اقدام FATF سخت‌تر از تحریم‌ها نیست/ ترک میز‌های مذاکره، تجارت ما را ضربه‌پذیر می‌کند

اقتصاد ۲۴- بر اساس تصمیم گروه ویژه اقدام مالی(FATF)، اقدامات مقابله‌ای علیه ایران پس از حدود سه سال و نیم فعال شد. ورود ایران به لیست سیاه FATF، به این معناست که کشور‌ها در تبادلات مالی و بانکی با ایران باید حساسیت بیشتری به خرج دهند.

عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی که پیشتر خواستار تصویب دو لایحه «سی‌اف‌تی» و «پالرمو» شده بود، اکنون می‌گوید: در شرایط فعلی که اغلب بانک‌های خارجی به دلیل تشدید تحریم‌های آمریکا، همکاری لازم با بانک‌های ایران را ندارند و تبادلات ارزی ما از طریق مکانیزم‌های بانکى جایگزین و غیر قابل تحریم، انجام می‌شود، تصمیم آتی «اف‌ ای تی اف» (اعم از تمدید یا عدم تمدید) نمی‌تواند تاثیر قابل توجهی بر شرایط ارزی کشورمان داشته باشد.

از سوی دیگر کارشناسان معتقدند این اتفاق می‌تواند هزینه مبادله برای ایران را بالا ببرد. هرچندبه اعتقاد تحلیلگران اقتصادی، ورود ایران به لیست سیاه برخلاف جوسازی‌ها، اثر آن‌چنانی روی بازار‌ها ندارد.

سابقه چینی‌ها نگران کننده است

به گزارش اقتصاد ۲۴، ساز ناکوک چینی‌ها برای ایران سال گذشته نواخته شد. در آن زمان تاکید شد که چینی‌ها در تجارت با ایران، دیگر آن چشم‌بادامی‌های سابق نیستند که حاضر باشند همه کار کنند تا بازار ایران را به دست بگیرند و با ایرانی‌ها مراوده داشته باشند. آن‌ها روش‌های متنوعی را برای کاهش تجارت خود با ایران به دست گرفتند و اتفاقا، شاهرگ مبادلات تجاری یعنی روابط بانکی را نشانه گرفته بودند.

این اولین باری نبود که چین، حساب ایرانی‌ها را در این کشور مسدود می‌کند و البته هر بار هم بهانه‌ای جدید برای آن می‌آورد. در گذشته و به خصوص در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ میلادی بود که چینی‌ها حساب دانشجویان ایرانی و برخی تجار را مسدود کرده بودند. دلیل اصلی‌شان اجرای برخی قوانین و مقررات مبارزه با پولشویی بود و اکنون بار دیگر در اقدامی جداگانه، به تازگی حساب شرکت‌های ایرانی فعال در این کشور با سوابق بالا را مسدود کرده است.

سال گذشته برخی تجار با دریافت اخطار‌هایی از سوی برخی بانک‌های چینی مواجه شده‌اند که مسدود کردن حساب‌ها را خبر می‌داد.

شرایط برای ورود به FATF کافی نیست

گمانه زنی‌ها در روابط بانکی و اقتصادی ایران با چین به عنوان شریک نخست تجاری تهران، به دلیل عدم عضویت ایران در گروه ویژه اقدام مالی (FATF) در حال افزایش است.

در همین زمینه مجیدرضا حریری، رییس اتاق بازرگانی ایران و چین با بیان اینکه وضعیت آینده برای ایران بدتر از شرایط فعلی نخواهد شد، به خبرنگار اقتصاد ۲۴ گفت: آیا در زمان تحریم‌های اعمال شده از سوی آمریکا و پس از برجام قادر بوده ایم در سیستم ارتباط بانکی با دنیا موفق باشیم؟ جواب خیر است چراکه در این زمان هم بهانه دیگری برای عدم پذیرش ارتباط بانکی ایران با سایر بانک‌های جهان روی میز قرار داشته است.

