روی دیگر تبلیغات بسته‌های آموزش زبان چیست؟/ پولتان را دور نریزید لطفا!

«با خرید این DVD‌ها یا نصب فلان آپ بر روی گوشی‌های هوشمندتان، دیگر کودک دلبندتان ره صد ساله را یک شبه طی می‌کند؛ مطمئن باشید که نورچشمتان حالا مثل بلبل برایتان انگلیسی صحبت خواهد کرد؛ به خودتان افتخار کنید! شما پدر و مادری نمونه هستید!» چکیده تمام پیام‌های تبلیغاتی است که از چند سال پیش تاکنون در کانال‌های مختلف بی وقفه پخش می‌شوند.

روی دیگر تبلیغات بسته های آموزش زبان چیست؟/// پروژه عید3- آموزش زبان کودک

اقتصاد۲۴- کمتر کسی است که ماهواره داشته باشد، اما هنوز ندیده باشد که برای فروختن برخی محصولات چه تبلیغاتی که نمی‌شود؛ مدتهاست که پیام‌های بازرگانی رنگارنگ و فریبنده پای ثابت برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان شده اند؛ نشان دادن در باغ سبز به والدینی که دغدغه انگلیسی یادگرفتن یکی از همین تبلیغات عجیب و غریب ماهواره‌ای است.

بیشتر بخوانید: وارد بازی باخت – باخت با موسسات آموزش زبان انگلیسی نشوید

بیایید منطقی و واقع بین باشیم؛ بعید است مخاطب اصلی این پیام‌های تبلیغاتی خردسالانی باشند که دغدغه شان لذت بردن از بازی است؛ والدینشان مخاطب اصلی‌اند؛ بزرگسالانی پروش یافته مکتب مصرف گرایی‌اند که باور دارند در دنیای رقابتی امروز آموزش می‌تواند کودکشان را یک سرو گردن بالاتر از بقیه نگهدارد، نوعی سرمایه گذاری که هرچه بیشتر پول خرج کنی بیشتر به خوشبختی کودکت افتخار خواهی کرد.

آموزشی که می‌تواند خطرناک باشد

اما در نگاهی کارکردی تا چه حد می‌توان خوشبین بود که کودکی خردسال با استفاده از این محصولات یاد بگیرد تا انگلیسی به روانی بلبل و بی اشکال صحبت کند؟

«لیلا جعفری» روانشناس کودک و مشاور خانواده پاسخ نگران کننده‌ای برای این پرسش دارد؛ او به اقتصاد ۲۴ می‌گوید: این بسته‌ها فریبنده اند؛ ظاهرا برای کودکان درست شده اند، اما مخاطبشان پدر و مادر‌هایی هستند که در رقابتی فرهنگی، می‌خواهند نشان دهند والدین خوبی هستند، رقابتی حیثیتی که می‌تواند برای کودکان عواقب منفی جدی داشته باشد.

این روانشناس کودک برای توضیح منظور خود به صورت سربسته از تجربیات حرفه اش می‌گوید: مواردی را سراغ دارم که به اصرار والدین کودک در معرض این بسته‌های آموزشی قرار داده شد و حالا با مشکل لکنت زبان یا دیر صحبت کردن روبروست.

این مشاور خانواده در دنباله صحبت‌های خود می‌گوید: در بحث آموزش زبان به کودک، حساب کودکانی که محیط زیستی دو زبانه دارند از حساب کودکانی که در محیط تک زبانه هستند سواست؛ مسئله فراتر از آموزش زبان خارجه‌ای مثل انگلیسی است؛ در خانواده‌های مثلا آذری زبان یا کرد زبانی که زیست روزمره شان در محیط اجتماعی فارسی زبان اتفاق می‌افتد کودکان یک نوع شرایط زبان آموز دارند که با شرایط زبان آموزی کودکانی که محیط خانواده و زیست اجتماعی آن‌ها یک زبان مثلا فارسی رایج است تفاوت دارد.

وی ادامه می‌دهد: تجربه‌های علمی نشان داده که کودکان محیط‌های دو زبانه برای آموزش زبان جدید مستعدترند؛ این موضوع نتیجه مسلم تاثیرات محیطی است و اساسا ارتباطی با ذکاوت کودک یا میزان دغدغه مندی والدینش ندارد؛ برای همین نمی‌توان تضمین کرد که با خرید این DVD ها یا نصب فلان آپ می‌توان یاد دادن زبان به کودکان را تضمین کرد.

جعفری در عین حال با یادآوری تجربیات حرفه‌ای خود می‌گوید: حتی با اینکه کودکان محیط‌های دو زبانه برای یادگیری زبان جدید مستعدتر شناخته شده‌اند، اما مواردی را سراغ دارم که به دلیل جابجایی مکرر خانواده میان دو محیط زبانی، مشکلاتی برای کودکان ایجاد شده؛ به صورت مشخص خانواده‌هایی هستند که چند ماه از سال را در ایران و مابقی اوقات را در خارج کشور سپری می‌کنند؛ در هر دو محیط حلقه‌ای از دوستان و آشنایان هستند که با زبان خاص آنجا صحبت می‌کنند؛ کودکان این خانواده‌ها هنوز با یک زبان آشنا نشده ناچارند تا بودن در محیط زبانی دیگری را تجربه کنند؛ برای همین باز هم با مشکل لکنت زبانی یا دیر صحبت کردن مواجهیم، این بار چاره کار به تاخیر انداختن این جابجایی تا زمانی است که تسلط کودک بر یک زبان کامل شود.

