تاریخ انتشار: ۱۸:۵۹ - ۳۰ آذر ۱۴۰۳

یلدا؛ بیرق نور مقابل تاریکی/ نگاهی به شب چله، یادگاری از تاریخ میهمان سفره‌های کوچک مردم ایران + فیلم

مردم در این شب به دور هم جمع می‌شدند تا به شادی و پایکوبی بپردازند، به خواندن اشعار و داستان‌سرایی پرداخته و در کنار هم، از تاریکی به سوی روشنی حرکت می‌کردند.

یلدا

اقتصاد۲۴ ـ یلدا یعنی حتی طولانی‌ترین شب نیز به سپیده می‌رسد. شب یلدا، که واژه‌ای سریانی به معنای تولد است، نماد زایش خورشید در دل شب‌های بلند و تاریک زمستانی است. 

در فرهنگ ایرانی، این شب با نام‌های دیگری، چون «شب چله» نیز شناخته می‌شود که ارتباطی مستقیم با گاهشمار کشاورزی باستان دارد. طبق این گاهشمار، سال به دو دوره چهل‌روزه تقسیم می‌شد: یکی در ابتدای تابستان و دیگری در آغاز زمستان، که هرکدام به دو بخش بزرگ (چهل روز) و کوچک (بیست روز) تقسیم می‌شد. از زمان داریوش اول در ۵۰۲ پیش از میلاد، این شب به تقویم رسمی ایرانیان باستان راه یافت و به عنوان جشنی مهم در تقویم کشاورزی شناخته شد.
ایرانیان قدیم، که کشاورزی را اساس زندگی خود می‌دانستند، این شب را با باور به نبرد خورشید و تاریکی جشن می‌گرفتند.

آنها اعتقاد داشتند که نور خورشید نمایانگر خیر و تاریکی نشانه‌ای از اهریمن است، به همین دلیل در این شب، مردم آتش می‌افروختند تا تاریکی و شر از میان برود. آیین یلدا در گذر زمان و در دوران‌های مختلف ایران تغییراتی پیدا کرده، اما همچنان به‌عنوان نشانه‌ای از پیروزی نور بر تاریکی حفظ شده است.

در دوره‌های مختلف تاریخ ایران، این جشن به‌ویژه در دوران هخامنشیان و اشکانیان با پیوند‌های مذهبی و کشاورزی برگزار می‌شد. مردم در این شب به نیایش خورشید و مهر می‌پرداختند و باور داشتند که این شب به‌ویژه با ویژگی‌های رنگ سرخ خورشید و نماد‌های آن در سفره یلدا نشان‌دهنده پیروزی نور است.

Video Player is loading.
Current Time 0:00
/
Duration 0:00
Loaded: 0%
0:00
Progress: 0%
Stream Type LIVE
Remaining Time -0:00
 
1x
کد ویدیو

 



سفره یلدا که «میَزد» نام داشت، شامل میوه‌های‌تر و خشک و آجیل بود که در مراسم‌های خاص، به افتخار خورشید و اورمزد برگزار می‌شد.

مردم در این شب به دور هم جمع می‌شدند تا به شادی و پایکوبی بپردازند، به خواندن اشعار و داستان‌سرایی پرداخته و در کنار هم، از تاریکی به سوی روشنی حرکت می‌کردند.

این شب در هر منطقه از ایران با آیین‌های متفاوتی مانند ارسال خوانچه به خانه تازه‌عروس در آذربایجان یا مراسم خاص در خوزستان، از جمله انتظار برای قارون افسانه‌ای، که تکه‌های چوبی به خانواده‌های فقیر می‌آورد که به طلا تبدیل می‌شوند، برگزار می‌شود.

یلدا در مناطق زرتشتی‌نشین نیز با نیایش‌های خاص و تقدیم خوراکی‌ها به آتش مقدس همراه است. یلدا علاوه بر ایران در تاجیکستان، افغانستان، ترکمنستان، پاکستان، ترکیه (آذری‌ها و کردها)، روسیه (داغستانی‌ها) نیز برگزار می‌شود.

باکو در پی آن بود تا یلدا که یکی از آئین‌های باستانی و ملی ایران با قدمتی ۸ هزار ساله است را با نام خود ثبت کند! در نهایت شب یلدا، در روز ۹ آذر ۱۴۰۱ در هفدهمین نشست کمیتهٔ بین‌الدوَلی یونسکو برای پاسداری از میراث فرهنگی به عنوان میراث مشترک دو کشور ایران و افغانستان به ثبت جهانی رسید.