رییس اتاق بازرگانی ایران و چین ادامه داد: این باعث نمی‌شود بتوانیم از هر شرایط بین المللی خارج شویم. ترک میز‌های مذاکره نکته منفی است و این موضوع برا‌ی ما که نقاط مثبتی در مجامع بین المللی نداریم می‌بایست بر سر میز‌های مذاکره انجام شود و در نهایت با چانه زنی بتوانیم تاثیراتی هرچند جزئی بر سر مسائل داشته باشیم. هرچند در شرایط تحریم هر کشوری به دنبال منافع خود است و چین هم از این قاعده مثتثنی نیست لذا باید به دنبال راهکار‌های لازم جهت تقویت این بازار باشیم.

بیشتر بخوانید : «تهاتر» و «انتقال پول از سامانه‌های معتبر دیگر» راه فرار از FATF

حریری با بیان اینکه همه بر این اساس که حفظ مبادلات تجاری در اولویت است، هم‌نظر هستیم، گفت: پذیرفتن قواعد FATF شرط لازم برای اقتصاد کشور محسوب می‌شود، اما این شروط برای بقا کافی نیست چراکه برای خارج شدن از شرایط فعلی حاکم بر مبادلات پولی کشورمان، نیاز به شرط‌های دیگر غیر از شروط مطرح شده وجود دارد.

رییس اتاق بازرگانی ایران و چین تصریح کرد: متاسفانه «اف‌ای‌تی‌اف» در کشورمان به یک موضوع سیاسی تبدیل شده است در حالی که این موضوع اقتصادی است و باید به دنبال راهکار‌های جبران آن باشند.

به گفته حریری، زمانی می‌تواند ادعا شود که FATF می‌تواند راه نجات و فرصت مناسب قرار گرفتن در مسیر سایر کشور‌ها در خصوص مبادلات پولی باشد که تحریمی وجود نداشته باشد و حالا با این تحریم‌های اعمال شده نقش FATF چیست؟! شاید موضوع اقتصادی مهمی است که من از آن بی‌خبرم.

اما و اگر تحریم از سوی چینی‌ها

رییس اتاق بازرگانی ایران و چین در پاسخ به سوال دیگر اقتصاد ۲۴ مبنی بر اینکه تاثیر روابط تجاری چین با ایران با توجه به قرار گرفتن نام کشورمان در لیست سیاه «اف‌ ای تی اف» را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ گفت: تحریم‌های آمریکا شدت پیدا کرده و در این بین تنها کشوری که مقابل این رفتار آمریکا پاسخ منفی داد، مقامات چین بودند که به طور رسمی بیش از یک‌ بار اعلام کردند که ما تحریم‌های آمریکا را در قبال ایران نمی‌پذیریم.

به گفته حریری، اجماع و کسب نکات منفی به دلیل ترک میز‌های مذاکره به تدریج از جایگاه فعلی مبادلات تجاری ما می‌کاهد چرا که تجارت محل چانه زنی و مذاکره است و طرفین به دنبال کسب امتیاز و سودآوری هستند.

این فعال اقتصادی ادامه داد: FATF می‌تواند بر عموم روابط تجاری ایران و چین تاثیرگذار نباشد چراکه ما سالهاست به دور از قوانین جهانی با چین در حال تجارت هستیم، اما طرف مذاکره ما یک نقطه ضعف بیشتر از ما می‌شناسد و این باعث قدرت طرف مقابل ما می‌شود. اگر هر روز نقاط منفی ما بیشتر شود کفه چانه زنی مان در محافل خارجی کمتر می‌شود.

حریری ادامه داد: با محدودیت‌های تحریمی آمریکا امکان تاثیرگذاری بر روابط ایران و چین وجود دارد چراکه شرکت‌های چینی به عنوان بنگاه های اقتصادی مقتدر به دنبال سود سهام خود در بورس آمریکا و حفظ شراکت خود با شرکت‌های آمریکایی‌ها هستند، یعنی در نهایت باید بگویم ترجیح می‌دهند تحریم علیه ایران را به دلیل حفظ منافع اجرا کنند.

به گفته حریری، طبق توافق‌ها و اظهارات مقامات چینی، این کشور همچنان به تعهدات خود، تاکنون در خصوص مبادلات تجاری – پولی با ایران پایبند بوده است.

رییس اتاق بازرگانی ایران و چین در پایان یادآور شد: بیشتر ضرر و زیان را تاجرانی می‌خوردند که با شناسنامه ایرانی تمام مبادلات بانکی بر روی آن‌ها مسدود است.