی هوا را اعلام می‌کنند. اما به گفته جعفر تشکری هاشمی، رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران راهکار کاهش آلودگی هوا مشخص است و وظایف دستگاه‌ها هم مشخص، و به جای اتهام زنی‌های زمستانه باید به راهکار‌هایی که در جهان هم تجربه شده و به نتیجه رسیده عمل کرد.
گفت‌و‌گو با رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران را در ادامه بخوانید:

هوای تهران برای چندمین روز آلوده بود تهرانی‌ها تا چه زمانی باید این هوا را در روزهای سرد سال تجربه کند و پرونده آلودگی هوا در پاییز و زمستان باز شود و با آمدن بهار این پرونده بایگانی شود تا سال بعد و دوباره حرف‌های تکراری؟
 درخصوص آلودگی هوای تهران باید به این نکته اشاره کنم که طبیعت و توپوگرافی شهر تهران به گونه‌ای است که با پدیده انباشت آلودگی هوا و کاهش سرعت باد در این منطقه مواجه هستیم به خصوص در این فصل، بنابراین بخشی از مشکل آلودگی هوای تهران ناشی از طبیعت تهران است که امکان وزش باد را در مقاطع از سال نداریم یا سرعت وزش باد بسیار کم است و عملاً آلودگی‌ها روی هوای تهران مستقر می‌شوند اما آیا با توجه به این وضعیت باید بپذیریم که شاهد آلودگی هوا در مقاطعی از سال باشیم که حتماً منفی است
باید مشخص شود منشأ آلودگی هوا کجاست و اگر تولید نشود و اگر سرعت باد به صفر نزدیک شود هم می‌توانیم آلودگی‌ها را کنترل کنیم.

منابع  آلودگی هوای تهران چیست؟
منشأ بخشی از آلودگی‌های هوای تهران، آلاینده‌های گازی است، یعنی آن چه که از خودروها و کارخانجات و سایر منابع منتشر می‌شود بخش دیگر مربوط به ذرات معلق زیر ۲. ۵ میکرون است براساس مطالعاتی که در شهرداری تهران در سال ۹۶ انجام شده و سیاهه انتشار آلودگی هوا است تقریباً ۸۳ درصد از منابع تولید گازهای آلاینده از منابع متحرک است یعنی خودروها و موتور سیکلت‌ها و در بحث ذرات معلق زیر دو و نیم میکرون حدود ۶۳ درصد مربوط می‌شود به خودروها که نشان می‌دهد فارغ از طبیعت شهر تهران که ما با پدیده وارونگی دما مواجه می‌شویم یا با پدیده کاهش سرعت باد و انباشت آلودگی‌ها اگر بخواهیم این آلودگی‌ها را کنترل کنیم باید به سمت کنترل آلودگی‌های ناشی از منابع متحرک برویم طبیعی است که کارخانه‌ها، نیروگاه‌ها هم سهم دارند حتی تأسیسات حرارتی خانگی سهم داره ولی سهم اصلی متوجه منابع متحرک است که بایستی برای آن تصمیمی گرفته شود.

چه باید کرد؟
این تصمیم چیز پیچیده‌ای نیست بخشی از این تصمیم مربوط می‌شود به توسعه حمل و نقل عمومی تا مادامی که مردم مجبور باشند با وسیله نقلیه شخصی تردد کنند و هیچ جایگزین دیگری نداشته باشند در روی همین پاشنه خواهد چرخید و ما باید انتظار چنین اتفاقاتی را داشته باشیم برای اینکه ما بتونیم به حمل و نقل عمومی خوب برسیم شهر تهران در بخش اتوبوسرانی به ۹ هزار دستگاه اتوبوس فعال نیاز دارد که باید برای سال آینده به ۱۱ هزار دستگاه اتوبوس برسد در بخش مترویی ما حدود ۳ هزار واگن برای همین خطوط فعلی نیاز داریم که براساس اعلام مسئولان شهرداری تهران تعداد اتوبوس‌های شرکت واحد که در سطح شهر فعال هستند به حدود ۲۳۰۰ دستگاه می‌رسد، فاصله‌ای که ما تا ۹۰۰۰ دستگاهی که باید بهش برسیم معنادار است و نشان می‌دهد که دولت باید به کمک مدیریت شهری بیاید، تا مشکل شبکه اتوبوسرانی را حل کند و دوم تأمین ناوگان مترو است.

