ترمز افزایش قیمت خودرو را چه کسی می‌کشد؟

اقتصاد۲۴ - سال گذشته شاهد اختلاف قیمت خودرو در درب کارخانه تا حاشیه بازار بودیم و بعد از آن بحث افزایش قیمت خودرو در درب کارخانه پیش آمد تا بتوان اینگونه از افزایش قیمت خودرو در بازار جلوگیری کرد.

پس از آن وزارت صمت، سازمان حمایت و شورای رقابت پس از برگزاری جلساتی اعلام کردند که خودرو در درب کارخانه باید افزایش یابد. در آن زمان قیمت خودرو در بازار آزاد مقداری کاهش یافت و امیدوار از اینکه شاهد کاهش قیمت‌ها در بازار خواهیم بود.

پس از مطرح شدن این موضوع قیمت خودرو حتی از سایت‌های فروش خودرو برداشته شد تا دلالان دیگر نتوانند خودسرانه قیمت خودرو را افزایش دهند و به نوعی بازار خودرو کنترل شود. پس از گذشت مدتی به یکباره مجدد شاهد افزایش قیمت خودرو در بازار بودیم و همچنان این افزایش ادامه دار است.

حالا ستاد تنظیم بازار اخباری را مبنی بر تغییر قیمت خودرو اعلام کرده است. بر این اساس خودروسازان قادر خواهند بود با ارایه مستندات و مدارک، هر سه ماه یکبار درخواست افزایش و اصلاح قیمت‌ها را مطرح کنند.

این خبر حاکی از آن است که پس از اعلام تورم بخشی خودرو از سوی بانک مرکزی در هفته‌های گذشته، خودروسازان در حال آماده سازی مستندات خود برای اصلاح دوباره قیمت‌ها بر اساس تورم سال ۹۸ هستند. این در شرایطی است که قیمت‌ها در بازار آزاد همچنان روند افزایشی دارد و تعیین قیمت بر اساس حاشیه بازار یکی از گزینه‌های تعیین قیمت‌های جدید خودرو است.

این صحبت‌ها درحالیست که مسئولان وزارت صمت و همچنین خودروسازان موافق تعیین قیمت در حاشیه بازار نیستند چرا که منطقی کردن قیمت با هدف جلوگیری از ضررو زیان خودروسازان را راهبرد جدید تعیین قیمت در صنعت خودرو عنوان می‌کنند. بدون شک منطقی کردن قیمت‌ها همراه با رشد خواهد بود، اما میزان این رشد هنوز مشخص نیست.

در همین حال مهدی صادقی نیارکی، معاون امور صنایع به تازگی رویکرد وزارت صمت را در خصوص قیمت گذاری خودرو‌ها اعلام و تاکید کرده که این وزارتخانه با تعیین قیمت در حاشیه بازار به شدت مخالف بوده و تنها به دنبال منطقی کردن قیمت‌ها است.

---

بیشتر بخوانید: گرانی دوباره خودرو در راه است؟

---

او در خصوص آخرین وضعیت اصلاح قیمت‌ها در صنعت خودرو می‌گوید: بررسی قیمت‌های خودروسازان از سال ۹۷ تا پایان خردادماه امسال نشان از شیب صعودی بسیار ملایم قیمت‌های خودروسازان دارد در همین حال قیمت‌های اعلامی از سوی شورای رقابت نیز سه ماهه بوده و مقرر شد تا با بررسی تورم بخشی و بازنگری در قیمت نهاده‌های تولید و تاثیر آن بر قیمت تمام شده، نسبت به منطقی سازی قیمت‌ها اقدام شود.

نیارکی در پاسخ به این که با این روند احتمال افزایش قیمت‌ها در تابستان وجود خواهد داشت، اظهار می‌کند: هم اکنون اطلاعات در حال بررسی بوده، اما تاکنون گزارش مربوطه استخراج نشده است ضمن آن که هدف اصلی منطقی سازی قیمت بوده و این امر در دستور کار قرار دارد و منطقی کردن به معنای افزایش قیمت‌ها نخواهد بود.

