آسیب سخت کرونا به صنف صحافان/ امسال نه نمایشگاه کتاب برگزار شد، نه دفتر مشق فروختیم

اکرم جدیدی‌ممتاز، اقتصاد۲۴- اقتصاد ایران چندین سال قبل از حضور پاندمی‌ کرونا به‌دلیل فضای غیرشفاف اقتصادی، سیاست‌های اقتصادی و مالی معیوب و همچنین تحریم‌های بین‌المللی به نفس نفس افتاده بود، اما امروز با همه‌گیری کرونا اقتصاد ایران دچار چالش‌هایی شده که اگر به‌درستی و ضرب‌الاجل مدیریت نشود، می‌تواند به فاجعه‌های اقتصادی تبدیل شود که جبران آن نیازمند چند دهه برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری و اجرای آن‌ها خواهد بود.

جلیل غفاری‌رهبر، رییس اتحادیه صحافان تهران در گفت‌وگو با اقتصاد۲۴ درباره کرونازدگی این صنف و تاثیرات منفی کووید-۱۹ گفت: ما از قبل از کرونا در کسب و کار دچار مشکل شده بودیم، اما کرونا تیر خلاص بر پیکره اصناف و مشاغل بود.

وی افزود: عدم‌ تقاضای خرید، تعطیلی کسب و کار و حمایت‌های دولتی که انجام نشد باعث رکود اقتصادی شدید بنگاه‌های اقتصادی در پساکرونا شد. همکاران صنف ما هم مانند اصناف دیگر کشور در بحران کرونا به‌شدت صدمه خوردند که شاید با راهکار‌های مناسب‌تر می‌شد این آسیب به حداقل برسد. بحث من در مورد کارشناسی فعالیت مشاغل در دوره کرونا است، اینکه کدام کسب و کار‌ها بیشتر آسیب دیدند خیلی سوال برانگیز شد. دولت در پاندومی فقط ۱۲ کسب و کار را زیان‌دیده اعلام کرد و به بقیه اصناف پرداخته نشد در حالی که این ضربه یک تهاجم همه‌گیر به‌خصوص به واحد‌های اقتصادی خرد بود.

غفاری تصریح کرد: صحبت در مورد کارگاه‌های کوچک تولیدی است نه کارگاه‌های صنعتی بزرگ، زیرا آن‌ها مجوز خود را از وزارت صنایع یا بازرگانی سابق دریافت کرده‌اند. این گروه هم سرمایه‌های خوب و هم ارتباط محکم‌تری با دولت برای چانه‌زنی دارند و به‌دلیل قدرت مالی، تاب‌آوری بیشتری در بحران‌های اقتصادی کشور دارند. اگرچه ممکن است در این شرایط اقتصادی آن‌ها نیز مشکل داشته باشند، اما قطعاً مشکلات آن‌ها کمتر از مشکلات بنگاه‌های خرد اقتصادی است. از این‌رو روی سخنم کارگاه‌های صنفی کوچک فلج‌شده در کرونا است.

بیشتر بخوانید: صنعت نشر در آستانه زمین خوردن

وی اظهار داشت: در هر دوره‌ای که ارز و جنس گران می‌شود شرایط برای تولیدکننده خرد با سرمایه اندکش، برای خرید مواد اولیه سخت‌تر می‌شود. در سال‌های اخیر، تحریم‌ها برای همه مردم به‌ویژه تولیدکنندگان ضرررسان بود و اکنون کرونا هم به آن اضافه شده است. با این وجود تا این لحظه هیچ حمایتی نه از طرف دولت و نه از طرف اتاق اصناف دریافت نکرده‌ایم. اول تیر در اتاق اصناف جلسه‌ای برای حل مشکلات کسب و کار‌ها در زمان کرونازدگی با حضور کارشناسان دارایی برگزار شد. جلسه به راهکار مثبت و کمک‌کننده منتهی نشد. ما مشکلات عدیده‌ای داریم که نه گروه‌های حمایتی و نه گروه‌های نظارتی به آن‌ها توجه نکرده‌اند. از طرفی اعضا انتظار دارند اتحادیه به مشکلات‌شان رسیدگی کند و تصور می‌کنند اتحادیه قدرت اجرایی دارد که بتواند حق و حقوق‌شان را از سازمان‌های مرتبط بگیرند، اما اصلاً اینطور نیست.

