تاریخ انتشار: ۱۰:۵۴ - ۱۸ بهمن ۱۴۰۳
در گفت‌وگوی اقتصاد ۲۴ با یک کارشناس سیاست خارجی مطرح شد:

تهران باید خود را برای مذاکره مستقیم با واشنگتن آماده کند/ در صورت عدم مذاکره، نتانیاهو دستور حمله به تاسیسات هسته ای ایران را می‌گیرد

یک کارشناس سیاست خارجی می‌گوید: به باور من نامه ترامپ برای فشار حداکثری علیه ایران قابل پیش‌بینی بود چراکه در سال ۲۰۱۷ مشابه این کار را انجام داد. با این تفاوت که در آن مقطع ایران متوجه نشد و فرصت را از دست داد و در نهایت ترامپ از برجام خارج شد. الان هم اگر ایران پاسخ متناسبی ندهد و فرصت را از دست دهد به سمت شرایط سخت‌تر می‌رود و ممکن است فروش نفت ایران را به طور کامل صفر و ارتباط تجاری ایران با کشور‌های همسایه مانند عراق را قطع کند.

مذاکره ایران و آمریکا

اقتصاد۲۴- دونالد ترامپ، شامگاه سه‌شنبه پیش از دیدار با بنیامین نتانیاهو یادداشتی را که ناظر بر اعمال فشار حداکثری علیه ایران است، امضا کرد. برخلاف اینکه ترامپ از زمان مستقر شدنش در کاخ سفید، صد‌ها فرمان اجرایی را امضا کرده است، اما به گفته کارشناسان آنچه ترامپ علیه ایران امضا کرده است، در حکم یک نامه است و با فرمان اجرایی تفاوت دارد. او با بیان اینکه دستور او در قبال ایران بسیار سختگیرانه است، گفت: «حق ما است که از فروش نفت ایران جلوگیری کنیم». رئیس جمهور آمریکا با بیان اینکه برای صدور دستور فشار بر ایران مردد بوده است، اما ابراز امیدواری کرد که نیازی به استفاده از این دستور نباشد. او در ادامه تأکید کرد که ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد. او همچنین اعلام کرد که آماده مذاکره با ایران است.

به منظور بررسی بیشتر این اقدام ترامپ، اقتصاد ۲۴ با قاسم محبعلی مدیرکل پیشین خاورمیانه و شمال آفریقا در وزارت امور خارجه ایران، به گفت‌و‌گو نشسته است. مشروح این گفت‌و‌گو را در ادامه می‌خوانید.

*آقای محبعلی! تحلیل غالبی که از سوی کارشناسان بیان می‌شد، این بود که ترامپ تمایل به مذاکره و رفتن به سمت دیپلماسی دارد، اما چرا نامه فشار حداکثری علیه ایران را امضا کرد؟

- اقدام اخیر ترامپ مشابه سایر سیاست‌هایش است؛ بدین معنا که سیاست فشار را اعمال می‌کند و همزمان پیشنهاد مذاکره را می‌دهد تا از موضع قدرت با طرف مقابل وارد مذاکره شود. مانند کاری که با کانادا، مکزیک و پاناما کرد و اکنون با اتحادیه اروپا و چین هم همین کار را دارد انجام می‌دهد. هدف او رسیدن به توافق از موضع قدرت است و در مورد ایران هم احتمالا همین هدف را دارد. به باور من این اقدام ترامپ قابل پیش‌بینی بود چراکه در سال ۲۰۱۷ مشابه این کار را انجام داد. با این تفاوت که در آن مقطع ایران متوجه نشد و فرصت را از دست داد و در نهایت ترامپ از برجام خارج شد. الان هم اگر ایران پاسخ متناسبی ندهد و فرصت را از دست دهد به سمت شرایط سخت‌تر می‌رود و ممکن است فروش نفت ایران را به طور کامل صفر و ارتباط تجاری ایران با کشور‌های همسایه مانند عراق را قطع کند. در این صورت شرایط به گونه دیگری رقم خواهد بود.

