بازار سهام از امروز دوطرفه می‌شود

 

اقتصاد۲۴ - امروز با حضور رئیس سازمان بورس و مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران از ابزار فروش تعهدی در بورس رونمایی می‌شود. البته رونمایی از این ابزار به صورت آزمایشی بوده و تنها در پنج نماد آغاز می‌شود. به گفته علی صحرایی، مدیر عامل بورس تهران مکانیسم‌هایی نیز برای کنترل بازار پیش‌بینی شده که بر این اساس در حد ۰٫۵ درصد نسبت به آخرین قیمت، امکان فروش تعهدی وجود دارد.

بر اساس اعلام علی صحرایی همچنین اگر شاخص (کل و هم‌وزن) بیش از یک و نیم درصد افت داشته باشند این عملیات متوقف می‌شود، همچنین سهامداران عمده شرکت‌ها در نمادی که سهامدار عمده هستند اجازه فروش تعهدی را نخواهند داشت.

به گفته شاپور محمدی دلیل تغییر نام این ابزار از فروش استقراضی به فروش تعهدی این است که در این ابزار فرد متعهد می‌شود تا سهامی را که فروخته شده از بازار خریده و برگرداند که این موضوع از نظر عقد وکالت نیز قابل‌قبول‌ترین شکلی است که می‌تواند برای فروش تعهدی اتفاق بیافتد.

بر اساس برخی شنیده‌ها، نماد‌های سفارس (سیمان فارس و خوزستان)، وتجارت (بانک تجارت)، وساپا (سرمایه‌گذاری سایپا)، فاراک (ماشین‌سازی اراک) و فملی (صنایع ملی مس ایران) نماد‌هایی هستند که ابزار فروش تعهدی به صورت آزمایشی در آن‌ها انجام خواهد شد.

محمدی همچنین با تاکید بر امنیت سرمایه‌گذاری برای سهامداران در مکانیزم طراحی شده اعلام کرد بر اساس کارشناسی‌های صورت گرفته در طراحی فروش تعهدی، ساز و کار به نحوی طراحی شده که از زیان سهامداران جلوگیری شود.

ابزار فروش تعهدی یا فروش استقراضی در حالت متعارف با دو هدف راه‌انداز می‌شود. نخست اینکه معامله‌گران می‌توانند از بازار منفی و افت قیمت سهام نیز سودآوری داشته باشند و دوم اینکه قیمت یک سهم می‌تواند روی یک رقم قفل شده و ثابت بماند. بدین صورت که فردی که دارای موقعیت مالکیت بلندمدت یا عینی است (سازوکار فعلی بازار سهام تهران) با افزایش قیمت از سود برخوردار خواهد شد، اما از طرف دیگر، فردی که سهمی خاص را در اختیار ندارد، ولی با تحلیل‌هایی که روی روند سهم انجام داده پیش‌بینی می‌کند روند قیمت سهم کاهشی است اقدام به فروش تعهدی سهم می‌کند و پس از پایین آمدن قیمت با بازخرید سهم و رفع تعهدش از اختلاف قیمت فروش و خرید سود کسب می‌کند.

در حالت دیگر نیز، فردی که سهمی در اختیار دارد که قیمت آن را ارزنده می‌پندارد و تمایل به حفظ همین قیمت فعلی در کنار حفظ مالکیت سهم دارد، تعداد مشابه سهمی که در اختیار دارد را به صورت استقراضی می‌فروشد. در این حالت سهامدار خود را در مقابل بالا یا پایین آمدن قیمت پوشش داده است.

با وجود این، بر اساس اطلاعیه سازمان بورس اوراق بهادار تهران، با توجه به توصیه‌های اکید بهداشتی در شرایط کنونی مبنی بر اهمیت پیشگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا و در راستای حفظ بهداشت و تندرستی همگانی و صیانت از سلامت شهروندان، آیین رونمایی از سازوکار فروش تعهدی که قرار بود در روز چهارم اسفند ماه نود و هشت، به صورت حضوری در بورس تهران برگزار شود لغو و این آیین با عنایت به زیرساخت الکترونیکی بازارسرمایه، به صورت مجازی برگزار خواهد شد.