سهم کشور‌ها از خسارت کرونایی چقدر است

 

اقتصاد۲۴- تازه‌ترین آمار‌ها حاکی از آن است که ارزش انقباض اقتصاد جهانی از کرونا تاکنون معادل ۳ هزار و ۶۰۰ میلیارد دلار بوده است. این به آن معنا است که خسارتی که کرونا به اقتصاد جهان زده تقریباً معادل ۴ درصد تولید ناخالص داخلی جهان است. پیش از این صندوق بین‌المللی پول برآورد کرده بود که کرونا رشد اقتصادی جهان را منفی ۳ درصد می‌کند. پیش از کرونا برآورد این صندوق مثبت ۳ درصد بود.

 

گزارش بلومبرگ در مورد خسارت کرونا بر اقتصاد کشور‌های جهان حاکی است که ایالات متحده امریکا بیشترین سهم از خسارت ۳۶۰۰ میلیارد دلاری را به خود اختصاص داده است. این سهم بنا بر برآورد صندوق بین‌المللی پول معادل ۳۱ درصد یا یکهزار و ۱۱۶ میلیارد دلار است.

 

 

داده‌های بانک جهانی میزان سهم تولید ناخالص داخلی امریکا را ۲۴ درصد از کل عنوان می‌کند. این کشور ۱۶ درصد از تولیدات کارخانه‌ای جهان را تأمین می‌کند که ۸ درصد آن صادر می‌شود. به‌طور کلی نیز ۸ درصد از صادرات جهان را امریکا تأمین می‌کند. اما اکنون با شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان، این اقتصاد بیشترین ضربه را خورده و بر اساس پیش‌بینی‌های صندوق بین‌المللی پول، رشد اقتصادی ایالات متحده منفی ۶ درصد بشود که نشان دهنده شکل‌گیری یک رکود عمیق اقتصادی در امریکاست. به دنبال این شرایط، خبرگزاری اسپوتنیک نوشته است: «کمیته بودجه مسئولانه تخمین زده که بدهی ملی امریکا امسال از ۱۰۰ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور فراتر می‌رود که این میزان بیش از ۶۶ هزار دلار به ازای هر امریکایی است. تولید ناخالص داخلی امریکا حدود ۲۱ هزار و ۴۰۰ میلیارد دلار عنوان می‌شود.»

 

کارشناسان بر این باورند که اگرچه برای مهار این ویروس قرنطینه و توقف برخی از فعالیت‌های اقتصادی ضروری است، اما قفل شدن و اعمال محدودیت‌های تحرک باعث افزایش قابل توجه رکود اقتصادی می‌شود. صندوق بین‌المللی پول در گزارش چشم‌انداز اقتصادی جهانی خود نیز این موضوع را عنوان کرده و نوشته بود که کاهش تحرکات اقتصادی و تعطیلی‌ها، اثرات نامطلوب بر چشم انداز‌های اقتصادی می‌گذارد.

بعد از امریکا انقباض اقتصادی در دو کشور آلمان و ژاپن بیشتر از سایر کشور‌ها خواهد بود. آلمان با ۷.۷ درصد و ژاپن با ۷.۱ درصد سهم در انقباض اقتصادی جهان، رتبه‌های دوم و سوم سقوط را به خود اختصاص می‌دهند. آمار‌های بانک جهانی سهم ژاپن و آلمان از GDP جهان را به ترتیب ۶ درصد و ۵ درصد گزارش می‌کند. آلمان ۱۰ درصد از صادرات تولیدات کارخانه‌ای و ژاپن ۵ درصد از صادرات تولیدات کارخانه‌ای جهان را به خود اختصاص داده‌اند.

 

در این جدول، روسیه با ۵.۸ درصد سهم در انقباض اقتصادی در جایگاه بعدی قرار می‌گیرد. بخشی از لطمه اقتصاد روسیه از کاهش قیمت‌های جهانی انرژی است.

 

پس از این کشورها، ایتالیا با ۵.۷ درصد، فرانسه با ۵.۵ درصد، بریتانیا با ۵.۱ درصد، برزیل با ۴.۵ درصد، مکزیک با ۴.۳ درصد، اسپانیا با ۳.۹ درصد، کانادا با ۲.۹ درصد، ترکیه با ۲.۸ درصد، تایلند با ۲.۳ درصد و استرالیا با ۲.۳ درصد در جایگاه‌های چهارم تا سیزدهم جدول انقباض اقتصادی جهان قرار دارند.