*اکنون واکنش ایران چه باید باشد؟

- همانگونه که ترامپ پاسخ مشروط داده است، ایران هم باید متناسب با شرایط پاسخ مثبت مشروط دهد. ایران باید اعلام کند که آماده مذاکره است و در عین حال شرایطی که برای مذاکره دارد، آنهایی که لازم است را بصورت علنی اعلام کند. طبیعی است که ترامپ هم دنبال مذاکره مستقیم است. درواقع دیگر مذاکره غیرمستقیم و با واسطه یا با ۵+۱ و با حضور اروپایی‌ها بعید است که امکان وقوع داشته باشد. 

تهران باید برای یک مذاکره مستقیم، واکنش مثبت مشروط و آمادگی برای اینکه وارد گفت‌و‌گو شود، تصمیم بگیرد، این می‌تواند یک فرصت بی‌سابقه برای کشور باشد چراکه کنگره آمریکا بطور کامل در اختیار جمهوری‌خواهان است و از این رو اگر توافقی صورت گیرد، می‌تواند کلیه تحریم‌های آمریکا را لغو کند. باید توجه داشته باشیم که مذاکرات در این دوره تنها راجع به مسئله هسته‌ای نیست و می‌توان راجع به تمام مسائل مورد اختلاف گفت‌و‌گو کرد تا رضایت طرفین را تامین کند؛ بنابراین یک نقطه وسطی باید در گفت‌و‌گو‌ها پیدا شود. در غیر اینصورت ترامپ به سمت فشار‌های حداکثری می‌رود و حتی ممکن است انتظاری که نتانیاهو دارد مبنی بر اینکه مجوز حمله به تاسیسات ایران داده شود را از ترامپ بگیرد.

قاسم محبعلی

 

*می‌توان این فرض را مطرح کرد که امضای فشار حداکثری علیه ایران با جلسه ترامپ و نتانیاهو مرتبط بوده است؟‌

- می‌توان گفت تصمیم در گذشته گرفته شده ولی اعلامش به شکل هماهنگ و تنظیم شده با این دیدار بوده است. درواقع یک هشدار و در عین حال ایجاد یک زمینه برای مذاکره بوده است.


بیشتر بخوانید: برای ایران حیاتی است که مذاکره با آمریکا آغاز شود/ آمریکا، روسیه و چین با کارت ایران در برابر یکدیگر قرار می‌گیرند/ دولت پزشکیان آخرین فرصت برای نجات ایران است


*به نظر شما دولت پزشکیان تاکنون درباره مذاکرات فرصت‌سوزی نکرده است؟ بدین معنا که می‎‌توانست مانع از امضای همین نامه هم شود؟

- باید توجه داشته باشیم که دولت و وزارت خارجه در این موارد تصمیم گیر نیست. دولت پزشکیان کاری که تا الان انجام داده و نسبتا قابل تقدیر است، این است که از اینکه درگیری نظامی بوجود بیاید جلوگیری کرده است. در فاصله پس از روی کار آمدن ترامپ تاکنون و حتی پیشتر از آن محتمل بود که چنین اتفاقی به وقوع بپیوندد، اما آقای پزشکیان موفق شد از یک درگیری نظامی جلوگیری کند. به هر حال آتش بس در غزه و لبنان برقرار شده، شرایط سوریه هم تغییر کرده و یمن را هم اگرچه در لیست تروریست آمریکایی‌ها گذاشته شده‌اند، اما در آنجا هم آرامش برقرار است؛ بنابراین الان فرصت بهتری است برای اینکه ایران بتواند وارد مذاکره شود. شرطی که ترامپ گذاشته است که ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نکند، ایران به طور اصولی پذیرفته است ولی بحث بر سر آن است که آمریکا چگونه این اطمینان یا راستی‌آزمایی را داشته باشد. شاید چیزی که در مورد هند و پاکستان به دست آوردند درمورد ایران هم به دنبال دستیابی به آن باشند.

