هشدار درباره یک فاجعه دارویی در ایران

اقتصاد۲۴- روزنامه اطلاعات از گرانی و بی کیفیتی دارو‌های ایرانی انتقاد کرد.

این روزنامه نوشت: گفته برخی پزشکان به‌علت کیفیت پایین بخشی از دارو‌های ساخت ایران، دارو‌های بیشتری باید برای بیمار استفاده شود.

این موضوع را بار‌ها از کارگزاران کشوری شنیده‌ایم که مصرف دارو در ایران زیاد یا چند برابر متوسط جهانی است. این گزاره به دلایلی که در زیر آورده می‌شود، نارساست: 

۱– آمار دقیقی در مورد میزان و چگونگی مصرف دارو در ایران نداریم. 

۲متوسط جهانی مصرف دارو مشخص نیست. 

۳– همه بیماران به بیماری‌های مشابه در کشور‌های دیگر مبتلا نیستند که امکان مقایسه فراهم باشد. برای نمونه در کشور‌های آفریقایی خط استوا ممکن است بیماری‌های عفونی شایع باشد و در کشور‌های اروپای غربی امکان دارد بیماری‌های قلبی – عروقی شایع‌تر باشد که دارو‌های مورد مصرف در این دو گروه بیماری‌ها کاملا متفاوت است و امکان مقایسه آنها فراهم نیست. 

۴– بخش عمده‌ای از دارو‌ها از ایران به کشور‌های همسایه قاچاق می‌شود، اما جزو موارد مصرف دارو در ایران محسوب می‌شود. 

۵– به گفته برخی پزشکان به‌علت کیفیت پایین بخشی از دارو‌های ساخت ایران، دارو‌های بیشتری باید برای بیمار استفاده شود. 

بیشتر بخوانید: علت بحران کمبود دارو در ایران چیست؟

۶– جان کلام و مشکلی اصلی شاید اصولاً ناشی از سوء‌مدیریت در سطح کلان است که با «پزشکی‌سازی»، موضوع از میدان اصلی اجتماعی خود به بیرون فرستاده شده و به آن جنبه پزشکی داده می‌شود. برای نمونه، سوء‌تغذیه به‌علت شرایط اقتصادی بد خانواده موجب کم‌خونی فقر آهن، راشیتیسم، گواتر، کمبود انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی و آسیب‌پذیری بدن به انواع بیماری‌ها می‌شود و درنتیجه پزشک باید آهن، کلسیم و انواع ویتامین‌ها برای رفع کمبود‌هایی تجویز کند که ناشی از فقر غذایی و وضع بد اقتصادی است. 

این داروی تلخ را نه فقط بیمار باید میل کند، بلکه کارگزاران کلان نیز باید داروی تلخ انتقاد را بنوشند و بکوشند به‌عوض توجیهات تکراری، اشکالاتی را که در برنامه‌ریزی، تخصیص منابع، ورود دارو، ساخت دارو و ذخیره‌سازی و پخش آن وجود داشته‌است، بشناسند و برطرف کنند.

کاش این ادعا که ۹۰ درصد دارو‌های مصرفی در ایران ساخت ایران است خاتمه یابد؛ زیرا مواد اولیه اکثر دارو‌ها از خارج به ایران وارد می‌شود و تا زمانی که مولکول دارو در ایران ساخته نشود نمی‌توان آن را ساخت ایران معرفی کرد. قیمت دارو نیز باید واقعی شود، به شرط آنکه بیمه‌ها آن را بپردازند و نه بیماران مستأصل و مضطر.

محدودشدن ارز واردات دارو و مواد اولیه آن و افزایش قیمت دارو بدون آنکه بیمه‌ها سهم عمده قیمت را بپردازند، منجر به فاجعه خواهد شد. بیماران ایرانی این حق را دارند که از بهترین و باکیفیت‌ترین دارو‌ها برخوردار شوند. صرفه‌جویی در مورد ارز واردات دارو و تجهیزات پزشکی مطلقاً جایز نیست؛ زیرا به قیمت جان انسان‌ها تمام می‌شود. فرهنگ ما که برای جان شیرین مور دانه‌کش، ارزش قائل است؛ کم‌توجهی به جان بیماران را برنمی‌تابد.