چرا مردم به کاهش مصرف سوخت و انرژی توجه نمی‌کنند؟

اقتصاد۲۴- روزنامه خراسان نوشت:انتظار می‌رود در بعد مصرف، بهینه مصرف کردن مهم‌ترین هدف پیش رو برای تحقق شعار مشارکت مردم در جهش تولید باشد. در حقیقت اگر بهینه سازی مصرف از سوی مصرف کنندگان محقق شود، می‌توان به تحقق مشارکت مردم در جهش تولید دلخوش بود.

مصداق اصلی در این زمینه دعوت مردم به کاهش مصرف گاز و برق برای جبران ناترازی بود. پویش ۲ درجه کمتر نیز با این هدف راه اندازی شد، اما واضح است که صرف تبلیغات، نمی‌تواند مصرف کننده و عادت طولانی مدت مصرف در اقتصاد نفتی و مملو از انرژی ارزان را تغییر دهد.

مردم طی دهه‌های متوالی به دلیل دسترسی کشور به نفت و گاز سرشار و انرژی ارزان، به طور مشهودی متفاوت از سایر نقاط دنیا انرژی مصرف می‌کنند. اگرچه بخش زیادی از مصرف غیربهینه، فارغ از رفتار مصرف کننده نهایی، در ساختار تولید ما نیز نهادینه شده، اما تولیدکننده نیز در سطح دیگری مصرف کننده انرژی است و دلیلی نمی‌بیند که مصرف خود را بهینه کند. 

آن چه مانع مشارکت مردم در مهم‌ترین معضل این روز‌های اقتصاد یعنی ناترازی انرژی است، فقدان تعریف سازوکار‌های قانونی و انگیزشی لازم برای تشویق کاهش مصرف و تنبیه مصرف بی رویه است. اگرچه در نرخ گذاری‌های حامل‌های انرژی از جمله برق و گاز شاهد نرخ گذاری پلکانی و تعریف قیمت‌های بالاتر برای مصارف بالا و قیمت‌های ارزان‌تر برای مصارف پایین هستیم، اما مسئله فراتر از این است و به نظر نظام انگیزشی قیمت گذاری انرژی در ایران مشوق مصرف کننده و تولیدکننده به بهینه سازی مصرف نیست.