*در شرایطی که ترامپ فروش نفت ایران را صفر کند و از آن طرف هم تجربه سیاست چرخش به سمت شرق به ما نشان داده که ناموفق بوده و چین و روسیه به خاطر ایران، پشت آمریکا را خالی نمی‌کنند، چه تصوری می‌توان از آینده ایران داشت؟

- ترامپ یا توافق یا اعمال فشار و جلوگیری از فروش نفت را در مقابل هم قرار داده است. منافع چینی‌ها با آمریکایی‌هاست تا با ما. به خصوص اینکه بیش از ۵۰ درصد انرژی‌شان را از کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس تامین می‌کنند که در مقایسه با مقدار نفتی که از ما می‌گیرند بسیار پایین است. از سوی دیگر حجم تجارت چین با آمریکا بیش از ۶۰۰ میلیارد دلار است و قابل مقایسه با حجم تجارتشان با ما نیست. از این رو طبیعی است که اگر معامله‌ای برقرار شود ترجیح هر کشوری از جمله چینی‌ها این است که منافع ملی‌شان را حفظ کنند. این ما هستیم که نباید اجازه دهیم چنین اتفاقی رخ دهد؛ نه در مورد مذاکره احتمالی که ممکن است روس‌ها با آمریکایی‌ها بر سر اوکراین داشته باشند و نه درمورد مذاکره‌ای که ممکن است آمریکایی‌ها با چینی‌ها درمورد ایران داشته باشند. ایران باید خودش مستقیما تصمیم بگیرد با آمریکا مسائلش را حل کند تا دیگران با کارت ایران امتیاز نگیرند.

*در صورت تکرار اعمال فشار حداکثری، شرایط ایران با سال ۹۷ چه تفاوتی کرده است؟

- ایران آن موقع فرصت بهتری داشت ولی الان فرصت‌های ما کمتر شده است. هم شرایط اقتصادی ایران مانند آن زمان نیست و هم شرایط منطقه تغییر کرده است. فرصت‌های ایران کاهش پیدا کرده و طبیعتا هر مذاکره و توافقی براساس شرایط موجود صورت می‌گیرد. در عین حال که آمریکایی‌ها علاقه‌مند هستند که تمام انرژی‌شان را روی چین و روسیه بگذارند و حضورشان در خاورمیانه را کاهش دهند شاید حاضر باشند به ایران امتیازاتی دهند.


بیشتر بخوانید: واکنش عراقچی به اظهارات ترامپ


*آمریکا ممکن است چه امتیازاتی به ایران دهد؟

- آنچه ایران نیاز دارد سرمایه‌گذاری روی انرژی و گاز است که اروپایی‌ها به شدت به آن علاقه‌مند هستند. همچنین در حوزه‌های دیگر مانند امنیت. درمورد مسائل هسته‌ای هم مانند برجام شاید امتیازاتی بدهند.

*فرض کنیم که ایران حاضر به مذاکره نشود و ترامپ هم سیاست فشار حداکثری را اعمال کند. از آن طرف هم خبری از ارتباط تجاری با کشور‌های همسایه نیست. در چنین شرایطی چه تصوری می‌توان از شرایط کشور داشت؟

- این شرایطی است که ایران به سمت کره شمالی شدن حرکت می‌کند. از آنجایی که ایران شرایط و امکانات کره شمالی را ندارد باید هزینه‌های بسیار بیشتری از جنگ پرداخت کند. همانطور که می‌دانید از زمانی که دوران هسته‌ای شروع شده است تا الان، خسارتی که به اقتصاد ایران وارد شده بیشتر از میزان خسارات وارد شده در دوران جنگ است؛ بنابراین باید جلوی خسارات گرفته شود. مسئولیت دولت و حکومت این است که جلوی خسارت به ملت و کشور را بگیرد نه اینکه دنبال آرمان‌ها برود. ماموریتی که مردم به آنها داده‌اند این است که منافع، امنیت و رفاه آنها را تامین کند؛ لذا این مسیری است که باید پیموده شود.

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت خودرو‌های جک و لیفان شرکت کرمان موتور امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت قند و شکر امروز

قیمت روز روغن خوراکی + جدول

قیمت انواع خودرو‌های مزدا ۳، بسترن و کاپرا گروه بهمن امروز

قیمت تبلت سرفیس و سامسونگ امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ لنوو + جدول

درآمد ۵۰ میلیادی دولت در هر ۲۴ ساعت از اتباع افغان

قیمت دلار و یورو امروز دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴ + جدول

