خبر تلخ درباره نابودی دریاچه ارومیه

اقتصاد۲۴- عیسی کلانتری، رئیس اسبق سازمان محیط زیست، درباره وضعیت بلاتکلیف دریاچه ارومیه و چالش‌های پیش‌روی آن گفت: این دریاچه به دلیل‌عدم هم‌افزایی میان دستگاه‌های مختلف و کوتاهی‌های مستمر در سال‌های اخیر همچنان در وضعیت بحرانی قرار دارد. او گفته است که مسعود پزشکیان رئیس جمهور مسئولیت احیاء دریاچه را به معاون اول خود سپرد، اما او هیچ اقدام جدی‌ای در اینباره انجام نداده است. 

 کلانتری گفته است: «دریاچه ارومیه پس از آغاز پروژه‌های احیا و اقدامات اولیه، با وجود پیشرفت‌هایی در برخی مراحل، به دلیل بی‌توجهی وعدم پیگیری مناسب مسئولان و نهاد‌های مختلف، همچنان در وضعیت وخیمی قرار دارد. از زمان روی کار آمدن دولت آقای رئیسی، پروژه‌های احیای دریاچه متوقف شده‌اند و حتی پروژه‌هایی که بیش از ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشتند، هنوز تکمیل نشده‌اند و در این مدت، هیچ فردی به‌طور جدی مسئولیت احیای دریاچه را بر عهده نگرفته است.»

او ادامه داد: «مسئولان دولتی از جمله وزارت نیرو و جهاد کشاورزی که باید در احیای دریاچه همکاری کنند، هیچ اقدامی نداشته‌اند و این مسئله باعث شده است که وضعیت دریاچه روز به روز بدتر شود. عمق دریاچه که در مهرماه ۱۴۰۰.۱۲۷۴. ۱ متر بود، اکنون به ۱۲۷۰ متر رسیده است. همچنین حجم آب دریاچه که زمانی یک میلیارد متر مکعب بود، به تدریج کاهش یافته و اکنون به صفر نزدیک شده است.»

کلانتری به وضعیت بحرانی و تبخیر آب دریاچه اشاره کرده و افزود: «تبخیر آب دریاچه هرساله حدود ۷۰ سانتی‌متر به طور متوسط است، و اگر آب جدیدی وارد دریاچه نشود، عمق آن سال به سال کاهش می‌یابد. دریاچه ارومیه به دلیل کمبود منابع آبی، که بیشتر به علت تخصیص آب به بخش‌های دیگر و کشاورزی بوده است، در حال خشک شدن است. در حال حاضر، ۹۰ درصد از آب دریاچه از آذربایجان غربی تأمین می‌شود و اقدامات نادرست در این استان باعث بدتر شدن وضعیت شده است.»

او همچنین به ناتوانی دولت در اجرای طرح‌های لازم برای احیای دریاچه اشاره کرد و گفت: «در دولت قبلی، پروژه‌هایی برای احیای دریاچه ارومیه به مرحله اجرا رسیدند، اما در دولت کنونی این پروژه‌ها متوقف شده و مسئولان مختلف از جمله آقای پزشکیان که در راس امور قرار گرفته‌اند، هیچ اقدامی نکرده‌اند. در واقع، آقای پزشکیان مسئولیت را به آقای عارف سپرده و ایشان نیز هیچ اقدام جدی برای احیای دریاچه انجام نداده است. به همین دلیل، دریاچه همچنان فاقد مدیریت و نظارت مناسب است.» 

بیشتر بخوانید:مکران هم قرار است مانند دریاچه ارومیه قربانی شود؟

او با اشاره به اینکه «احیای دریاچه ارومیه صاحب و متولی مشخصی ندارد» ادامه داد: در سال‌های اخیر دانشگاه شریف مسئولیت ستاد اجرایی دریاچه را به عهده داشت، اما اخیرا این مسئولیت را از آنان گرفتند. من برای این موضوع مهم آقای چیت چیان را پیشنهاد دادم، اما توجهی نشد بالاخره ایشان اشراف خوبی به دریاچه دارند. در اصل الان دریاچه متولی ندارد و مدیران استانی هم به دلایل زیادی نمی‌توانند در راستای احیای دریاچه اقدامی داشته باشند. 

کلانتری در ادامه تأکید کرد: تصمیم‌گیری‌های اجرایی باید با همکاری همه دستگاه‌ها و نهاد‌ها صورت گیرد و گفت: «تا زمانی که مسئولان اصلی ستاد احیای دریاچه مشخص نشوند و یک مدیریت قوی و متمرکز بر احیای دریاچه وجود نداشته باشد، هیچ پیشرفتی در این زمینه حاصل نخواهد شد. در حال حاضر، پروژه‌های نرم‌افزاری که نیاز به نظارت دارند، در حالت تعطیلی به سر می‌برند و هیچ‌گونه پیشرفتی در این زمینه مشاهده نمی‌شود.»

وی همچنین به بودجه‌های اختصاص داده شده برای احیای دریاچه اشاره کرد و گفت: "در طول هشت سال دولت روحانی، نزدیک به یک میلیارد دلار برای احیای دریاچه هزینه شده است.

این مبلغ شامل ۵۰۰ میلیون دلار به قرارگاه خاتم الانبیا برای پروژه‌های مربوط به تونل‌ها و تصفیه‌خانه‌ها بود. همچنین ۶۰۰ میلیون متر مکعب آب از طریق تونل‌ها برای دریاچه منتقل شد. در حالی که این هزینه‌ها، در برابر خشک شدن تدریجی دریاچه و کاهش عمق آن، بسیار ناچیز بوده است. "

کلانتری در پایان تاکید کرد که اگر دولت به سرعت اقدام نکند، فرصت‌های احیای دریاچه از دست خواهد رفت و ادامه روند کنونی می‌تواند منجر به خشک شدن کامل دریاچه شود. وی افزود: «با توجه به وضعیت کنونی، اگر دریاچه همچنان به همین شکل ادامه پیدا کند، هیچ‌گونه امیدی به احیای آن در آینده نزدیک نخواهیم داشت.»