اقتصاد۲۴- رئیس کل بانک مرکزی اخیرا اعلام کرد که رشد نقدینگی تا نیمه خرداد به رقم ۲/ ۶ درصد رسیده است، عددی که بسیار بالاست و برای جذب آن برنامهریزیهای مناسبتری اتخاذ شود تا باعث سوداگری در بازارها نشود.
تجربه نبود مقصد مشخص برای جذب این پولها همواره تلخ بوده است؛ مثل سال گذشته که ۲۰ میلیارد ارز خانگی وارد خانهها شد. اگر ریالهایی که به جای تبدیل شدن به دلار و یورو در چهارراهاستانبول، وارد بخش تولید شده بودند، حالا شاید اوضاع بیکاری و تولید این همه دردناک نبود.
نخستین آمار رئیس کل بانک مرکزی درباره آخرین وضعیت نقدینگی در کشور حاکی از رشد ۲/ ۶ درصدی نقدینگی تا ۱۵ خرداد ماه سال جاری دارد، به بیان دیگر، در دو ماه و نیم نخست سالجاری، رشد نقدینگی به میزان ۲/ ۶ درصد بیشتر شده است. با این رقم تا پایان خرداد ماه سالجاری، حجم کل نقدینگی کشور به رقم ۲۶۲۵ هزار میلیارد تومان رسیده است.
این رقم به این معنی است که در دو ماه نخست سال جاری، ۱۵۳ هزار میلیارد تومان به رقم نقدینگی کشور اضافه شده است. این موضوع نشان میدهد در سال جاری روزانه ۲ هزار میلیارد تومان، به نقدینگی کشور افزوده شده است.
سردرگمی سرمایههای خرد و خانگی در بازار طلا و سکه نیز بارها خبرساز شده است، بارها اتفاق افتاده که مردم که با دست پر وارد این بازار شده و شاید بعد از سود موقتی در نهایت آنطور که پیشبینی نکرده بودند از این بازار بیرون آمدند.
این بازارهای موازی بارها تجربههای تلخی را در ذهن مردم ثبت کرده؛ مردمی که با سطح مالی متوسط و حتی قوی به دنبال محلی امنتر بودند، اما در واقعیت به بنبست خوردند. اینها همه نشان میدهد که سیاستهای مناسبی برای ساماندهی سرمایهها به خصوص در وضعیت سرمایههای خرد وجود ندارد.
حفظ سیگنالهای مثبت
هنوز ابهام درباره حفظ نقدینگیها و هدایت آن بسمت تولید و اشتغال وجود دارد و تردید از اینکه آیا این بازار میتواند سرمایههای سرمایه گذاران را به مقصد نهایی برساند.
در همین رابطه حمید میرمعینی، کارشناس بازار سهام در گفتگو با اقتصاد ۲۴ میگوید: سیگنالهای مثبت جذب سرمایهگذاریهای مردمی در بازار بورس نشان از اعتماد به این بازار است، اما حفظ این اعتماد به شفاف سازی در قیمت گذاریها و هموارسازی مسیر حرکت این سرمایهها به بخش تولید و اشتغال بستگی دارد.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، اگر دید نوسانی به همراه دید سوددهی، کوتاه مدت و گذرا نباشد این بازار میتواند بهترین مکان برای جذب سرمایههای مردم باشد.
میر معینی با تاکید بر اینکه بازار سرمایه راهی برای رساندن سرمایه و تقویت آن در تولید است، ادامه داد: از جریان نقدینگی که به سمت بازار بورس آمده باید استقبال شود و با مدیریت صحیح آن، این نقدینگی را به سمت تامین مالی بنگاههای اقتصادی و شرکتهای بورسی هدایت کرد که عمدتا تامین مالیشان از طریق افزایش سرمایه اتفاق میافتد.
ضرورت اعتمادسازی در بازار سرمایه
این تحلیلگر بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که چرا بازار سرمایه میتواند مسیر نقدینگی را به سمت توسعه تولید هدایت کند گفت: ناکارآمدی بانکها درباره انجام این مهم تجربه تلخی را برای سرمایه گذاران و صاحبان صنایع برجای گذاشته است. تا کنون نظام بانکی در این راستا موفقیتی را نداشته است.
وی تصریح کرد: پروژهها و طرحهایی که از طریق بانک تامین مالی شدهاند با مشکلات بزرگی رو به رو شده و گاهاً اکثر آنها تعطیل و یا نیمه تعطیل شده اند که این ضعف سیستم بانکی کشور را در خدمت رسانی و حمایت از بخش تولید کشور نشان میدهد، چرا که بانکها نتوانستهاند پوشش و مدیریت مناسبی بر این تخصیص مالی داشته باشند.
میرمعینی ادامه داد: حالا باید این تخصیص منایع و ثروتهای سرگردان از طریق یک بازار وارد تولید شود و توسعه این بخش را تضمین کند. بازار سرمایه در تامین مالی بنگاههای اقتصادی نقش مهم و کلیدی داشته و توانسته است طرحها و پروژهها را با ماهیتی که بیشترین شفافیت را در بازارهای مختلف دارد پیش ببرد و دارای بیشترین سطح پاسخگویی و مدیریت است.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، شاید برای بسیاری جای سوال باشد که بازار سرمایه تاکنون چه اقداماتی در راستای توسعه تولید انجام داده است که باید توضیح داد همین که عملکرد شرکتها بهبود پیدا کرده و تامین مالی به درستی صورت میگیرد و طرحها طبق برنامه پیش میرود، یعنی خیز بلندی برای توسعه برداشته شده است.
میر معینی ادامه داد: همواره برای تعیین سطح قیمت گذاری و به موجب حضور رانتها، برخی کالاها از سیستم غیر واقعی وارد بازار عرضه میشدند که امروز با تدابیری که در نظر گرفته شده میتوان نتایج خوبی از عرضه کالاها و محصولات به طور عادلانه دید.
این فعال اقتصادی در بخش بازار سرمایه تاکید کرد: امروز پروژهها و طرحهای توسعهای شرکتها در گرو تامین مالی است که میتواند از طریق درست و هماهنگ شده این مهم اجرا شود. باید برای نقدینگیهایی که توسط سرمایه گذاران در بازارهای موازی دیگر سرمایه گذاری میشود و خطر ریسک پذیری اقتصاد را افزایش میدهد تمهیداتی اندیشید که با اعتمادسازی به سمت بازارهای هدف همچون بازار بورس سرازیر شود.
میرمعینی در پایان تاکید کرد: بخش تولید در حال حاضر برای تأمین سرمایه در گردش خود، نیازمند منابع مالی است. وجود بستر و سیستم معاملاتی شفاف و مورد اطمینان برای طرفین عرضه و تقاضا جهت انجام معاملات کالاهای تولیدی، موجب میشود که یک چرخه بلندمدت درآمد ایجاد شود و انگیزه تولید و سرمایه گذاری در بنگاههای تولیدی کشور حفظ و تقویت شود و تمام این موارد به شرط اعتمادسازی در فضای بورس قابل اجراست.