اقتصاد۲۴- در آغوش گرم شیراز، جایی که باغها عطر بهار را تا قلب تاریخ میآورند، هر سنگ و هر کوچه گواهی است بر شکوهی که ایران داشت. شیراز نه فقط شهری زیبا، بلکه دروازهای است به دشت مرودشت و به آن صخرههای ساکت که شاهان هخامنشی و ساسانی را در دل خود جای دادهاند.
اما در دل دشت خاموش مرودشت بنایی مکعبی، به رنگ خاک و استوار که گویی از دل جاودانگی برخاسته است. کسی نام اصلیش را نمیداند. بنایی است منحصربهفرد و تک رو به مقبره شاهان هخامنشی که یکی از رازهای مهم تاریخ ایران است.
از زمان حمله اعراب به ایران به اشتباه، نام «کعبه زرتشت» را به آن دادند، چون کاربرد واقعی آن را نمیدانستند. آن زمان فکر میکردند که هر دینی باید برای خود بُتکده یا عبادتگاهی داشته باشد، برای همین گمان بردند این بنا هم مرکزیت یا کعبه زرتشتیان است. در دیوار داخل این ساختمان لغت «کعبه» حکاکی شده است.
در کتابهای زرتشتی آمده است که حضرت زرتشت «زاراتشترا» در این محل، نیایش میکرد. در آن دوران نیمی از این بنا زیر خاک بود و تا هشتاد سال پیش کسی نمیدانست با چه سازه عظیمی مواجه هستیم. سنگهایی عظیم، تراشخورده و بیملات، چنان در کنار هم نشستهاند که گویی از درون به هم جوش خوردهاند.
برجی سنگی با ۱۲ متر طول که بر سه سکوی سنگی قرار گرفته و تنها یک راه ورود دارد. میگویند این مکعب شگفتانگیز در حدود سال ۵۲۰ پیش از میلاد ساخته شد، درست در روزگاری که داریوش بزرگ فرمان داد تختجمشید را برپا کنند.
در محاسبه روز نوروز در کتب زرتشتی نوشته شده است که زرتشت در این رصدخانه، محل شروع نوروز را محاسبه کرد. برخی کاربرد این بنا را، محل نگهداری کتاب اوستا و اسناد حکومتی یا محل گنجینه دربار و یا آتشکده معبد میدانند. اما پژوهشگر ایرانی رضا مرادی غیاثآبادی، با تحقیقات خود ثابت کرد این بنا با مقایسه با تمامی بناهای گاهشماری (تقویم) آفتابی در سرتاسر جهان، پیشرفتهترین، دقیقترین، و بهترین بنای گاهشماری آفتابی جهان است.
کعبه زرتشت در محوطه نقش رستم قرار دارد، تقریباً در فاصلهٔ ۴۶ متر از کوه صخرهای که آرامگاه داریوش دوم است و حدود سال ۱۲۰۰ پیش از میلاد تا ۶۲۵ میلادی همواره مورد توجه بود. چهار آرامگاه در دل صخره، یادگار شاهانی است که زمانی خود را فرمانروای جهان میدانستند: داریوش بزرگ، خشایارشا، اردشیر یکم و داریوش دوم. اما این دو بنا با تمام رمز و راز و اهمیت تاریخی خود در حال هجرت به گورند!
منبع: امتداد