افزایش ۱۵۰ درصدی بودجه در سایه وعده‌های کاهش هزینه؛ دولت پزشکیان چگونه با تناقض بودجه‌ای مواجه شد؟

اقتصاد۲۴- مسعود پزشکیان از زمانی که راهی پاستور شد، بار‌ها از بودجه سنگین نهاد‌ها و دستگاه‌های خاص و موازی، انتقاد کرده است. چندی پیش هم وزیر اقتصاد دولت او در حاشیه نشست هیات دولت به خبرنگاران وعده داد که در بودجه سال آینده که قرار است با حداقل کسری «نزدیک به صفر» بسته شود، «هزینه‌های زائد» کاهش پیدا کرده است. وعده‌هایی که با توجه به شرایط خاص کشور ضروری به نظر می‌رسند؛ در شرایطی که اقتصاد ایران زیر فشار تورم، گرانی‌های مداوم و تحریم‌های سنگین نفس کمر خم کرده است، هر یک ریال هدررفت بودجه کشور برای افکار عمومی حساسیت برانگیز شده است.

در جدول ذیل بودجه برخی نهاد‌های خاص را با سال قبل مقایسه کرده است. با این توضیح که ارقام سال ۱۴۰۵ پیشنهادی است از سوی دولت و تا زمان بررسی و تبدیل آن به قانون، بار‌ها تغییر پیدا می‌کند و چه بسا برخی از آنها فربه‌تر هم شوند.

لازم به توضیح است که با حذف چهار صفر از پول ملی، اعداد بودجه ۱۴۰۵ با واحد «ریال جدید» نوشته شده‌اند؛ یعنی دیگر خبری از آن چهار صفر قبلی نیست. سال گذشته اگر می‌خواستیم ارقام بودجه را به تومان قابل فهم تبدیل کنیم، باید پنج صفر به آخر عدد اضافه می‌کردیم. اما امسال فقط یک صفر لازم است. با این حال، برای اینکه در این گزارش همه چیز با یک مقیاس ثابت نوشته شود، همان روش سال قبل را به‌کار می‌بریم؛ یعنی اعداد را به صورت «میلیون ریال» در نظر می‌گیریم و برای تبدیل به تومان، همان پنج صفر را اضافه می‌کنیم تا مقایسه‌ها دقیق و یک‌دست بماند.

بررسی این جدول نشان می‌دهد که قرارگاه خاتم‌الانبیا با ۱۵۰ درصد و پس از آن دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با ۱۴۰ درصد، بیشتری افزایش بودجه را داشته است. همچنین بودجه پیشنهادی شورای عالی حوزه‌های علمیه، موسسه آموزشی، پژوهشی امام خمینی و حوزه هنری انقلاب اسلامی، کاهش داشته است.

با وعده‌های رئیس جمهور و وزیر اقتصاد انتظار می‌رفت بودجه بسیاری از این نهاد‌های فرهنگی که سالهاست عملکرد موازی آنها با هم زیر ذره‎بین رسانه‌ها و افکار عمومی قرار گرفته، نه تنها افزایش پیدا نکند بلکه مشمول قاعده «حذف هزینه‌های زائد» قرار بگیرد؛ انتظاری که ظاهرا مانند سایر انتظار‌ها از دولت پزشکیان غلط از آب درآمده است.