جایگاه چهاردهم متعلق به ایران است. آن طور که صندوق بین‌المللی پول گزارش داده سهم ایران از خسارت اقتصادی جهان معادل ۲.۲ درصد یعنی حدود ۷۹ میلیارد دلار است.

 

به‌طورکلی آن‌طور که صندوق بین‌المللی پول می‌گوید امسال برای اولین بار از سال ۱۹۳۰ تا به حال، هر سه گروه اقتصاد‌های توسعه‌یافته، اقتصاد‌های نوظهور و اقتصاد‌های در حال توسعه در رکود قرار گرفته‌اند و اقتصاد جهان بیش از ۳ درصد کوچک و منقبض خواهد شد. اگرچه سهم کشور‌ها متفاوت است.

بر اساس پیش‌بینی انجام شده توسط صندوق بین‌المللی پول، رکود اقتصادی ایجاد شده بواسطه ویروس کرونا در جهان، امسال بدترین حالت خود را از زمان رکود بزرگ اقتصادی در دهه ۱۹۳۰ تجربه خواهد کرد.
صندوق بین‌المللی پول هشدار می‌دهد که در صورت ماندگاری ویروس کرونا، انقباض اقتصاد جهانی بیشتر و روند بهبود آن کندتر از حد انتظار خواهد شد.

 

عمیق‌ترین شیرجه اقتصاد در رکود یک قرن اخیر در حالی اتفاق می‌افتد که این وضعیت مانند جنگ یا بحران سیاسی در سراسر جهان است؛ عدم اطمینان شدید در مورد مدت و شدت شوک وجود دارد. در حالی که صندوق سال آینده ۵.۸ درصد رشد را پیش‌بینی می‌کند، اما حتی این نهاد نسبت به پیش‌بینی‌های خود اطمینان ندارد. گلدمن ساکس می‌گوید که اقتصاد‌های پیشرفته در سه ماه دوم ۲۰۲۰، چهار برابر شدت رکود سال ۲۰۰۸ را تجربه خواهند کرد. این بحران مانند هیچ بحرانی که جهان تجربه کرده است، نیست.

 

صندوق بین‌المللی پول می‌نویسد: «بسیاری از کشور‌ها با یک بحران چند لایه روبه‌رو هستند که شامل شوک سلامتی، اختلالات اقتصادی داخلی، کاهش تقاضای خارجی، وارونه شدن جریان سرمایه و سقوط قیمت کالا‌ها است.»

 

تحلیلگران بر این باورند که بحران تجمیعی شیوع کووید-۱۹ حداقل تا سال‌ها قابل جبران نخواهد بود؛ بویژه در بخش خدمات و گردشگری. صندوق بین‌المللی پول می‌گوید که حجم تجارت جهانی کالا‌ها و خدمات امسال احتمالاً ۱۱ درصد کاهش خواهد یافت. نرخ بیکاری در ایالات متحده به بالاترین رقم نیم قرن خود رسیده است به‌طوری که در ماه گذشته ۲۱ میلیون نفر به بیکاران امریکا افزوده شده‌اند و حال اقتصاد جهان خوب نیست.

 

به‌همین خاطر بیشتر بانک‌های مرکزی در سراسر جهان نرخ بهره را به حدود یا زیر صفر درصد رسانده‌اند تا اثر پاندمی کرونا را خنثی کنند.

ویروس کرونا با به هم ریختن اقتصاد‌های جهان و فرو بردن آن‌ها در رکود، باعث شده که کشور‌ها به فکر تنظیم بسته‌های محرک اقتصادی بیفتند. اندازه برخی از این بسته‌ها بیش از ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی کشورهاست مانند امریکا که ۲.۳ هزار میلیارد دلار ارزش بسته مالی آن برای مقابله با کروناست و این رقم بیش از دو برابر بسته‌های مالی تمام کشور‌های جهان است. پس از امریکا، کشور‌های آلمان با ۱۸۹.۳ میلیارد دلار، چین با ۱۶۹.۷ میلیارد دلار، کانادا با ۱۴۵.۴ میلیارد دلار و استرالیا با ۱۳۳.۵ میلیارد دلار بزرگترین بسته‌های اقتصادی حمایتی جهان را برای خروج از رکود دارند.

اما آنچه تعیین‌کننده آینده اقتصاد جهان است، نه بسته‌های حمایتی بلکه شدت و مدت بحران فراگیر کروناست.