
اقتصاد۲۴- چای یکی از محبوبترین نوشیدنیهای جهان است که در فرهنگهای مختلف جایگاهی ویژه دارد. این نوشیدنی گرم و معطر، از برگهای گیاه Camellia sinensis تهیه میشود و بسته به روش فرآوری، به انواع مختلفی از جمله چای سبز، چای سیاه، چای اولانگ و چای سفید تقسیم میشود.
مصرف چای در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، نه تنها یک عادت روزانه بلکه بخشی از آداب و رسوم اجتماعی و فرهنگی به شمار میرود. از میهمانیهای خانوادگی گرفته تا جلسات کاری، چای همواره نقشی برجسته در گردهماییها داشته و نمادی از مهماننوازی محسوب میشود.
از لحاظ تاریخی، چای نخستین بار در چین کشف شد و سپس به نقاط دیگر جهان گسترش یافت. بر اساس افسانهای مشهور، امپراتور شن نونگ (Shen Nong) در حدود ۲۷۳۷ سال پیش از میلاد، هنگامی که برگهای چای به طور تصادفی در آب داغ او افتاد، طعم و عطر این نوشیدنی را کشف کرد. این کشف سرآغاز گسترش کشت چای و استفاده از آن در آیینهای مختلف شد. بازرگانان و دریانوردان، چای را از چین به ژاپن، هند، خاورمیانه و اروپا بردند و به تدریج این نوشیدنی به یکی از کالاهای تجاری ارزشمند تبدیل شد.
امروزه چای در سراسر جهان تولید میشود و کشورهای هند، چین، سریلانکا، کنیا و ژاپن از بزرگترین تولیدکنندگان آن هستند. در ایران نیز چایکاری به ویژه در استانهای گیلان و مازندرانرونق دارد و چای ایرانی به دلیل طعم ملایم و عطر طبیعی خود، طرفداران زیادی دارد.
چگونه چای اصل را از چای تقلبی تشخیص دهیم؟
مصرف چای، به ویژه چای طبیعی و خالص، فواید بسیاری برای سلامت انسان دارد که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:
چای، به خصوص چای سبز، حاوی مقادیر بالایی از آنتیاکسیدانهایی مانند پلیفنولها و کاتچینهااست که به مبارزه با رادیکالهای آزاد در بدن کمک کرده و از پیری زودرس و برخی بیماریهای مزمن جلوگیری میکنند.
چای حاوی مقدار متعادلی از کافئینو ال-تیانیناست که به بهبود تمرکز، افزایش هوشیاری و کاهش استرس کمک میکند. مطالعات نشان دادهاند که این ترکیبات میتوانند حافظه و عملکرد شناختی را تقویت کنند.
مصرف چای به کاهش کلسترول بد (LDL)، کاهش فشار خون و بهبود عملکرد عروق کمک میکند که در نتیجه، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی-عروقی کاهش مییابد.
چای سبز به دلیل داشتن ترکیباتی مانند کاتچینو کافئین، میتواند میزان متابولیسم بدن را افزایش دهد و به سوزاندن چربی کمک کند. بسیاری از رژیمهای کاهش وزن، چای سبز را به عنوان یکی از نوشیدنیهای مفید توصیه میکنند.
برخی از ترکیبات موجود در چای خاصیت ضدباکتریایی و ضدویروسی دارند که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند
با وجود تمام مزایایی که چای دارد، مصرف بیش از حد آن میتواند مشکلاتی ایجاد کند، از جمله:
چای حاوی ترکیباتی به نام تاننهااست که میتوانند مانع جذب آهن در بدن شوند. این مسئله به ویژه برای افرادی که دچار کمخونی فقر آهن هستند، مشکلساز است. توصیه میشود که چای بلافاصله بعد از غذا مصرف نشود.
مصرف زیاد چای، به خصوص چای غلیظ، میتواند باعث تحریک معده و بروز مشکلاتی مانند رفلاکس معده، اسیدی شدن معده و یبوست شود.
چای حاوی کافئین است و مصرف بیش از حد آن میتواند منجر به بیخوابی، اضطراب، افزایش ضربان قلب و لرزش دستهاشود.
چای سیاه حاوی ترکیباتی است که میتوانند باعث تغییر رنگ دندانها و ایجاد لکه شوند. مصرف چای به همراه شیر میتواند این اثر را کاهش دهد.
با توجه به افزایش تقاضا برای چای، متأسفانه بازار پر از چایهای تقلبی و نامرغوب شده است. برای اطمینان از خرید چای اصل، میتوان از روشهای زیر استفاده کرد:
چای اصل دارای رنگ طبیعی، شفاف و غیرمصنوعیاست. اگر چای خیلی پررنگ یا دارای ذرات براق باشد، احتمالاً رنگ مصنوعی دارد.
بیشتر بخوانید:اینفوگرافی/ مردم کدام کشور بیشتر چای می نوشند؟
عطر چای اصل ملایم، طبیعی و بدون بوهای شیمیایی است. چایهای تقلبی اغلب دارای رایحههای غیرطبیعی و اسانسهای مصنوعی هستند.
برای بررسی طبیعی بودن چای، مقدار کمی از آن را در آب سرد بریزید. چای طبیعی در آب سرد رنگ نمیدهد، اما چای تقلبی در عرض چند ثانیه آب را رنگی میکند که نشانه استفاده از رنگهای مصنوعی است.
در آب جوش، چای طبیعی به تدریج رنگ پس میدهد، در حالی که چای تقلبی خیلی سریع و ناگهانی رنگ میدهد.
چای اصل هنگام لمس، خشک و شکنندهاست، اما چای تقلبی ممکن است کمی چسبناک یا چربباشد که نشانه افزودنیهای نامناسب است.
مقداری چای را در آب داغ حل کرده و کمی جوش شیرینبه آن اضافه کنید. اگر رنگ محلول خیلی تیره و غیرطبیعیشد، احتمالاً چای حاوی رنگهای شیمیایی است.
خرید چای از برندهای معتبر و دارای استانداردهای بهداشتی، ریسک خرید چای تقلبی را کاهش میدهد. چایهایی که فاقد بستهبندی استاندارد هستند، معمولاً کیفیت پایینی دارند.
چای یکی از محبوبترین نوشیدنیهای جهان است که هم فواید بسیاری برای سلامت دارد و هم در صورت مصرف بیش از حد، میتواند مشکلاتی ایجاد کند. آگاهی از مزایا و مضرات چای، به ما کمک میکند که مصرف متعادلی از آن داشته باشیم. از سوی دیگر، با توجه به وجود چایهای تقلبی در بازار، لازم است که هنگام خرید چای دقت بیشتری به خرج دهیم و از روشهای ذکرشده برای تشخیص چای اصل استفاده کنیم.