اقتصاد۲۴ پس از شیوع ویروس کرونا رشد اقتصادی چین به شدت تحت تاثیر قرار گرفت و طبق گفته کارشناسان، این اتفاق، اقتصاد کل دنیا را متاثر کرد. حالا قیمت نفت کاهش پیدا کرده و نگرانیها را برای کاهش بیشتر تقاضا دوچندان میکند. هر چند که گفته میشود تدابیر چین برای کمک به اقتصاد خود ممکن است جلوی افت قیمت نفت را در کوتاهمدت بگیرد. اما این مسئله در حالی مطرح میشود که قیمت نفت در معاملات روز دوشنبه بازار جهانی تحت تاثیر نگرانیها نسبت به تقاضای کمتر در چین که بزرگترین واردکننده نفت جهان است، به روند نزولی روزهای اخیر خود ادامه داد.
آنطور که خبرگزاریها گزارش میدهند مایکل مککارتی، استراتژیست ارشد بازار در شرکت «سی ام سی مارکتس» از مطلوب نبودن دورنمای تقاضا برای نفت گفت. وی همچنین گفته است که تعطیلی فرودگاهها نشان میدهد که اگر تقاضا از بین نرود، حداقل اندکی تاخیر در تقاضا وجود خواهد شد.
از سوی دیگر برخی از رسانهها گفتههای منابع آگاه به رویترز را منتشر کردهاند، که بر این اساس ممکن است اوپک و متحدانش برای بررسی تاثیر شیوع ویروس مرگبار روی تقاضا برای نفت، زمان نشست رسمی خود را از مارس به فوریه تغییر دهند. در حال حاضر کمیته فنی مشترک اوپک و غیراوپک قرار است اوایل فوریه برای ارزیابی تاثیر این ویروس نشستی برگزار کند.
بیژن زنگنه، وزیر نفت نیز روز (دوشنبه، ۱۴ بهمنماه) پس از نشست با اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفتی، گاز و پتروشیمی ایران درخصوص اتفاقات اخیر گفته است که بازار نفت به دلیل شیوع ویروس کرونا تحت فشار قرار گرفته و به همین دلیل قیمت نفت به زیر ۶۰ دلار برای هر بشکه رسیده است.
وی در جمع خبرنگاران درباره برگزاری نشست فوقالعاده وزارتی اوپک به دلیل شیوع ویروس کرونا اظهار کرد: «در پی شیوع این ویروس در چین و در پی آن توقف فعالیت بعضی از کارخانهها، صنعت حمل ونقل و... مقدار مصرف نفت در این کشور تحت تاثیر قرار گرفته و سبب کاهش تقاضا برای نفت خام شده است.»
زنگنه با اشاره به اینکه با کاهش تقاضا و ثبات عرضه، قیمت نفت با افت همراه شده است، تصریح کرد: «در صحبتی که با رئیس دورهای اوپک داشتم عنوان کردم اگر قرار باشد پیش از نشست از پیش تعیین شده در ماه مارس نشستی برگزار شود، باید درباره کاهش تولید توسط همه اعضا آمادگی و اطمینان وجود داشته باشد، اما اگر قرار باشد در نشستی فوقالعاده مذاکره کنیم و بعد تصمیم بگیریم، ضرورتی برای برگزاری نشست پیش از موعد مقرر وجود ندارد و نشست ۱۷۸ در همان تاریخ چهارم و پنجم مارس ۲۰۲۰ (۱۵ و ۱۶ اسفندماه) برگزار شود».
