سقوط بورس‌ها به دنبال نفت

اقتصاد ۲۴ - طبق میانگین، تخمین بیست اقتصاددان که در نظرسنجی بلومبرگ شرکت کرده بودند، در ماه فوریه تورم سالانه روسیه به ۲/ ۲ درصد کاهش یافته است. داده‌های آماری نشان می‌دهد تورم روسیه در سال ۲۰۱۸ میلادی هم برای مدت کوتاهی به این سطح افت کرده بود. بانک مرکزی روسیه در ماه فوریه نرخ بهره اصلی خود را ۲۵/ ۰ درصد کاهش داد و از ۲۵/ ۶ درصد به ۶ درصد رساند. در گزارش بانک مرکزی این کشور چشم‌انداز تورم ۲۰۲۰ میلادی دست نخورده در محدوده ۵/ ۳ تا ۴ درصد باقی مانده است. وزارت توسعه اقتصادی و تجارت روسیه هم تورم امسال را ۳ درصد پیش‌بینی کرده است. متخصصان می‌گویند امکان افت تورم به پایین‌ترین سطح تاریخ، احتمال انجام هفتمین کاهش متوالی نرخ بهره را در ادامه ماه جاری افزایش می‌دهد.

بازار‌های مالی روسیه تحت تاثیر کاهش قیمت نفت و شیوع ویروس کرونا دچار ریزش شدیدی شدند تا جایی که شاخص بورس مسکو با ریزش ۲۸/ ۳ درصدی به کار خود خاتمه داد که یکی از بدترین عملکرد‌های روزانه این شاخص از زمان بحران مالی سال ۲۰۰۸ تاکنون محسوب می‌شود.

با وجود ممنوعیت ورود اتباع چینی به روسیه، تاکنون دست کم چهار مورد ابتلا به کرونا در این کشور گزارش شده است. مشخص نیست که روند گسترش این ویروس در اروپا تا چه زمانی ادامه پیدا کند و همین مساله تقاضا برای خرید نفت را نیز کاهش داده است که یکی از مهم‌ترین اقلام صادراتی روسیه را شامل می‌شود. مسکو روز گذشته با تصمیم اعضای اوپک برای کاهش تولید نفتی مخالفت کرد و همین مساله باعث ریزش شدید قیمت نفت در بازار‌های جهانی شد.

روز گذشته مقامات روس از لغو اجلاس اقتصادی سن‌پترزبورگ که بزرگ‌ترین رویداد اقتصادی این کشور به‌شمار می‌رود خبر داده بودند.

در بازار ارز نیز قیمت هر دلار به ۳۷/ ۶۸ روبل افزایش پیدا کرد که بالاترین نرخ برابری در طول ۱۴ ماه اخیر بوده است. روبل در برابر دیگر ارز‌های مهم نیز عملکرد ضعیفی داشت تا جایی که نرخ برابری هر پوند معادل ۶۴/ ۸۷ روبل، هر یورو معادل ۳۵/ ۷۷ روبل و هر فرانک سوئیس معادل ۲۲/ ۶۹ روبل اعلام شد.

کاهش شدید قیمت نفت در بازار‌های جهانی می‌تواند مشکلات مالی زیادی را برای دولت روسیه ایجاد کند. برای آنکه با قیمت‌های کنونی نفت، دولت بتواند به نیاز‌های بودجه‌ای پاسخ دهد نرخ برابری روبل در برابر دلار باید به میزان محسوسی بیشتر از سطوح فعلی باشد.

با این حال وزیر دارایی روسیه امروز نگرانی معامله‌گران ارز را بی‌مورد دانست و افزود: مسکو می‌تواند با قیمت‌های کنونی نفت نیز از پس نیازهایش برآید.

تحلیلگران اقتصادی، گسترش کرونا و کاهش قیمت نفت را دلیل اصلی روند نزولی روبل عنوان می‌کنند. علاوه بر کاهش قیمت نفت، تشدید تحریم‌های آمریکا و اروپا ضدروسیه نیز بر ارزش روبل روسیه تاثیر منفی می‌گذارد. بانک مرکزی روسیه در پنج سال گذشته موفق شده است با وجود بیش از ۷۵ بسته تحریم اقتصادی از سوی آمریکا و همراهی اتحادیه اروپا با برخی از این تحریم‌ها به میزان قابل توجهی مانع سقوط ارزش روبل شود.

افزایش نوسانات بازار سهام موقعیت فروش خودکار را در معاملات روز دوشنبه فعال کرد. استراتژی برخی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری و معامله‌گران در مواجهه با رویداد‌های پیش‌بینی‌نشده یا نوسانات شدید در بازه زمانی کوتاه، استفاده از تنظیماتی است که در صورت بروز نوسانات شدید دستور فروش اتوماتیک سهم را با لمس حد زیان مورد نظر ارسال می‌کنند. افزایش نوسانات در بازار‌ها و فروش سیستماتیک به‌تدریج یکدیگر را تقویت می‌کردند تا جایی که شاخص بورس نیویورک بیش از ۷ درصد افت کرد. ریزش ۷ درصدی براساس قوانین به تعطیلی اجباری بازار منجر می‌شود. چنانچه ریزش به ۱۳ درصد برسد نیز ۱۵ دقیقه دیگر معاملات متوقف می‌شود.

مرحله سوم با ریزش بالغ‌بر ۲۰ درصدی رخ می‌دهد که برای تمام روز بازار را تعطیل خواهد کرد. پروسه فروش با نقل مکان سرمایه‌گذاران از بازار سهام به بازار‌های جایگزین همراه شد. بازار‌های کم‌ریسک و ذخایر امن مهم‌ترین مقاصد سرمایه‌های خروجی سهام هستند. طلا و اوراق گزینه‌های مطلوب معامله‌گران ریسک‌گریز در روز پنج‌شنبه بودند. افزایش تقاضا برای اوراق، قیمت آن‌ها را بالا برده و بازدهی را کاهش می‌دهد.