رییس اتحادیه صحافان تهران در مورد انتظار اصناف از نهاد‌های حمایتی و دولت بیان کرد: البته مالیات بخشی از درآمد‌های دولت است که باید پرداخت شود، اما مقدار آن باید براساس شرایط اقتصادی و درآمد تعیین شود؛ با انصاف و عدالت. در صنف ما ۹۰ درصد مواد اولیه و ماشین آلات صنعت چاپ وارداتی است. تمام این اجناس در ماه‌های اخیر چندبرابر شده است و به همین دلیل واردکننده، اجناس را با توجه به وضعیت ارز نگه می‌دارد تا گران‌تر بفروشد. در عین حال کارفرما‌ها مجبور هستند برای اینکه کارگر بیکار نماند اجناس را برای تولید به هر قیمتی شده تهیه کنند.

وی یادآور شد: متاسفانه در حال حاضر بزرگ‌ترین و اولین مشکل اصناف بی‌ثباتی قیمت‌ها است. تورم حاصل از این بی‌ثباتی، کارگاه‌ها را مستاصل کرده است، به‌حدی که حتی با چک هم نمی‌توانند مواد اولیه مورد نیازشان را خریداری کنند. از طرف دیگر اگر بخواهند وام بگیرند، بانک‌ها در پرداخت وام، آن هم با بهره بالا پروسه زمانی زیادی را پیش‌روی تولیدکننده قرار می‌دهند و تولیدکننده عطا را به لقا بخشیده و از گرفتن وام پشیمان می‌شود. دومین مشکل، تامین نقدینگی برای تهیه مواد اولیه و مخارج است. در نتیجه سرمایه تولیدکننده نسبت به تورم روز به روز ضعیف‌تر می‌شود.

غفاری با تاکید بر اینکه دولت باید برای ارتقاء توان تولیدکننده برای خرید مواد اولیه فکری اساسی بکند تصریح کرد: همکاران ما تولید دفتر مشق، کتاب، جعبه‌های قنادی و کارتون و... را به عهده دارند، اما امسال هم نمایشگاه کتاب برگزار نشد و هم با تعطیلی مدارس، دفتر مشق هم فروشی نداشت و ناامیدی اینجاست که با این ویروس مهاجم هنوز نمی‌دانیم مهر امسال مدارس باز خواهند شد یا خیر تا تولید دفتر را شروع کنیم. به همین دلایل معتقدم در بررسی و تعیین مشاغل آسیب‌دیده اظهارنظر کارشناسی انجام نشده بود.

رییس اتحادیه صحافان تهران افزود: اصناف با گرانی لحظه‌ای مواجه هستند و به سختی می‌توانند دوام بیاورند، اما کمترین اقدام حمایتی دولت این است که در قیمت‌ها ثبات ایجاد کند. اگر بتوانیم قیمت ثابت را در کشور ایجاد کنیم بر همان اساس تولید می‌کنیم. این روند یک هشدار جدی برای جامعه است. تورم حاضر در حال ایجاد کردن یک فاصله طبقاتی شدید در جامعه است، زیرا از یک طرف اعلام می‌کنند درآمد زیر ۹ میلیون تومان زیر خط فقر است و از طرف دیگر یک کارگر در بهترین حالت ممکن بر اساس اعلام وزارت کار سه میلیون حقوق بگیرد. این کارگر چگونه باید به زندگی ادامه دهد و از پس مخارج روزمره برآید؟ این فاصله طبقاتی، تبعات اجتماعی را به‌دنبال دارد و ناامنی هم در کشور به‌وجود می‌آورد ما در صنف خودمان حدود ۸۰ درصد تعدیل نیرو داشتیم و همینطور از نظر تعطیلی کارگاه هم با شرایط بدی روبرو هستیم؛ اگرچه واحد تولیدی باز است، اما تقاضا و فروش چندانی ندارند.

وی در پایان گفت: لازم است این نکته را بگویم سال گذشته مبالغ هنگفتی ارز ۴۲۰۰ تومانی را به برخی از اصناف دادند، اما، چون نظارتی وجود نداشت کاغذی که باید با این ارز به کیلویی مثلاً شش هزار تومان فروخته می‌شد ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان به فروش رفت، یعنی دلالی به‌جای کار واقعی و تولیدی. واردکننده می‌اندیشد در این وانفسای اقتصادی کشور چرا درآمد بیشتر کسب نکند و به موج سواری خود در نوسانات قیمت ادامه ندهد و این یعنی نابودی مشاغل و به جرات می‌توان گفت آینده صنفی مشاغل روشن نیست.