اقتصاد ۲۴ - منطقه آزاد انزلی به دلیل همسایگی با چهار کشور عضو اتحادیه اوراسیا و دارا بودن دو بندر کاسپین و انزلی که میتواند نقش مهم و فعالی را در توسعه تجارت با این کشورها ایجاد کند، به نقطهای استراتژیک در همکاریهای اقتصادی میان ایران با کشورهای این اتحادیه تبدیل شده است.
متن گفتگوی اقتصاد ۲۴ با مدیرعامل منطقه آزاد انزلی را در ادامه میخوانید:
* منطقه آزاد انزلی یکی از پراهمیتترین مناطق آزاد کشور بهخصوص در موافقتنامه اوراسیاست و نقش مهمی در این همکاری ایفا میکند، این اهمیت به چه دلیل است؟
- موافقتنامه اوراسیا، یک موافقتنامه ترجیحی گمرکی است که کشورهای عضو این موافقتنامه و یا کشورهایی که عضو میشوند از تخفیفهایی در عوارض ورودی کالا به کشورشان بهرهمند خواهند شد. ایران به جهت اینکه با دو کشور عضو اوراسیا شامل روسیه و قزاقستان از طریق دریای خزر همسایه است و از آنجایی که ۹۰ درصد مبادلات تجاری ایران با اوراسیا از طریق این دو کشور صورت میگیرد؛ روابط خوبی با آنها دارد.
درنتیجه از آنجایی که ایران برای این کشورها مهم است دروازه ورودی به ایران به این خاطر که روسیه با ایران مرز زمینی ندارد، منطقه آزاد انزلی محسوب می شود به همین خاطر این منطقه دارای اهمیت زیادی در این روابط است.
از طرف دیگر در میان پنج کشور اوراسیا، ما تنها با ارمنستان، در استان آذربایجان مرز زمینی داریم و آن مرز قابلیت اینکه بتواند مجموعه ایران را به نحو احسن پوشش دهد و با کاهش تعرفه به تجارت میان دو کشور کمک کند، داراست. برای مثال با تعرفههایی که در نظر گرفتهشده۳۸۰سری کالا مشمول تخفیفات تعرفه ورودی داریم. بهعنوانمثال تعرفه ورودی روغن به کشور نصف میشود و همین نصف شدن باعث میشود واردکننده انگیزه بیشتری داشته باشد و از طرف دیگر ۵۰۲ کالا شامل تعرفه صادراتی میشوند.
برای بعضی کالاها مانند سبزیجات، خرما و پسته هیچ نوع تعرفهای وجود ندارد، بنابراین استفاده از این تعرفهها مزیتی برای ایران و واردکنندگانی خواهد بود که در نظر دارند گروه کالاهایی که تعرفه کمتری دارد را وارد کنند.
بنابراین بهترین بستر برای تعاملات، بستر دریا است و ازآنجاییکه ما از طریق دریا با چهار کشور دیگر نیز همسایه هستیم و بنادر بسیار فعالی را در منطقه آزاد انزلی داریم، اوراسیا فرصت مناسبی برای گسترش تعاملات تجاری خواهد بود. در منطقه آزاد انزلی وجود دو بندر فعال کاسپین و انزلی و ۱۰ پست اسکله فعال که قابلیت اضافه شدن ۲۰ پست اسکله جدید را نیز دارد، از دیگر مزایای مهم و ارزشمند این منطقه آزاد در همکاری های اقتصادی اوراسیا خواهد بود.
* یکی از زیرساختهای مهم و ارزشمند منطقه آزاد انزلی، وجود مجتمع بندری کاسپین به عنوان مزیت مهم در زمینه همکاری با کشورهای اوراسیا است. علاوه بر این مزیت، چه زیرساختهای دیگری در منطقه وجود دارد و یا در حال آماده سازی است تا فعالیتها روند بهتری داشته باشد؟
- در بحث مراودات تجاری چند عامل اهمیت دارد. یکی از آن عوامل قیمت است و دیگری هزینه انتقال، ترانزیت و حمل کالا. طبیعی است که هرچقدر بسترهای لازم برای ترانزیت و انتقال مناسب باشد، هم عرضهکننده و هم مصرفکننده تمایل بیشتری برای تجارت و توسعه همکاری ها دارند چراکه هزینه انتقال کمتر، به طور کلی قیمتها را کاهش میدهد. بنابراین شما ترجیح میدهید جنسی را که قبلاً یک میلیون تومان میخریدید را ۸۰۰ هزار تومان بخرید.
