مقصر خاموشی‌های اخیر در تهران کیست؟

اقتصاد۲۴- طی روز‌های اخیر مجددا قطع برق منازل شروع شده و سه‌شنبه‌شب هم قطع برق در مناطق مختلف تهران با واکنش‌های زیادی مواجه شد. شرکت توانیر در پیامکی که ارسال کرد کمبود سوخت نیروگاه‌ها را عامل خاموشی‌ها در تهران عنوان کرد، اما وزارت نفت در اطلاعیه‌ای ادعای وزارت نیرو را تکذیب کرد.

دیروز فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت در برابر خبرنگاران از وزرای نفت و نیرو خواست تا توپ را به زمین همدیگر شوت نکنند. اما چند متر آن طرف‌تر، محسن پاک‌نژاد وزیر نفت توپ را به زمین عباس علی‌آبادی انداخت و اعلام کرد: قطعی برق تهران ربطی به تأمین سوخت نیروگاه‌ها ندارد.

وزارت نفت وارونه آمار می‌دهد

ارگان رسانه‌ای وزارت نیرو هم ادعای مطرح‌شده از سوی وزارت نفت را آمار‌های وارونه خواند و با تأکید بر حفظ وفاق و هم‌افزایی در بدنه دولت و پرهیز از تشتت و اتهام‌افکنی بر سایر بخش‌ها گزارش ارگان رسانه‌ای وزارت نفت را به چالش کشاند و اعلام کرد: در روز ۲۲ بهمن مصرف گاز در مقایسه با روز مشابه سال گذشته که ۱۸۷ میلیون مترمکعب در روز بود، ۶۴ درصد کاهش داشته است.

این وزارتخانه تأکید کرد: در ۲ ماه دی و بهمن امسال ۸۳۲ میلیون مترمکعب نسبت به سال گذشته گاز کمتری به نیروگاه‌ها تحویل شده، درحالی‌که تامین سبد سوخت نیروگاه‌ها توسط وزارت نفت انجام می‌گیرد و لذا برای جبران کمبود گاز مورد نیاز، به‌ناچار مازوت و گازوئیل بیشتری در نیروگاه‌ها نسبت به سال گذشته مصرف شده، اما با توجه به ناکافی‌بودن آن و کاهش ذخیره مخازن سوخت مایع، تعدادی از نیروگاه‌های کشور با وجود آمادگی کامل به‌علت نداشتن سوخت از مدار خارج شده‌اند

شلیک به امنیت انرژی

شکاف بین ۲ عضو مهم کابینه دولت چهاردهم و رسانه‌ای‌شدن اختلاف‌ها یک شلیک به امنیت انرژی و افکار عمومی است که منتظر شفافیت اطلاع‌رسانی هستند که چرا نیمی از تهران بدون اطلاع‌رسانی قبلی خاموش شد؟ وزیر نفت رکورد مصرف گاز خانگی در روز ۲۳ بهمن را بی‌سابقه خوانده و گفته است که آنچه از گاز تولیدی باقی می‌ماند پس از بخش خانگی به نیروگاه‌ها یا حوزه صادرات می‌رسد.

بیشتر بخوانید:مدیریت مصرف یعنی قطعی برق در سرمای شبانه زمستان؟!

پاک‌نژاد تصریح کرد: ما سبدی از سوخت شامل گاز، نفت‌گاز و نفت کوره را در اختیار نیروگاه‌ها قرار می‌دهیم و نیروگاه‌ها باید به‌نحوی این سبد را مدیریت کنند که کاهش گاز را جبران کند، بعضا این اتفاق نمی‌افتد. مهاجرانی، سخنگوی دولت هم با بیان اینکه نباید توپ را به سمت همدیگر شوت کرد، گفت: اگر همه کار‌ها خوب بود شاهد قطعی برق نبودیم؛ این یعنی که ما به اندازه کافی در حوزه انرژی نتوانستیم کار‌ها را خوب انجام بدهیم و صرفا برای این دولت و آن دولت نیست.

نفت: نیرو مقصر است

شانا ارگان رسانه‌ای وزارت نفت دیروز در اطلاعیه‌ای توپ را به زمین وزارت نیرو انداخت و نوشت: وزارت نیرو به جای تمرکز بر سیاستگذاری صحیح و اجرای مصوبات مرتبط با مصرف سوخت مایع، تلاش دارد با فرافکنی، کمبود گاز را عامل اصلی خاموشی‌ها جلوه دهد. در این اطلاعیه رسمی تأکید شده، نادیده گرفتن این واقعیت و چشم‌پوشی از نقش مدیریت نامناسب سوخت معادل، نه‌تنها مشکل را حل نمی‌کند، بلکه می‌تواند زمینه‌ساز چالش‌های مشابه در آینده باشد.

سوخت ما کو؟

درست درحالی‌که احتمال قطع گاز در برخی نقاط سردسیر و شمالی ایران جدی‌تر شده بود، وزارت نفت تصمیم گرفت به جای تامین سوخت نیروگاه‌ها، سوخت خانگی را با تزریق بیشتر گاز در اولویت قرار دهد و برق در بخش‌هایی از پایتخت رفت چرا که ۱۵ درصد از نیاز برق تهران معادل ۶۰۰ مگاوات از مدار خارج شد. براساس گزارش‌ها شورای‌عالی امنیت ملی، وزارت نفت را مکلف کرده بود تا در فصل سرما، سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها را تامین کند. اما چگونه؟ تامین ۱۲۰میلیون مترمکعب گاز طبیعی، ۵۰میلیون لیتر گازوئیل و ۴۵میلیون لیتر مازوت و درمجموع ۲۱۵میلیون لیتر سوخت معادل برای نیروگاه‌‎ها ازجمله تکالیف وزارت نفت بوده است.

نفت کوره بسوزانید

لایه پنهان در واکنش وزارت نفت به ماجرا چیست؟ این وزارتخانه فاش کرده که براساس دستورالعمل بالادستی، نیروگاه‌ها موظفند در فصول مختلف سال، به‌ویژه در تابستان که فرصت مناسبی برای ذخیره‌سازی سوخت مایع فراهم است، سبد سوخت خود را به‌گونه‌ای مدیریت کنند که در ماه‌های سرد سال، تأمین برق بدون چالش ادامه یابد. وزارت نفت با دفاع از عملکرد خود در تامین سوخت نیروگاه‌ها می‌گوید: اوایل مرداد امسال تصمیم این بود که نیروگاه‌ها از ۱۰ مرداد به بعد، روزانه ۴۰ میلیون لیتر نفت کوره مصرف کنند، اما مصرف واقعی نفت کوره نیروگاه‌ها، به‌طور میانگین تنها ۲۴ میلیون لیتر بوده و به جای آن نفت گاز بیشتری مصرف شده تا جایی که میانگین تحویل نفت‌گاز به نیروگاه‌ها ۵۵درصد بالاتر از تعهدات ابلاغی در سال ۱۴۰۳ بوده است.

پشت صحنه چه می‌گذرد؟

بخشی‌نگری وزارتخانه‌های نفت و نیرو از یک سو و تلاش برای مقصر جلوه‌دادن یکدیگر از سوی دیگر نشان می‌دهد که کمیته مشترک تامین سوخت بین وزارتخانه‌های یادشده دچار سردرگمی است. هرچند وزارت نفت اعلام کرده که جزئیاتی بیشتر از آنچه گذشته را در آینده منتشر خواهد کرد و باید دید آیا عباس علی‌آبادی، همانند محسن پاک‌نژاد، اجازه شفاف‌سازی پشت صحنه را پیدا می‌کند؟