کاهش قیمت نفت چه تاثیری بر بازار نفت ایران میگذارد؟
چین بزرگترین واردکننده نفت جهان است و بعد از گسترش ویروس کرونا در چین تقاضای برای نفت در این کشور ۲۰ درصد کاهش یافت و گزارش رسانهها حاکی از آن است که تقاضای چین برای نفت از زمان شیوع این ویروس، حدود سه میلیون بشکه در روز معادل ۲۰ درصد از کل مصرف این کشور کاهش پیدا کرده است و در نهایت این اتفاق منجربه کاهش قیمت نفت در بازار جهانی شد. چراکه چین بزرگترین واردکننده نفت جهان است و هرگونه تغییر در مصرف این کشور، روی بازار انرژی جهانی تاثیر خواهد گذاشت. کاهش قیمت نفت ناشی از کاهش تقاضا این روزها به مسئله مهمی در بازارهای جهانی تبدیل شده است و همه آن را به عنوان یک شوک بزرگ برای اقتصاد جهان میدانند. در این میان بسیاری از صاحبنظران به دنبال اثرات این اتفاق بر روی تمام جهان هستند، هر چند که عدهای از تحلیلگران معتقدند اثر این اتفاق بر بازارهای جهانی هنوز مشخص نیست و نمیتوان به این سرعت تاثیرات را بررسی کرد. اما پرواضح است که اقتصاد جهان در پی اتفاقات اخیر شاهد تغییراتی خواهد بود.
با توجه به این مسائل وقتی از چگونگی وضعیت بازار نفت ایران سوال میشود بیشتر کارشناسان نظری مشابه را برای این موضوع مطرح میکنند. طبق گفته آنها بازار نفت کشور نیز همانند دیگر کشورها تحت تاثیر اتفاقات اخیر قرار خواهد گرفت، البته در این میان باید توجه داشت که اثر شیوع این ویروس و در پی آن کاهش قیمت نفت برای بازار کشور رقم پایینی خواهد بود. چراکه فروش نفتمان اینروزها به نسبت گذشته کاهش پیدا کرده است، بنابراین تغییرات قیمتی نمیتواند تاثیر جدی را بر بازار ما وارد کند. در این راستا، نرسی قربان، کارشناس انرژی با اشاره به کاهش قیمت نفت در پی شیوع ویروس کرونا و تاثیر آن بر بازارهای جهانی به «ابتکار» گفت: با شیوع ویروس کرونا قیمت نفت با کاهش روبهرو شد. طبیعی است که با کاهش قیمت نفت تمام بازارهای جهانی تحت تاثیر این اتفاق قرار میگیرند و بازار نفت کشور ما هم از این قاعده مستثنی نیست.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا کاهش قیمت نفت میتواند اقتصاد ما را به سرعت تحت فشار قرار دهد یا خیر، گفت: طبیعی است که در پی این اتفاقات پرسیده شود که چه بر سر اقتصاد کشور خواهد آمد. در پاسخ به این پرسش که کاهش قیمت بر روی اقتصاد ما نیز تاثیر میگذارد یا خیر، باید بگویم که قطعا تاثیرگذار خواهد بود ما درآمدهای ارزیمان بیشتر از فروش نفت حاصل میشود و هر چه این درآمد کمتر شود به همان میزان اثرش را بر روی اقتصاد بیشتر نشان خواهد داد.
این کارشناس انرژی در ادامه صحبتهایش به محدودیت ایران در فروش نفت اشاره کرد و در اینباره گفت: هرچند که شرایط فعلی و میزان فروش نفت ما به نسبت قبل کمی تفاوت پیدا کرده است. اکنون ما با فروش محدودتری روبهرو هستیم و اثر وارده به اقتصاد ما دیگر همانند گذشته نخواهد بود.
نرسی قربان، در بخش دیگری از صحبتهایش به میزان صادرات نفت ایران قبل از تحریمها اشاره کرد و با تاکید بر کاهش تاثیر تغییرات قیمتی بر بازار نفت کشور ادامه داد: ما در گذشته بیش از دو میلیون بشکه نفت در روز صادر میکردیم. طبیعی است که در آن زمان تاثیرات قیمتی بر روی دو میلیون بشکه نفت خیلی بیشتر از زمانی است که ما با محدودیت فروش روبهرو هستیم؛ بنابراین میتوان گفت تاثیر کاهش قیمت نفت بر روند اقتصادی ما تاثیرگذار خواهد بود، البته این تاثیر در حالی است که میزان صادرات ما از لحاظ عددی خیلی کمتر از گذشته شده است.
منبع: ابتکار