تاریخ انتشار: ۰۹:۲۱ - ۰۷ دی ۱۴۰۳

امتیازات نقد عراقچی و رؤیا‌های نسیه منتقدان؛ ناگفته‌ها از شکست مذاکرات در دولت سیزدهم و از دست رفتن فرصت احیای برجام

مذاکرات وین ۶ به سرپرستی عباس عراقچی در سال۱۴۰۰ به امتیازات بی سابقه‌ای از امریکایی‌ها منتهی شد. اما گروهی در داخل کشور با اطمینان از پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات و کسب امتیاز بیشتر از غربی ها، سندِ نقدِ آماده امضا را به امید امتیازات بیشتر، رها کردند

امتیازات نقد عراقچی

اقتصاد۲۴ - بعد از روی کارآمدن جو بایدن در بهمن ۱۳۹۹، تلاش دولت دوازدهم برای احیای برجام به مذاکرات وین ۶ منتهی شد. این مذاکرات که عباس عراقچی در سِمت معاون سیاسی وقت وزارت خارجه مدیریت می‌کرد، در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ با مانع جدی از سوی جریان‌های سیاسی منتقد دولت روحانی مواجه شد.
آن زمان ایده توقف مذاکرات و واگذاری آن به دولت سیزدهم، از سوی حامیان ابراهیم رئیسی که مهمترین گزینه اصولگرایان برای تصدی پُست ریاست جمهوری بود، مطرح شد و علیرغم آنکه مذاکرات عباس عراقچی با بدست آوردن امتیازات قابل توجه از امریکایی‌ها به نتیجه رسیده بود و طرفین آماده امضای سند احیای برجام بودند، مذاکرات تا بعد از انتخابات متوقف شد تا دولت جدید، با دست بالاتر به مذاکرات بازگردد. ایده‌ای که از نظر بسیاری از کارشناسان، رها کردن امتیازات نقد و امید بستن به امتیازات نسیه‌ای بود که عملا چشم اندازی برای تحقق آن وجود نداشت.

دولت سیزدهم در رویای گرفتن امتیازات بیشتر از امریکایی‌ها

یک منبع آگاه به خبرآنلاین گفت که «بعد از انتخابات ۱۴۰۰، سید ابراهیم رئیسی به امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه و معاونش علی باقری کنی گفته بود باید امتیازاتی فراتر از آنچه عراقچی از آمریکایی‌ها گرفته، از طرف مقابل بگیرند. اما پس از مذاکره دیپلمات‌های ایرانی با دیپلمات‌های روسیه و چین بر سر چگونگی دریافت امتیاز از طرف امریکایی، سرانجام مذاکرات غیرمستقیم با واسطه روسیه انجام شد و بعد از چند ماه، تیم مذاکره کننده به شهید رئیسی گفت بیشتر از آنچه عراقچی امتیاز گرفته بود نمی‌توانیم امتیاز بگیریم.»


بیشتر بخوانید: احمد شرع و آزمون دشوار حکمرانی؛ رهبران شورشی سوریه چگونه کشور را کنترل خواهند کرد؟


موضوعی که برای تحقق آن دست کم شش ماه لازم بود تا دیپلمات‌های مدعی اخذ امتیاز بیشتر از امریکایی‌ها از آسمان به زمین واقعیت بیایند. همزمان با تحولات جهانی، مذاکره علی باقری معاون سیاسی دولت سیزدهم با اروپایی ها، در آبان ۱۴۰۰ علیرغم حاکمیت یکدست اصولگرایان، تعدد مراکز تصمیم گیر و نفوذ گروه‌های فشار در سایه، خواسته‌های نامعقولی را بر تیم مذاکره کننده تحمیل کردند. کسب امتیاز بیشتر از امریکایی‌ها به تله‌ای تبدیل شد تا مخالفان مذاکره و حل و فصل تخاصم در داخل کشور از آن برای فشار به دولت رئیسی استفاده کنند.
چه آنکه رئیسی تقریبا بعد از یکسال از توقف مذاکرات وین ۶، نتوانست مذاکره با امریکا را با تیم جدید خودش به سرپرستی علی باقری به نتیجه برساند. از این رو مذاکرات ایران و امریکا که با واسطه گری روسیه در حال انجام بود، با جنگ روسیه علیه اوکراین و تغییر آرایش نظام بین الملل متوقف ماند و پس از آن با آغاز جنگ در غزه به مُحاق رفت.

امتیازات نقد عراقچی

امتیازات نقد عراقچی از امریکایی‌ها چه بود؟

این در حالی بود که تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۰، عباس عراقچی توانسته بود امتیازات قابل توجهی را از دولت بایدن دریافت کند. امتیازاتی که در بیست ودومین و آخرین گزارش وزارت خارجه به مجلس شورای اسلامی درباره برجام بازتاب داشت. نکته مورد توجه در این گزارش، واگذاری مذاکرات و احیای توافق به دولت بعدی بود و محمدجواد ظریف که آن زمان وزیر وقت خارجه بود، با شرح جزییاتی از مذاکرات وین ۶ درباره احیای برجام ابراز امیدواری کرد «آن‌چه تاکنون امکان تحقق آن فراهم شده» در دولت ابراهیم رئیسی «تکمیل شود».