معاون وزیر صمت در خصوص افزایش قیمت خودرو‌ها در بازار تصریح می‌کند: افزایش قیمت این روز‌های خودرو در بازار ناشی از افزایش نرخ ارز است و آن دسته از افرادی که به خودرو به چشم کالای سرمایه‌ای نگاه می‌کنند، قیمت‌های پیشنهادی خود را با نرخ ارز منطبق می‌کنند که امیدواریم با تلاش‌های بانک مرکزی در مدیریت تقاضای ارز و تثبیت نرخ آن در روز‌های آینده، همچنین افزایش تیراژ و عرضه خودروسازان، متعادل سازی قیمت‌ها در بازار را شاهد باشیم.

ابوالفضل خلخالی، کارشناس صنعت خودرو با اشاره به علت افزایش قیمت خودرو طی چند ماه گذشته، گفت: افزایش قیمت خودرو طی چند مدت گذشته به دلایل زیادی رخ داده ست که اصلی‌ترین دلیل آن متعادل نبودن عرضه و تقاضاست.

او بیان کرد: متعادل نبودن عرضه و تقاضا به این معنی است که تعداد خودرو در بازار کم و متقاضیان خرید زیاد هستند. قیمت نهایی خودرو را هیچ گاه شورای رقابت و کارخانه نتوانسته اند تعیین کنند، بلکه تعیین نرخ خودرو توسط مردم و در بازار آزاد صورت می‌گیرد.

این کارشناس صنعت خودرو با اشاره سود دهی خودروسازان با افزایش ۱۰ درصدی قیمت خودرو درب کارخانه، بیان کرد: برای مجموعه‌ای همچون خودروسازی که بهره وری پایینی دارد، افزایش ۱۰ درصدی قیمت برای ایران خودرو و ۲۳ درصدی برای سایپا، رقم چندان سوددهی برای آن‌ها نیست.

خلخالی بیان کرد: درست است که خودروسازان این افزایش قیمت را پذیرفته اند، اما در برابر این افزایش، فشار آن را بر زنجیره تامین وارد می‌کنند ادامه این رویه باعث می‌شود که میزان بدهی خودروسازان به زنجیره تامین بیشتر می‌شود و همین امر باعث پوسیدگی و فروپاشی بدنه خودروسازی از پایه خواهد شد.

خلخالی در خصوص افزایش بیشتر قیمت خودرو درب کارخانه و جلوگیری از افزایش قیمت در بازار، گفت: در کشور، در شرایطی به سر می‌بریم که اگر ۴۰ درصد هم به قیمت‌ها اضافه شود باز هم نمی‌توان مسائل را مدیریت کرد، البته افزایش قیمت هم راه حل منطقی و درستی نیست بلکه در حقیقت باید ساختار مشکل دار خودروسازی ما به دلیل دولتی بودن و سایر مسائل اصلاح شود.

فرشاد مقیمی مدیر عامل ایران خودرو با اشاره به اینکه وضعیت تولید خودرو در کشور مناسب است، گفت: جلساتی را با شورای رقابت برگزار کردیم و به دنبال رساندن بازار به آرامش هستیم.

مدیرعامل ایران خودرو ادامه داد: در جلسه با اعضای شورای رقابت به نکات اشاره کردیم به طوری که باید به این موارد توجه شود. مکانیزم شورای رقابت به این صورت بود که سال ۹۰ را مبنا قرار می‌داد و در نهایت تورم سال‌های مختلف را لحاظ می‌کرد تا به قیمت برسد، این در حالیست که برخی از خودرو‌ها در سال ۹۰ تولید نمی‌شد و برخی از خودرو‌هایی که الان تولید می‌شود با خودرو‌های آن زمان به لحاظ فنی متفاوت است.

