ملاتونین را چطور مصرف کنیم؟

اقتصاد۲۴-نازیلا یوسفی سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت‌محور سازمان غذا و دارو در تعریف دارو و مکمل‌ها گفت: دارو‌ها برای درمان یا پیشگیری از بیماری‌ها تجویز می‌شوند و معمولاً نیاز به نسخه پزشک دارند؛ درحالی‌که مکمل‌های غذایی برای تأمین مواد مغذی ضروری و حفظ سلامت عمومی بدن مصرف می‌شوند و اغلب بدون نسخه قابل‌تهیه هستند.

وی با بررسی جایگاه ملاتونین از نظر دسته‌بندی به‌عنوان مکمل یا دارو بیان کرد: ملاتونین در برخی کشور‌ها به‌عنوان مکمل فروخته می‌شود، اما در برخی از کشور‌های اروپایی تنها با تجویز پزشک برای گروه‌های سنی خاص در دسترس است. در ایران، این فرآورده در دسته مکمل‌ها قرار می‌گیرد، اما خلاف تصور عمومی، همیشه بی‌خطر نیست و در برخی موارد نیاز به تجویز پزشک یا داروساز دارد.

سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت‌محور سازمان غذا و دارو در خصوص ملاتونین و نقش آن در بدن توضیح داد: ملاتونین هورمونی است که به طور طبیعی در مغز تولید شده و وظیفه تنظیم چرخه خواب و بیداری را بر عهده دارد. این هورمون در شرایطی مانند بی‌خوابی، پرواززدگی یا اختلال ساعت زیستی در سفر و تغییرات شیفت کاری می‌تواند کمک‌کننده باشد.

یوسفی تأکید کرد: مصرف کوتاه‌مدت ملاتونین در دوز‌های پایین معمولاً بی‌خطر است، اما استفاده خودسرانه یا طولانی‌مدت آن می‌تواند عوارضی مانند سردرد، سرگیجه، خواب‌آلودگی مفرط، تغییرات خلق‌وخو و حتی اختلال در تولید طبیعی ملاتونین در بدن را به همراه داشته باشد.

وی با اشاره به تأثیر مصرف بدون نظارت ملاتونین بر هورمون‌های مرتبط با باروری و سیستم ایمنی، توضیح داد: افرادی که باردار یا شیرده هستند، یا بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، فشارخون بالا و اختلالات ایمنی دارند، حتماً قبل از مصرف ملاتونین یا هر مکمل دیگری با پزشک یا داروساز مشورت کنند.