بازگشت هیجان بورس به تالار شیشه‌ای

اقتصاد۲۴- بازار سرمایه ایران در روز‌های اخیر تحت تاثیر مجموعه‌ای از اخبار سیاسی و اقتصادی، به ویژه اخبار مربوط به مذاکرات غیرمستقیم میان تهران و واشنگتن، تغییراتی معنادار را تجربه کرده است. سیگنال‌های مثبت مخابره شده از فضای دیپلماسی نه تنها بر بازار ارز و طلا اثر گذاشته، بلکه موجب افزایش حجم معاملات و رشد قابل توجه شاخص کل بورس نیز شده است. تحلیلگران بازار سرمایه بر این باورند که کاهش انتظارات تورمی، افزایش جذابیت دارایی‌های ریسکی و بهبود چشم انداز صنایع تحریمی مانند بانکی و خودرویی، از جمله عواملی بوده‌اند که در رشد اخیر بازار موثر واقع شده‌اند.

در همین حال، کارشناسان نسبت به برخی تهدید‌های بنیادین مانند ناترازی انرژی و ریسک‌های ناشی از نوسانات سیاسی نیز هشدار می‌دهند. آنها تاکید دارند که رشد فعلی بازار باید با احتیاط دنبال شود و سرمایه گذاران نسبت به تغییرات احتمالی در فضای سیاسی و مذاکرات حساس باشند. این گزارش، نظرات دو تحلیلگر بازار سرمایه، سعید مشکات و ابراهیم سماوی را درباره چشم انداز بازار در فضای فعلی بازتاب می‌دهد. این نظرات از یک‌سو به تبیین رفتار پول در بازار‌های مختلف می‌پردازد و از سوی دیگر، توصیه‌هایی مهم برای سهامداران در شرایط حساس فعلی ارائه می‌دهد.

ظهور نشانه‌های کاهش انتظارات تورمی

ابراهیم سماوی، تحلیلگر بازار سرمایه، درباره تاثیر اخبار مذاکرات بر بازار‌های مالی گفت: «مطابق اخبار منتشرشده از دیدار و مذاکرات غیرمستقیم تهران و واشنگتن، انتظارات تورمی بسیار کاهش یافت و قیمت طلای ۱۸عیار که از اواسط اسفندماه تا دهم فروردین از محدوده ۷میلیون و ۳۰۰هزار تومان تا محدوده ۸میلیون و ۲۵۰هزار تومان رشد داشت، نشان می‌دهد که انتظارات تورمی در آن روز‌ها با توجه به تهدیدات ایالات‌متحده و مبهم بودن چشم انداز مذاکرات و توافق، هم در قیمت طلا و هم دلار رشد داشته است.»

وی ادامه داد: «بنابراین ریزش‌های اخیر به‌دلیل رشدی بوده که از اواسط اسفند تا اوایل فروردین، با انتظارات تورمی بالا شکل گرفته بود. اما در روز گذشته، شاخص کل موفق شد محدوده ۲میلیون و ۹۰۰هزار واحد را فتح کند و بیش از ۶۰هزار واحد رشد داشته باشد. این نشان می‌دهد که همان‌طور که انتظار می‌رفت، همیشه دو دسته دارایی داریم. می‌توانیم روی دارایی‌هایی مثل سهام، صندوق‌های سهامی و اهرمی حساب باز کنیم؛ چراکه وقتی صحبت از مذاکرات می‌شود، بیشترین ورود پول به این قسمت‌ها انجام می‌گیرد، چون چشم انداز اقتصاد مثبت‌تر می‌شود.»

بیشتر بخوانید:بورس جان گرفت

سماوی خاطرنشان کرد: «از سمت دیگر، بازار سرمایه هم از منظر ارزش دلاری و هم از منظر شاخص ارزش گذاری P/E در محدوده‌های کف تاریخی خود قرار دارد؛ بنابراین این رشد اخیر بازار سرمایه دور از انتظار نبود. با توجه به اخبار، بیشترین ورود پول در روز جاری با بیش از ۲همت مربوط به صندوق‌های سهامی بوده و اگر نگاهی به صنایع داشته باشیم، بیشترین ورود پول به سهام بانکی صورت گرفته که این صنعت جزو صنایع برجامی برشمرده می‌شود. صحبت‌های مثبت از برجام همواره بانک‌ها را رشد داده است.»

این تحلیلگر افزود: «از سوی دیگر، از سایر صنایع کامودیتی محور مانند فلزات اساسی و محصولات شیمیایی نیز استقبال شد؛ صنایعی که بخش زیادی از صادراتشان به دلیل تحریم با مشکل مواجه شده بود. در روز گذشته بیش از ۱۰همت ارزش معاملات ثبت شد که می‌تواند خبر خوبی برای بازار سرمایه باشد.»