این یک مزیت ویژه است که منطقه آزاد انزلی دارای آن است و البته ما برای اینکه صادرکنندگان و واردکنندگان شرایط بهتری داشته باشند و مجموعه تعامل میان ایران و کشورهای همسایه بهتر شود، علاوه بر ایجاد اتصال به جنوب ایران، مسیر جادهای مناسبی که امروز شاهد آن هستیم خلیجفارس و دریای عمان را از طریق ریل به منطقه آزاد انزلی متصل میکند، را ایجاد کردیم که میتواند مزیتی دو چندان برای مناطق آزاد و همچنین روابط ما با اوراسیا باشد.
علاوه بر آن راهآهن قزوین- رشت نیز ساخته شد و راهآهن رشت به بندر کاسپین هم که در حدود ۳۰ کیلومتر از آن باقیمانده در حال تکمیل است و تا پایان سال ۹۹ به بهره برداری خواهد رسید.
بیشتر بخوانید:
ظرفیت های تولیدی منطقه از دیگر مزیت هایی است که فعالان اقتصادی می توانند از آن فرصت ها نیز بهره ببرند. در این زمینه این امکان وجود دارد که تجار و بازرگانان مواد اولیه را ارزانتر از کشورهای دیگر و طبق توافقنامه وارد کنند و این کالاها را در داخل کشور و در محدوده منطقه آزاد انزلی با استفاده از معافیتهای مالیاتی تبدیل به کالا کنند و بخشی را به داخل کشور و بخشی را به کشورهای دیگر صادر کنند.
با این تعبیر، صادرات به سرزمین اصلی یا صادرات مجدد میتوانند گردش کاری، ثروت و درآمد بیشتری را ایجاد کند و مردم ما هم از محل اشتغال به وجود آمده و انتقال دانش و فناوری بهرهمند شوند.
* وزیر نیرو در سخنرانی خود در همایش مناطق آزاد و اوراسیا بر اهمیت توسعه منابع انسانی پیش از توسعه فیزیکی تاکید کرد. این موضوع به چه صورت در منطقه آزاد انزلی پیگیری میشود و تا چه اندازه به آن اهمیت داده شده است؟
- این موضوع را از دو بعد میتوان بررسی کرد؛ یک بعد سازمانی و نهادهای حاکمیتی است و طبیعی است که ما باید در بحث تربیت و پرورش نیروی انسانی، ایجاد انگیزه برای کارکنان و جذب انسانهای توانمند، توجه به نیازها و تغییر و اصلاح بینش و نگرشهایشان و ارتقای آنها اقدام کنیم.
در بخش خصوصی هم همین رویکرد را میتوانیم داشته باشیم. بخش خصوصی که درک و شناخت بیشتری نسبت به بازار داشته باشد و آموزش بیشتری دیده باشد و در کنار این آموزش ها بتواند مفاهیم اقتصادی را بهخوبی درک کند و به این فکر باشد که در تجارت سود بلند مدتتری داشته باشد و به مصرفکننده و رقبا و ... احترام بگذارد، قطعا میتواند موفقیت بیشتری داشته باشد.
اینها یک فرهنگ سازمانی و فرهنگ تولیدی بالایی را میطلبد که طبیعی است هرچه انسانها در این زمینهها تلاش بیشتری داشته باشند، مفاهیم توسعه انسانی که مورد نظر جناب وزیر هم بود و دولت و مقام معظم رهبری هم بر آن تأکید دارند و در بیانات ائمه معصوم ما هم آمده است، موفقیت بیشتری خواهند داشت.
امروز میشنویم بسیاری از کشورها کالاهایی که تولید میکنند، کالاهای باکیفیت است و تقلب کمتری در آن دیده میشود؛ در واقع می توان گفت، انسانهای توسعهیافته به دنبال ارائه خدمت بهتر به مردم هستند، سود منطقی و عادلانه را میپذیرند و برای مصرفکننده هم ارزش قائل هستند.
اگر توسعه هم در بعد اقتصادی و هم در زمینههای فرهنگی و اجتماعی به وجود بیاید قطعاً شرایط بهتر خواهد بود. معمولاً کشورهایی که در زمینههای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی توسعهیافتهترند، در حوزههای اقتصادی هم میتوانند توسعهیافتهتر باشند.
پیامبر مکرم اسلام نیز در موضوع توسعه بیاناتی داشتهاند که فرمودهاند: "اطلبوا العلم ولو بالصین" که این یک توصیه انسانی است. انسانهایی که آموزش دیدهاند بیشتر توسعهیافته هستند و یا حدیثی دیگر که میفرمایند "انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق" قطعاً کشورهایی که به این موارد توجه میکنند غشی در معاملاتشان نخواهد بود و معمولاً کشورهای بافرهنگ توسعهیافته، کشورهای توسعهیافتهای هستند.