مدیرعامل ایران خودرو با بیان اینکه ۹ هزار خودرو بیشتر از مدت مشابه سال قبل تولید کردیم ادامه داد: مبنای قیمت گذاری خودرو از سال ۹۰ محاسبه می‌شود که برای خودروساز به صرفه نیست.

مقیمی با اشاره به استاندارد‌هایی که باید در حوزه ایمنی، محیط زیست و امنیت لحاظ شود گفت: در ۱۳ آیتم الزام قانونی داریم که باید رعایت شود.

مدیر عامل ایران خودرو با اشاره به اینکه خرید ارزان با افزایش در تیراژ می‌تواند صورت گیرد بیان کرد: وقتی تیراژ بالا می‌رود قیمت هم کاهش می‌یابد لذا باید بر روی توانمندسازی داخلی توجه کنیم که این امر به خوبی صورت گرفته است. در موضوعات مرتبط با افزایش بهره‌وری، بالا رفتن تکنولوژی نیاز به تجدید نظر در ساختار‌ها داریم، باید سرمایه‌گذاری‌ها به صورت هدفمند به سمت خرید ارزان برود.

او با اشاره به اینکه با روش‌های دانش بنیان باید تولید را افزایش دهیم گفت: ۴۵ پروژه در دست داریم به طوری که ۳۷ قطعه امروز به مرحله تولید انبوه رسیده است که قطعاً همه به کشور توزیع می‌شد لذا این موضوع سبب شد تا ۲۰ درصد در قیمت تمام شده و قیمت خرید کاهش ایجاد شود.

مقیمی با اشاره به اینکه تعدادی پروژه را به بخش‌های دیگر سپرده ایم گفت: مجموعه صنایع دفاع به فرمان رهبر معظم انقلاب وارد میدان عمل شدند به طوری که طی جلساتی به جمع‌بندی خوبی رسیدیم.

مدیرعامل ایران خودرو با اشاره به اینکه امروز در دنیا حدود ۴۰ درصد بهای تمام شده خودرو به حوزه الکتریکال برمی گردد گفت: در این حوزه کار‌های خوبی صورت گرفته است به طوری که به زودی پلتفرم الکتریکال ایران خودرو رونمایی می‌شود به گونه‌ای که در سال حدود ۳۰ الی ۴۰ میلیون دلار صرفه‌جویی ایجاد می‌کند. حدود ۱۵۰ نفر از نخبگان صنعت کشور و دانشگاهیان بر روی این حوزه متمرکز شده اند.

هیچ خودروی بدون پلاک نصب شده حق خروج از درب نمایندگی را ندارد
او درباره کنترل بازار خودرو تصریح کرد: در حال حاضر هیچ خودروی بدون پلاک نصب شده حق خروج از درب نمایندگی را ندارد و با ۳۲ نمایندگی متخلف برخورد صورت گرفته است.

 

مقیمی گفت: گیربکس ۶ سرعته را بر روی خودرو رونمایی کرده ایم و از آبان ماه به تولید انبوه می‌رسد به طوری که این گیربکس بر روی ۱۰ هزار خودروی دنا، سمند و رانا نصب خواهد شد. راه مشخص کشور در هر صنعتی این است که به توان داخلی برای بومی‌سازی قطعات اعتماد کنیم.

از آن جا که تعیین قیمت‌های جدید اعلام شده در اردیبهشت ماه بر اساس تورم سال ۹۷ خودروسازان بوده به نظر می‌رسد که با بررسی تورم سال ۹۸ و همچنین سه ماهه امسال و همچنین افزایش نهاده‌های تولید و مواد اولیه که شاهد چند برابری قیمت‌ها بوده، شاهد افزایش دوباره قیمت‌ها باشیم.

هرچند که به گفته معاون وزیر صمت اصلاح به معنای افزایش نیست، اما تورم موجود در صنعت خودرو گزینه دیگری جز افزایش قیمت نخواهد بود. حال باید دید پس از ارایه مستندات، سرنوشت قیمت خودرو به کجا خواهد رسید.