اقتصاد ۲۴ - این روزها بحث عدم تمایل کارگران به اشتغال در واحدهای صنعتی و کاهش فعالیت کارگران حرفهای، بیش از گذشته به چشم میخورد و این موضوع به دلیل عدم تمایل نیروی کار به اشتغال در واحدهای صنعتی به دلیل دستمزد پایین و ناترازی در حقوق و تورم در اقتصاد کشور است.
چالش کمبود نیروی کار در کشور از جایی شروع شد که دستمزد کارگران توانایی تأمین زندگی ساده یک خانواده کوچک کارگری را هم نداشت و هر روز قدرت خرید کارگران در برابر غول تورم کاهش یافت. از این رو کارگران مجبور شدند یا مشاغل کاذب را برای اشتغال انتخاب کنند یا در کنار اشتغال خود به سمت مشاغل کاذب بروند و همین موضوع دلیل اصلی برای بازماندگی صنعت در جذب نیروی انسانی حرفهای شده است.
حالا حرکت تدریجی کارگران به سمت مشاغل کاذب و دلالی به دلیل دستمزدهای پایین، باعث شد که مشاغل با کمبود نیروی کار مواجه شوند و این خطری است که بهطور جدی در نظر گرفته نشده است.
از سوی دیگر عدم مجوز فعالیت کارگران افغانی در بیشتر مراکز تولیدی و خدماتی دلیل دیگری برای گرانی و کمبود کارگر در بخش صنایع کشور شده است.
علی حیدری، کارشناس رفاه و تامین اجتماعی در گفتوگو با اقتصاد ۲۴ در رابطه با کمبود نیروی کارگر در حوزههای مختلف گفت: سالهای زیادی است که کارگران افغان فرصتهای شغلی را از مردم کشورمان گرفتهاند و طبیعتا کارگر ایرانی مسیر شغلی خود را تغییر داده است.
بیشتر بخوانید: خانههای بی سند تهران، کمینگاه اتباع افغان/ علایق افغانها به اجاره منازل دربست و حیاط دار
حیدری با اشاره به کم توجهی سیاست گذاران به اقدامات مرتبط با تامین نیروی انسانی مورد نیاز صنایع و بخش تولیدی، بیان کرد: خارج کردن ناگهانی افغانها از ایران شوک بزرگی به بخش تولید کشور و به حوزه کارگری وارد کرد و عدم آنها باعث بحران کمبود نیرو کارگری شد؛ همانطور که حضور قطعی افغانها در مشاغل ایران طی سالهای متمادی اتفاق افتاد، خروجشان نیز باید روندی آهسته داشته باشد که کشور با چالش کمبود کارگر روبهرو نشود.
کارشناس رفاه و تامین اجتماعی، ادامه داد: کارگران افغان غیر مجاز را نیز باید به تدریج طی ۲ تا ۳ سال از مرزهای ایران خارج و برای تامین نیروی انسانی و کارگر مورد نیاز بخش تولید، جایگزین یابند، اما متولیان تصمیم گرفتهاند که همزمان تمام افغانهای غیر مجاز را از ایران خارج کند که طبیعتا جایگزین کردن این تعداد کارگر سریعا اتفاق نخواهد افتاد.
حیدری با اشاره به تبعات اخراج افغانها از ایران در حوزه کار، اظهار کرد: در حال حاضر باید برای جذب نیروی کار ایرانی تبلیغ و جذابیتهایی از جمله رفاه، بیمه، و... از طریق سامانه روابط کار و مراکز کاریابی ایجاد شود در غیر این صورت مشخص نیست چه اتفاق ناخوشایندی در بخش تولید کشور به واسطه کمبود کارگر ایجاد شود.
کارشناس رفاه و تامین اجتماعی در پاسخ به این سوال که دولت برای فعال نگه داشتن بخش تولید در تمام حوزهها و صنایع در شهر و روستاها چه راهکاری باید در نظر بگیرد؟ گفت: کارگاههای روستایی اعم از دامداران و مزرعه داران باید از کارگران بومی منطقه خود استفاده کنند چرا که اصولا کارگران از شهر به روستا برای کار مهاجرت نمیکنند بنابراین جایگزین این نوع کارگران متفاوت و کارفرمایان باید جذابیت و امتیازهایی را برای کارگران در نظر بگیرند.
به گفته کارشناس رفاه و تامین اجتماعی، اگر سیاستگذار دولتی قبل از اخراج نیروی کار افغان با انجمن صنفی کارفرماهای این گروه وارد مذاکراتی میشد و مشکلات آنها را به طور دقیق بررسی میکرد و با هماهنگی سیاست خروج نیروی کار افغان غیر مجاز را انجام میدادند آنها نیز آسیب نمیدیدند.
حیدری با تاکید بر اینکه جامعه با فقدان نیروی کار به مشکلات زیاد و آسیبهای جدی برخورد خواهد کرد، گفت: آمارها نشان میدهد که نرخ بیکاری در سنین اشتغال ۱۵ -۲۵ در کشور روندی افزایشی دارد، اما باید صنف کارگری جذابیتهای لازم را ایجاد کند که افراد جذب این حوزه شوند.