کوتاهی بانک‌ها در اجرای مصوبه ستاد کرونا

اقتصاد۲۴ -بانک مرکزی در تاریخ ۲۲ مهرماه مصوبه ستاد ملی مقالبه با کرونا درباره امهال اقساط تسهیلات حمایت بخش گردشگری تا پایان سال ۱۳۹۹ را به ۲۰ بانک ابلاغ کرد، اما به گفته فعالان گردشگری، بانک‌ها همچنان نسبت به وجود چنین مصوبه و ابلاغیه‌ای ابراز بی‌اطلاعی می‌کنند.

مبلغ تسهیلاتی که طبق مصوبه قبلی ستاد کرونا برای حفظ هر یک از مشاغل گردشگری درنظر گرفته شده بود از ۶ تا ۱۶ میلیون تومان با نرخ سود ۱۲ درصد بود که بازپرداخت آن از مهرماه آغاز می‌شد. اما در مصوبه بعدیِ ستاد ملی کرونا، به مشاغل گردشگری مهلت داده شد تا پایان امسال بازپرداخت تسهیلات دریافتی را به تعویق اندازند. در ابلاغیه بانک مرکزی خطاب به بانک‌های ملی، صادرات، سپه، ملت، تجارت، رفاه کارگران، پارسیان، اقتصاد نوین، خاورمیانه، سامان، پاسارگاد، کارآفرین، انصار، آینده، شهر، سینا، گردشگری، موسسه اعتباری غیربانکی کوثر و موسسه اعتباری غیربانکی ملل آمده است که «برای کسب و کار‌های آسیب‌دیده حوزه گردشگری موضوع ابلاغیه شماره ۹۶۸۹ مورخ ۱۳۹۹/۲/۷ (زیر رسته‌های مصوب کارگروه مقابله با پیامد‌های اقتصادی ناشی از شیوع ویروس کرونا) تسهیلات ذیل فراهم می‌شود:

۱- بازپرداخت تسهیلات بانکی قبلی دریافت‌شده تا پایان سال ۱۳۹۹ امهال می‌شود.

۲- با پرداخت تسهیلات به کسب و کار‌های آسیب‌دیده حوزه گردشگری براساس بنگاه محوری، مطابق دستورالعمل مصوب کارگروه اقتصادی مقابله با پیامد‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا موافقت شد. متقاضیان مجازند تا پایان آذرماه امسال ثبت‌نام کنند. بازپرداخت اقساط این تسهیلات از اول اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۰ خواهد بود. بنگاه‌هایی که با دستورالعمل قبل تسهیلات دریافت کرده‌اند نیز مجاز به دریافت مابه‌التفاوت تسهیلات طبق دستورالعمل جدید خواهند بود.»

با این وجود، فعالان گردشگری می‌گویند: بانک‌ها نسبت به صدور چنین دستوری ابراز بی‌اطلاعی می‌کنند. این مشکل در استان‌ها به شکل حادتری بروز کرده است؛ مسؤولان برخی بانک‌ها با انکار چنین ابلاغیه‌ای به مراجعه‌کنندگان گفته‌اند سوای دستور بانک مرکزی، از اداره کل بانک مربوطه هم باید چنین دستورالعملی ابلاغ شود و آن‌چه بانک مرکزی صادر کرده به تنهایی قابلیت اجرا ندارد.

یکی از آژانس‌دار‌ها نیز می‌گوید: بانک‌ها همکاری خیلی کمی در اجرای بسته حمایتی کرونا داشته‌اند. در اسفندماه به بانک‌ها اعلام شد اقساط بانکی را به مدت سه ماه عقب اندازند، اما نه تنها اقساط را گرفتند که جریمه و دیرکرد آن را هم دریافت کردند. حالا هم وجود چنین دستورالعملی را انکار می‌کنند و در بازپرداخت اقساط روی روال قبلی رفتار می‌کنند. مسؤولان گردشگری در استان هم روی بانک‌ها نفوذ ندارند که آن‌ها را به اجرای مصوبه جدید ملزم کنند. در بیشتر شهر‌ها شعبه‌های بانکی می‌گویند تا از اداره مرکز بانک دستورالعملی نیاید نمی‌توانند اقساط را عقب بیاندازند. مسؤول یکی از شعبه‌ها می‌گفت مگر می‌شود اقساط بانک را به تاخیر انداخت؟!

بیشتر بخوانید: آیا شبکه بانکی توان خارج کردن اقتصاد از بحران کرونا را دارد؟/ کاهش نرخ بهره راهکار کمک به اقتصاد ایران در عصر کرونا

یکی دیگر از فعالان گردشگری می‌گوید: تاخیر در بازپرداخت این وام برابر است با جریمه و دیرکرد. بانک‌ها به هیچ وجه زیر بار مصوبه جدید نمی‌روند و از اجرای آن خودداری می‌کنند. حتی در اجرای مصوبه قبلی هم سلیقه‌ای رفتار کردند، ضمانت‌ها و وثیقه‌ها آن‌طور که در بسته حمایتی دولت تعیین شده، نبود. مثلا برای وام تا ۱۶ میلیون تومان طبق مصوبه به ضامن نیاز نیست، اما بیشتر بانک‌ها ضامن خواستند.

معاون گردشگری در آخرین گزارشی که از وضعیت پرونده‌های وام کرونا در بخش گردشگری در ۱۱ مردادماه داده، گفته بود: تا این تاریخ بیش از ۸۳۰۰ پرونده درخواست تسهیلات حمایتی کرونا با ارزش مالی حدود ۴ هزار و ۹۲۰ میلیارد ریال در بانک‌های عامل ثبت شده است. از این تعداد بالغ بر ۳۸۰ میلیارد ریال تسهیلات پرداخت شده بود. این تعداد پرونده بیش از ۳۶ هزار نفر شاغل در صنعت گردشگری کشور را پوشش می‌دهد که تا تاریخ ۱۱ مردادماه در سامانه وزارت کار ثبت شده است. علاوه بر این، جمعی از خسارت‌دیدگان گردشگری متقاضی دریافت وام، فاقد بیمه بوده‌اند؛ بخش‌هایی از جمله اقامتگاه‌های بوم‌گردی، راهنمایان تور، هنرمندان صنایع‌دستی و برخی از فعالان سایر تاسیسات گردشگریِ فاقد بیمه که در این بخش بالغ بر ۶۰ هزار پرونده تشکیل شده است.

وزارت صنعت، معدن و تجارت ۳۲۴ رسته شغلی آسیب‌دیده از محل ویروس کرونا را شناسایی کرده که گردشگری، صنایع دستی و میراث فرهنگی با ۲۱۳ زیررسته از آسیب‌دیده‌ترین مشاغل شناخته شده است.