ظریف در این گزارش توضیح داده بود: «بر اساس چهارچوبی که تاکنون در مذاکرات وین به دست آمده است، در صورت حصول توافق و بازگشت آمریکا به برجام، کلیه تحریم‌هایی که وفق برجام رفع شده بودند، مجددا رفع خواهند شد. علاوه بر این، کلیه تحریم‌های ترامپ که در صورت استمرار عضویت آمریکا در برجام، نمی‌توانستند وضع شوند نیز رفع خواهند شد.»
در بخش سیزدهم گزارش وزارت خارجه از «لغو تمام تحریم‌های موضوعی علیه اقتصاد ایران»، «لغو تحریم علیه دفتر رهبری» و «ابطال شناسایی سپاه پاسداران به عنوان سازمان تروریستی» به عنوان توافق محتمل برای رفع تحریم‌های آمریکا اشاره شده بود.

وزارت امورخارجه در گزارش خود نوشته بود بر اساس چهارچوبی که در مذاکرات وین به دست آمده، بیش از هزار شخص حقیقی و حقوقی (فرد، نهاد، کشتی و هواپیما) از فهرست تحریم‌های آمریکا خارج می‌شوند. به این ترتیب در صورت توافق در وین ۶، تمامی تحریم‌های پیش از برجام (مالی و بانکی، بیمه، انرژی و پتروشیمی، کشتی‌رانی، کشتی سازی و بخش بنادر، طلا و فلزات گران بها، نرم افزار، صنعت خودرو، فروش هواپیما و خدمات مربوطه و واردات فرش و مواد غذایی) و تحریم‌های بعد از برجام، زمان ترامپ (صنایع فلزات ایران، صنایع معدنی، عمران، صنایع نساجی و تولید) رفع می‌شد. اما برخی جریانات سیاسی با امیدواری نسبت به اینکه تیم دولت سیزدهم قادر است امتیازات بیشتری اخذ کند، احیای برجام را که عراقچی به نتیجه رسانده بود، به محاق بردند.

ناگفته‌ها از شکست مذاکرات

فرصت سوزی توافق در دولت سیزدهم

مذاکره غیرمستقیم که صرفا ترفندی رسانه‌ای، برای تقویت همگرایی حامیان دولت محسوب می‌شد، دولت سیزدهم را برای پایبندی شبکه حامیان به خود، در این تله قرار داد و علیرغم وجود ظرفیت نخبگانی برای مذاکره مستقیم با امریکا، رئیسی ترجیح داد مذاکرات با حضور مترجم صورت گیرد. عدم تسلط مترجمان با اصطلاحات حقوقی، ناآشنایی مترجمین با روش‌های مذاکره در حقوق بین الملل و عدم وجود زبان مشترک بین مذاکره کنندگان ایرانی و امریکایی و اروپایی که واسطه آنها دیپلمات‌های روسی بودند، اهداف و منافع دولت رئیسی را محقق نکرد.

گره خوردن مذاکرات ایران و امریکا برای رفع تحریم‌ها با جنگ روسیه و اوکراین، حمایت روسیه و چین از حق امارات بر جزایر سه گانه ایران در خلیج فارس، موضوع آزادسازی پول‌های بلوکه شده از جمله موانعی بودند که احیای توافق را تحت تأثیر قرار دادند.
در چنین شرایطی بود که توافق در دسترس وین ۶ با امتیازات قابل توجه به امید کسب امتیازات بیشتر به متغیر‌هایی گره خورد که خارج از اراده سیاستمدار ایرانی بود. رخدادی که تکرار آن در کمین دولت چهاردهم است و تعلل در مذاکره بر سر موارد مناقشه ایران و غرب، با گذر زمان، منافع ایران را بیش از گذشته در مخاطره قرار خواهد داد.

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت روز روغن خوراکی + جدول

قیمت انواع گوشی موبایل سامسونگ، شیائومی و نوکیا + جدول

قیمت انواع لپ تاپ لنوو + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسر امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز چهارشنبه ۱ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز سه‌شنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز سه‌شنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز سه‌شنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ لباس اجق وجق بهاره رهنما در دیدار با جاری سابقش