عکس/ واکنش مهدی طارمی به اخبار اعدام تتلو

عکس/ مونیکا بلوچی ۳۶ ساله ۲۵ سال پیش

عکس/ نمایی بی نظیر از ظرف نقره ساسانی با نقش یک زن نوازنده

عکس/ پوستر ویژه استقلال برای سیدورف

عکسی عجیب و ترسناک از آلبوم لو رفته کاخ گلستان

اینفوگرافی/ تغییرات شگفت‌انگیز هوش مصنوعی در دنیای واقعی

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

عکس/ استایل خاص و اروپایی محمدرضا پهلوی و ثریا ۶۸ سال پیش در سوئیس

عکس/ تیپ و چهره خاص بروسلی ۵۱ سال پیش با عینک عجیب

فیلم/ تهران در باتلاق پلاستیک

فیلم/ گفتگوی سه نفره ترامپ و محمد بن سلمان با ثروتمندان جهان

عکسی تکان دهنده از راهروی نمایشگاه کتاب تهران

نمایشگاه کتاب در مصلی چگونه گذشت؟

فروش خودروی دست دوم در کمتر از ۳ روز

فیلم/ احوال پرسی ترامپ با مقامات عربستان سعودی

رونمایی از کتاب «رنجانه‌های غزه» تا نشست فرهنگی اعضای بریکس در هفتمین روز نمایشگاه کتاب تهران

فیلم/ استقبال بن‌سلمان از ترامپ در قصر الیمامه

کنگره حزب اتحاد در سالن اجلاس سران

عکس/ حکم پرونده تتلو نقض شد

موضع تازه آمریکا درباره مذاکره با ایران

جزئیات آتش‌سوزی گسترده در آمریکا؛ رفت و آمد مختل شد

در خرید تبلت به چه نکاتی باید توجه کرد؟

عکسی نوستالژی از هدیه تهرانی و آتیلا پسیانی در یک جلسه

گزارش بورس امروز سه شنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴

عکس/ قابی دیده نشده از سرلشکر نامجوی ۴۴ سال پیش در کنار رئیس جمهور کره شمالی

قیمت روغن خوراکی امروز + جدول

قیمت روز لپ تاپ لنوو LENOVO

قیمت مزدا ۳، بسترن و کاپرا گروه بهمن + جدول

اقدام نماینده ایرانی‌تبار کنگره درباره نام خلیج فارس

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

خبر مهم بانک مرکزی درباره تغییر نام ریال ایران

فیلم/ همخوانی سرود بلاچاو برای حمایت از مردم غزه

ویتکاف: بدون تایید پوتین صلحی در کار نیست

فشار سران عرب به ترامپ برای توافق با ایران

مشخصات امرپ الماسمک؛ امرپ قدرتمند عربستان

عکس جالب از ایلان ماسک در نشست سران ریاض

فیلم/ سفر ایلان ماسک همراه با ترامپ به عربستان

عکس/ استایل هالیوودی فرشته حسینی با عینک چند میلیونی

عکس/ طلب بخشش برای تتلو به سبک بهنوش بختیاری

فیلم/ واکنش جالب نعیمه نظام‌دوست به یک نوازنده خیابانی

عکسی کمیاب از یک توپخانه ایرانی زمان قاجار در مرز ایران و روسیه

سواحل کیش پس از سال‌ها رسما آزاد شد

عکس/ ظاهر متفاوت شهید فکوری قبل از انقلاب در آمریکا با لباس رسمی

دستگیری ۱۴ تبعه خارجی به جرم کلاهبرداری هرمی در پرند

تصاویر داغ از لحظه ورود ترامپ به ریاض

عکس/ ناسا شفق قطبی در مشتری را شکار کرد

بیشترین حجم معاملات در بورس از کدام استان‌هاست؟

جنجال رقم نجومی شهریه ۳۰۰ میلیونی در مدارس تهران

فیلم/ یک شهر در کالیفرنیا به نام کرمان نامگذاری شد

عکس/ نماینده شیراز با لباس تیم فجر سپاسی در صحن علنی مجلس

صابر ابر کیست؟ /ستاره این روزهای نمایش خانگی؛ از «تاسیان» تا «کنکل»

وقتی نقاش به سیاه و سفید‌های آثارش پیوست

عکس/ نمای بی نظیر از خانه زیبای استاد شجریان با رنگ‌های خاص

عکس/ استایل کت و شلواری فاطیما بهارمست با شال حریر

اینفوگرافی/ متقاضیان سهام سایپا چه کسانی هستند؟

عکس/ چهره دیده نشده از امام موسی صدر ۹۴ سال پیش در دوران دبستان