بیشتر بخوانید:  آسمانی که نفس می‌گیرد؛ آلودگی ویرانگر هوای شهر‌های ایران عدم اقدامی برای حل بحران

بعدی بحث خودروهای فرسوده است آمار دقیقی نداریم اما شاید صدها هزار خودرو فرسوده در سطح شهر تهران تردد می‌کنند که هر کدام برابر چندین خودروی معمولی تولید آلایندگی دارند، موضوع از رده خارج کردن خودروهای فرسوده موضوعی است که فراموش شده و متأسفانه عملکرد دراین حوزه بسیار ضعیف بوده. موتور سیکلت‌های بنزینی به خصوص موتور سیکلت‌های کاربراتوری هر کدام چند برابر خودروی معمولی و فرسوده تولید آلایندگی می‌کند و این موضوعی است که ما بارها در صحنه شورا هم تذکر دادیم و برای آن بودجه تعیین کردیم و گفتیم که اگر می‌خوایم سهم آلودگی‌های هوا چه در حوزه ذرات معلق زیر دو و نیم میکرون و چه در خصوص آلاینده‌های گازی کاهش پیدا کند، موتور سیکلت‌ها نقش خیلی مؤثری دارند.سهم دقیق منابع متحرک را در تولید ذرات ۲.۵ میکرون را اعلام می‌کنید.

خودروهای سواری ۱۳.۹ درصد از آلاینده ذرات معلق زیر ۲.۵میکرون را به وجود می‌آورند و موتورسیکلت‌ها ۱۰.۱آلاینده‌های ۲.۵ میکرون سهم دارند اتوبوس‌های شرکت واحد ۵.۷ درصد سهم در آلاینده ۲.۵ میکرون سهم دارند و نهایتاً کامیون‌ها سهمی در حدود۱۵.۷درصد دارند. آلاینده غالب در این روزها و در واقع در تمام طول سال که باعث تشدید مشکلات تنفسی می‌شوند و شهروندان نگران هستند و طبیعی هم هست که نگران باشند ذرات معلق زیر۲.۵میکرون هست پس اگر می‌خواهیم برای کاهش این آلاینده‌ها به عنوان آلاینده اصلی راه حلی پیدا کنیم باید بریم به سمت اینکه موتور سیکلت‌های بنزینی را از چرخه خارج کنیم همچنین خودروهای فرسوده را از چرخه خدماتی خارج کنیم و نهایتاً به سمت از رده خارج کردن کامیون‌های سطح شهر تهران و جایگزین آن‌ها با خودروهای استاندارد و برویم و در نهایت می‌رسیم به اتوبوس‌های شرکت واحد که گفتم سهم ۵.۷درصدی دارند.

 شورا مصوبه‌ای دارد که در روزهای آلوده سال بلیت حمل و نقل عمومی نیم بها شود، چرا رعایت نمی‌شود؟

ما مصوب کردیم در روزهایی که آلودگی هوا در وضعیت خطرناک قرار می‌گیرد حتماً فروش آرم ترافیک متوقف شود که شهرداری تهران این کار را انجام داد اما واقعیت این است که نیمه بها کردن کرایه حمل و نقل عمومی یا حتی رایگان کردن تأثیری بر مسأله نداره چون همین الان ظرفیت اتوبوس و مترو در وضعیت اشباع هستیم یعنی در داخل واگن‌های مترو و در داخل اتوبوس‌ها جا برای مسافران وجود ندارد شما چه رایگان کنید چه نیمه بها باشد مسأله اصلی این است که واقعاً ما ظرفیت لازم را نداریم همان طور که گفتم ما اگر بخواهیم خطوط هفت‌گانه مترو رو به ظرفیت لازم برسانیم ۳۰۰۰ واگن دیگر نیاز داریم و اگر بخواهیم اتوبوس‌ها را به ظرفیت لازم برسانیم برای امسال به ۹۰۰۰ و سال آینده به ۱۱ هزار دستگاه نیاز داریم و برای حل آلودگی هوا به جای کارهای تشریفاتی و جلسه برگزار کردن متهم کردن دستگاه‌ها و بعد هم با گذر از فصل پاییز و زمستان و عبور از این وضعیت بحرانی به فراموشی سپردن راهکارهایی که گفتم و راهکارهای تجربه شده در دنیا است اجرایی شود، البته اگر مصوبه‌ای در مورد کاهش نرخ کرایه در روزهای آلودگی هوا داشته باشیم طبیعتاً شهرداری موظف به رعایتش است اما تأثیری بر میزان استقبال مردم از حمل و نقل عمومی نخواهد داشت.