دیدن بسته آموزش زبان به کسی زبان نمی‌آموزد

از سوی دیگر پورنگ ظریف کریمی، کارشناس ارشد آموزش زبان انگلیسی و مدرس دوره‌های آموزش زبان درباره راستی آزمایی ادعای این تبلیغات بازرگانی به خبرنگار اقتصاد ۲۴ می‌گوید: هیچ کس با تماشای صرف چند DVD یا استفاده تنها از یک آپ نمی‌تواند زبان انگلیسی را به روانی صحبت کند.

وی در توضیح مقصود خود می‌گوید: چنین محصولاتی ابزار‌های کمک آموزشی هستند و بودنشان در کنار معلم زبان باعث می‌شود تا فرد بهتر مهارت‌های زبانی خود را تقویت کند.

ظریف کریمی با یادآوری اینکه زمانی حتی قسمتی از نشریات روزانه و برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی به آموزش غیر حضوری زبان انگلیسی اختصاص داشت، ادامه می‌دهد: خیلی‌ها ممکن است بگویند که تحت تاثیر این مطالب زبان انگلیسی یاد گرفته اند، اما این آموزش آن‌ها را با زبان انگلیسی آشنا کرده است و چرخه آموزش در جای دیگری دنبال و تکمیل شده است.
وی در تکمیل صحبت خود می‌گوید: میان زبان شناسان یک پژوهش علمی معتبر شایع است؛ اینکه فردی بدون پیش زمینه قبلی در درازمدت و به صورت مستمر بیننده برنامه‌های مشخصی از تلویزیون بود؛ نتیجه کار آشنایی مقدماتی آن فرد با ادبیاتی به کار رفته در این برنامه‌ها بود، اما در دایره معلومات آن فرد اتفاق جدیدی نیفتاد.

ظریف کریمی صحبت خود را اینطور جمع بندی می‌کند: تماشای مستمر چند DVD یا استفاده هر روز از یک آپ می‌تواند غیر از سرگرم کننده بودن کارکرد آموزشی هم داشته باشد؛ این‌ها کمک ابزار آموزشی هستند؛ در امور آموزشی مدتهاست که روش‌های سختگیرانه و خشک قدیمی با روش‌های جذاب جدید جابه جا شده اند؛ اگر والدینی دغدغه آموزش زبان به کودکاشان را دارند باید به صورت مناسب از خدمات معلم، کلاس و بسته‌های آموزشی استفاده کنند.

وی می‌گوید: از نظر فنی فراگیری زبان با آموختن زبان فرق دارد؛ فراگیری زمانی اتفاق می‌افتد که فرد فارغ از سن و سال به صورت تعاملی با معلم و کلاس از ابزار کمک آموزشی استفاده کند و طبیعی است که در این حالت آموزش زبان موثر‌تر است، اما در وضعیت آموختن فرد تنها در معرض یکی از این عوامل قرار دارد و از رفتار تعاملی خبری نیست، مسئولیت تمامی مکاشفات برعهده خود فرد است؛ طبیعی است که کیفیت این یادگیری نمی‌تواند به اعلایی شرایط فراگیری باشد.

در بهترین حالت فقط لغت می‌آموزید نه صحبت کردن

همچنین قدرت الله حسنی عضو هیات علمی دانشگاه و مدرس دوره‌های زبان نیز اظهار نظری مشابه تاثیر چنین بسته‌هایی دارد. حسنی این تاثیرات را منفی و نامطلوب ارزیابی کرده و به خبرنگار اقتصاد ۲۴ می‌گوید: این تبلیغات ظاهری خوشایند کودکان دارند و همین باعث می‌شود تا والدین در خرید آن‌ها تردید نکنند؛ مسئله این است که محتوای این محصولات چندان علمی و به‌روز نیست.

بیشتر بخوانید: اقتصاد نئولیبرال ایران ولنگار شده است

وی با یادآوری نمونه مشابه چنین محصولاتی برای افراد بزرگسال می‌گوید: این محصولات می‌توانند تا حدی در زمینه آموزش واژگان موفق باشند، اما آموزش زبان تنها به دانستن واژگان نیست؛ مسئله کاربرد واژگان است و اینکه زبان آموز چگونه بتواند با حلقه واژگانی که آموخته جمله‌ای گویا و عبارتی کاربردی بسازد و بتواند در قالب یک پاراگراف منظور و خواسته خود را طوری منتقل کند که سایرین متوجه شوند؛ مهارتی که بسیار بعید است مصرف کنندگان چنین بسته‌هایی بتوانند آن را بیاموزند.