وی خاطرنشان کرد: «نکته‌ای که باید سرمایه گذاران مدنظر قرار دهند این است که صندوق‌های طلا بعضا با حباب‌های منفی همراه هستند. سرمایه گذاران باید توجه داشته باشند که نسبت به طلای فیزیکی، سکه و شمش، صندوق‌ها – چه بر پایه سکه و چه شمش – عموما با حباب منفی معامله می‌شوند و این نشان‌دهنده کاهش انتظارات تورمی است. در نتیجه، تمامی بازار‌ها اعم از سرمایه، طلا، دلار و بورس به مذاکرات گره خورده‌اند و هر وقت مذاکرات قوی‌تر شود، دارایی‌های ریسکی مانند سهام، بازار سرمایه و صندوق‌های اهرمی با رشد زیادی همراه می‌شوند. بعضی از صندوق‌های اهرمی نیز در روز گذشته حباب مثبت هم به خود گرفتند. از سمت دیگر، دارایی‌های کم ریسک مانند درآمدثابت‌ها و صندوق‌های طلا با خروج نقدینگی حقیقی مواجه شدند.»

بیشتر بخوانید:دو سناریو مهم از روند بازار سهام بعد از آغاز مذاکرات

سماوی گفت: «انتظار نداریم ریزش‌های دیروز و روز‌های قبل در این صندوق‌ها در روز‌های آتی ادامه یابد یا تکرار شود. این موضوع کاملا به واکنش‌های دلاری وابسته است. اگر از ارزش گذاری دلار، انتظارات تورمی را کم کنیم، به ۸۰ هزار تومان می‌رسیم. اما بستگی دارد چه نوع اخباری بخواهد مخابره شود. از سوی دیگر، اگر بحث مذاکرات تداوم یابد، بازار سرمایه می‌تواند پیشتاز باشد و جاماندگی خود را بهبود ببخشد.»

بانکی‌ها و خودرویی ها؛ نخستین خط واکنش به مذاکرات

سعید مشکات، تحلیلگر بازار سرمایه، با اشاره به تاثیر تحریم‌ها بر صنایع مختلف گفت: «دو صنعت کاملا از تحریم‌ها متاثر هستند؛ یکی بانکی و دیگری خودرویی ها. دو نماد اصلی خودرویی‌ها که در حال حاضر به دلیل برگزاری مجمع برای افزایش سرمایه بسته هستند، در بانکی‌ها اثر مثبت داریم و جو مذاکرات روی این گروه تاثیر گذاشته، اما برای اینکه به صورت عملیاتی اقدامی انجام شود، اول باید توافقی صورت گیرد.»

وی خاطرنشان کرد که در دو نماد بانکی دولتی افزایش سرمایه داشتیم و این موضوع قیمت اینها را خیلی پایین آورده بود و الان با اقبال سنگینی مواجه هستند. او گفت: «یکی دیگر از بانک‌ها که افزایش سرمایه نداده هم وضعیت مشابهی دارد و بازار الان بیشترین حجم معاملات را روی این نماد‌های بانکی تشکیل داده است.»

مشکات گفت: «باقی حوزه‌ها مانند معدن، پتروشیمی و فولاد تحت تاثیر اخبار مذاکرات هستند. اما علاوه بر این ها، بازار از منظر دلاری افت شدیدی داشته و فعلا در حال اصلاح ارزش دلاری پایین خود است. جو اخبار مثبت در مذاکرات هم باعث ادامه دار شدن این وضعیت می‌شود.»

او تاکید کرد که رشد مورد انتظار برای بازار سرمایه باید از اسفند اتفاق می‌افتاد، اما به‌دلیل جو منفی اخبار، بازار رشد نکرد و الا اگر جو منفی نبود، آغاز رشد از همان اسفند ماه بود. با اخبار مذاکرات و کاهش جو منفی در عرصه سیاسی، بازار در حال رشد است و فعلا هم ادامه دارد تا بازار عقب ماندگی خود را جبران کند. بعد از جبران عقب ماندگی، بازار خود را با گزارش‌های جدید تعدیل می‌کند.»

مشکات گفت: «فعلا بازار مثبت و بخشی از ضرر سهامداران در حال جبران شدن است، ولی باید حواسمان به یک سری از مشکلات بنیادین مانند ناترازی انرژی باشد. به هر حال ما قطعی برق و گاز را در ادامه سال خواهیم داشت و این موضوعات اخبار منفی برای بازار محسوب می‌شود. اما در حال حاضر که کلیت بورس در حال رشد است، به سهامداران پیشنهاد می‌شود سهامداری کنند و اگر اخبار منفی شد باید شناسایی سود کنند. در غیر این صورت به سایر اخباری که صنایع را متاثر می‌کند توجه داشته باشند. توصیه اصلی این است که سهامداران دارایی‌های امنی مانند ملک را با سهام جایگزین نکنند.»