عکس/ زنان اصفهانی ۵۸ سال پیش در حال شستن لباس در زاینده رود

عکس/ تیپ دیده نشده محمدرضا شریفی نیا در ۲۵ سالگی با انگشترای عجیب

عکس/ تاج پرنسسی همسر دوم معین در مراسم عروسیشان

عکس/ چهره بامزه علی دایی ۲۳ سال پیش با لباس سربازی

تصاویر تکان دهنده از بازداشت قاتلان دانشجوی دانشگاه تهران

عکس/ پوستر AFC برای بازی بین استقلال و الریان

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

فیلم/ قدردانی وزیر علوم از صاحب سوپرمارکت اطراف دانشگاه شریف

بازگشت کریستیانو رونالدو در آستانه دیدار با استقلال + عکس

اعلام محدودیت ترافیکی جاده‌ای تا چهارم اسفند

علی پروین از خودش رفع اتهام کرد

روزنامه اصولگرا: می‌خواهند با پروژه قتل یک دانشجو، ناآرامی خیابانی را شروع کنند

جویباری: منتظر جواب ماتزاری هستیم

سیدمحمد خاتمی یک پیام صادر کرد

سازمان لیگ برای تعویق دربی همراهی کند

نخستین عکس از دیدار امیر قطر با رهبر انقلاب

قدردانی پزشکیان از تلاش امیر قطر برای برقراری آتش بس در غزه

استراتژی ما، هوشمندسازی فرآیند‌ها و خلق ارزش بر مبنای تحلیل نیاز‌های مشتریان است

ورود برنج ۴۸ هزار تومانی به بازار

همدلی قوا باعث خروج از مشکلات اقتصادی کشور می‌شود/ اقدامات مهم غیرتورمی برای رسیدن به رشد اقتصادی

عزم جدی برای تأمین مالی رشد اقتصادی/ تأمین حدود ۸۰ درصد بودجه دولت از سوی وزارت اقتصاد

لزوم حمایت سازمان پدافند غیرعامل کشور برای مدیریت پیشگیری و توسعه زیرساخت‌های کیش

آمار عجیب از شمار مرگ‌و میر‌های جاده‌ای در ایران

بانک صادرات ایران برترین غرفه اولین نمایشگاه دستاورد‌ها و توانمندی‌های حراست

ادارات این استان تا آخر سال پنج‌شنبه‌ها تعطیل شد

حمایت بانک رفاه کارگران از واحد‌های فعال در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی

پزشکیان: قطر جایگاه ویژه‌ای در ایران دارد

شخصی‌سازی بیمه‌نامه‌ها و توسعه خدمات آنلاین چشم‌انداز آینده بیمه نوین

عملکرد مناسب و قابل دفاع شرکت سرمایه‌گذاری دستاورد دی

پااپ فرانسیس رهبر کلیسای کاتولیک کیست؟ / از نگرش‌های نوین در دنیای معاصر تا ترویج هم‌زیستی میان ادیان

60 هزار فروشنده در پیندو تا نیمه بهمن 1403

قیمت حبوبات افزایش یافت

فیلم/ امیر قطر: ما تاکید کردیم که بهترین راه برای حل نزاع‌هایی که در منطقه وجود دارد گفت‌و‌گو‌های سازنده است

اینفوگرافی/ ترفندهای خانه‌تکانی سریع و آسان برای عید

اروپا و خاورمیانه در برابر دو انتخاب

اولین واکنش بازار به استیضاح همتی در بحبوحه فشار‌های خارجی

سالمندان از چه رفتار‌هایی بدشان می‌آید؟

فیلم/ جزئیات کالابرگ قبل از عید از زبان عضو کمیسیون اجتماعی

ارزش سهام عدالت امروز ۱ اسفند ۱۴۰۳+ جدول

منوچهر والی‌زاده دوبلور معروف درگذشت

فیلم/ کارگران قربانیان تاخیر در حق بیمه کارفرمایان

اینفوگرافی/ حداقل حقوق کارگران به دلار از سال ۱۳۵۷ تا ۱۴۰۳

عکس احساسی از عارف و دخترش ۵۰ سال پیش

توافق سنگین پرسپولیس با ژوائو دقیقه‌ای ۱۲۳ میلیون!

فیلم/ پزشکیان: قدرت مشکلات مردم را حل کنیم

سیگنال بهارستان به جهش قیمت طلا

اتسز بن قطب الدین کیست؟/از مهم‌ترین چهره‌های اولیه سلسله خوارزمشاهیان

فیلم/ به گِل نشستن ده‌ها نهنگ دندان‌کلفت در ساحل تاسمانی

قیمت دلار افزایشی شد

فیلم/ افشاگری مدیرعامل سابق ایران‌خودرو

استراحت کارتال به پرسپولیسی‌ها

دستور پزشکیان برای بازنگری سهمیه‌های کنکور

ایرج رضایی کیست؟/صدای ماندگار دوبلاژ ایران که درگذشت

اطلاعیه باشگاه پرسپولیس درباره تاریخ دربی

عکس/ تیپ خاص ترانه علیدوستی و همسرش ۱۲ سال پیش در ویتنام

فیلم/ رسایی: با واگذاری ایران‌خودرو به کروز باید منتظر بلایی مثل پیجر‌های لبنان باشیم

سراج‌الدین حقانی کیست؟/ بررسی زندگی و تأثیرات رهبر شبکه حقانی