جشن یلدا در ایران، اما، یک شب از دل سنت‌های باستانی است که به‌آرامی با جامعه معاصر همخوانی پیدا کرده است. برگزاری هرچند کوچک، اما همیشگی یلدا در این روزگار ایران، نمادی از مقابله با فراموشی فرهنگ‌های باستانی است که ریشه در خوی مردم دارد. باوری که بازمی‌گوید؛ حتی در تاریک‌ترین لحظات، روشنایی در راه است.

 

منبع: امتداد 

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.
خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

راه میان‌بر نجات از بحران ورشکستگی آب

بازگشت عموهای فیتیله‌ای به تلویزیون

اینفوگرافی/ رکورد گرما در ایران

جنگ و چشم‌انداز نامعلوم گردشگری در دل بحران‌ها

اظهارات محمدجواد ظریف درباره ریشه‌های حمله اسرائیل به ایران/ بفهمیم نفوذ از کجاست؟

عکس/ چهره متفاوت زربی غلام مختار ۲۳ سال پیش در جمع هنرمندان

فیلم/ همکاری غیرمنتظره نفیسه روشن و یک بلاگر اینستاگرامی

عکس/ دریادار سیاری در حال رونمایی از مجسمه ناخدا صمدی در خرمشهر

عکس/ سپهبد باقری به همراه دوستانش ۴۴ سال پیش در کوهستان

عکس/ تغییر شوکه کننده بازیگر نقش شیرین سریال مرگ تدریجی یک رویا در ۴۴ سالگی

عکس/ تغییرات جالب ارسطو عامل سریال پایتخت در ۴۵ سالگی با تیپ‌های متفاوت

پنجره نیمه‌باز دیپلماسی در طوفان جنگ/ امکان مذاکره بین ایران و آمریکا در هاله‌ای از تردید و تهدید

طلای جهانی در آرامش

ماجرای نفوذ و نیمروز؛ جاسوسان موساد در ایران تا کجا رخنه کرده و به کدام اطلاعات حیاتی و سری دسترسی دارند؟

آتش‌بس موقت در جنگ تجاری پکن و واشنگتن

ترکش‌های ملی کردن اینترنت بر کسب‌وکار‌های فضای مجازی/ خنجر پنهان بر پیکر اقتصاد دیجیتال

کاهش قیمت جاشین ساینا در بازار

مدنی‌زاده و تصمیم جدی هدایت نقدینگی به سوی تولید

شرایط فروش و بازخرید ارز اربعین اعلام شد + جزئیات

پنجمین سال خشکسالی کماکان با اصرار بر کاهش مصرف سپری می‌شود!

فیلم/ آتش‌سوزی گسترده در مجتمع تجاری خیابان ۱۷شهریور مشهد

آتش سوزی در مجتمع ۶۰ واحدی در خیابان پاسدار گمنام تهران

فعال شدن مکانیسم ماشه قیمت دلار را به چند تومان می‌رساند؟

فیلم/ آتش‌سوزی در برج زمرد تبریز

برقراری آتش‌بس شش‌ماهه میان سحر زکریا و مهران مدیری

خبر مهم درباره وام بلاعوض به یارانه‌بگیران

قیمت دلار به سقف یک هفته اخیر رسید

زمان ثبت‌نام خودرو‌های وارداتی اعلام شد+ جزئیات

بیت‌کوین در مسیر سقف‌زنی قیمت

توزیع کالا برای شرایط خاص و جنگی هوشمند می‌شود

زلزله قیمت‌ها در بازار خودرو + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

پشت پرده برنج ۳۰۰ هزار تومانی به روایت وزیر جهادکشاورزی

وزارت اقتصاد به بازار بورس سر و سامان دهد

معوقات حقوق بازنشستگان ۲۵ تیر ۱۴۰۴ واریز می‌شود؟

زمان ثبت نام پیاده روی اربعین ۱۴۰۴ اعلام شد

آیا بسته دولتی، بورس را احیا می‌کند؟

بزرگترین نقطه ضعف نیروی هوایی آمریکا چیست؟

دیدار عباس عراقچی با رئیس‌جمهور چین + عکس

آیا بورس در مسیر بازگشت قرار دارد؟

علل تداوم خروج سرمایه از بازار بورس چیست؟

۴۰۰ میلیون رمزارز بدهید دانشجو شوید!

قیمت جهانی نفت کاهش یافت

عراقچی چه گلایه ای را از طرف رهبرانقلاب به پوتین منتقل کرد؟

صدای کیهان هم از دست تندروها در آمد