استفاده از ظرفیت هلدینگ های چند رشته ای در مناطق آزاد

اقتصاد۲۴- در یادداشت رسول طهماسبی، معاون سرمایه‌گذاری شرکت سرمایه‌گذاری و توسعه کیش می‌خوانیم:

 

شرکت‌های هلدینگ یکی از محرک‌های اصلی در توسعه و پیشرفت اقتصاد هر کشوری به شمار می‌آیند شرکت‌های هلدینگ از ساختار‌های سازمانی متعارف در بسیاری از کشور‌ها بوده و نقشی اساسی در اقتصاد هر کشور ایفا می‌کنند، تنوع بخشی از طریق توسعه کسب و کار‌های جدید به همراه تملک شرکت‌های جدید از اصلی‌ترین عوامل ایجاد شرکت‌های چند بخشی و شرکت‌های هلدینگ است.

شرکت هلدینگ به عنوان یک بنگاه اقتصادی با هدف تملک سهام شرکت‌های دیگر و فعالیت متنوع به وجود می‌آیند این شرکت هادارای سبد سرمایه گذاری متشکل از واحد‌های مستقل هستند و از مزایای سربار اندک، ستاد مرکزی، سهولت جبران زیان، توزیع ریسک و عدم تمرکز برخوردار هستند.

---

ایجاد شرکت‌های هلدینگ، کاراترین شیوه و ابزاری است که می‌تواند برای کنترل و مدیریت توام دو یا چند واحد که تاکنون مستقل بوده اند به کارگرفته شود. استفاده از ساختار شرکت هلدینگ در بسیاری از کشور‌های پیشرفته در حال توسعه متداول است.

در خصوص اهداف هلدینگ‌ها میتوان دو هدف اصلی را برای آن بر شمرد. هدف اول هلدینگ ها، خلق ارزش بیشتر نسبت به کسب و کار‌های مستقل است و هدف ایده آل هلدینگ‌ها، خلق ارزش بیشتر نسبت به هلدینگ‌های رقیب میباشد. البته متناسب با افزایش ظرفیت خلق ارزش در هلدینگ‌ها ریسک نیز افزایش می‌یابد؛ لذا شناسایی و مدیریت بهینه ریسک‌ها در هلدینگ‌ها حاِئز اهمیتی فراوان است.

نمونه‌ای از اهداف که میتوان در ارزیابی موفقیت هلدینگ سازی‌ها از آن‌ها بهره گرفت را می‌توان به صورت خلاصه نام برد از جمله: نیل به صرفه جویی عملیاتی، بهره‌مند شدن از کارکنان و مدیریتی کارا و موثرتر، متنوع سازی و کاهش ریسک، برخورداری از پشتوانه دارایی و سرمایه بالاتر، بهبود وضعیت نقدینگی وتامین مالی شرکت، به صرفه بودن آن نسبت به توسعه خارجی، توان رقابتی برترو بهره گیری از مکانیزم بازار سرمایه.

بسیاری از شرکت‌ها ارزش حاصل از کیفیت بالای اطلاعات و کاهش هزینه‌های هماهنگی را دلایلی برای تمایل به تمرکز در ستاد عنوان داشته و کاهش هزینه و صرفه جویی ناشی از مقیاس را دلایلی برای ارائه خدمات مشترک توسط شرکت مادر یا هلدینگ می‌دانند، ایفای نقش‌های مذکور نیازمند شناخت دقیق فرصت‌های سرپرستی و طراحی و استقرار رویه‌های نظام‌مند برای برنامه ریزی استراتژیک، نظارت بر عملکرد و ارائه خدمات است. رشد تعداد هلدینگ‌ها و تاثیر آن‌ها در اثر بخشی شرکت‌ها و پیچیدگی مدیریت، اهمیت واکاوی عوامل موثر در تشکیل و راه اندازی و شیوه‌های مدیریت شرکت هلدینگ و شیوه ارزش آفرینی را آشکار می‌سازد.

بطور خلاصه، برخی از مزایای ایجاد هلدینگ‌ها را میتوان بشرح زیر برشمرد:

تسهیل در رشد شرکت ها، تسهیل در تامین مالی طرح‌ها و پروژه ها، تربیت مدیران چند بعدی و حرفه ای، توسعه نوآوری، کاهش رقابت، انعطاف پذیری تولید، مدیریت متمرکز، ساماندهی آسان تر، تسری حسن شهرت، کاهش ریسک، تفکیک حقوقی، کنترل با مالکیت محدود، هم افزایی در خرید نام برد.

عوامل موثر در تشکیل هلدینگ در ایران

اغلب محققان تشکیل شرکت‌های هلدینگ را تصمیمی پیچیده و چند بعدی میدانند که با انگیزه‌های مختلفی تشکیل و راه اندازی می‌شود، در ایران درصد بالایی از محصولات و خدمات توسط شرکت‌های هلدینگ تولید می‌شوند، ولی اینگونه شرکت‌ها هنوز چندان شناخته شده نمیباشند. عوامل متعددی وجود دارند که میتوانند انگیزه‌هایی را برای تشکیل شرکت هلدینگ باشند، اما با توجه به تفاوت‌های بنیادین میان شرکت‌های هلدینگ می‌توان عوامل موثر در تشکیل شرکت‌های هلدینگ را در سه گروه عوامل مدیریتی، عوامل مالی و عوامل حقوقی طبقه بندی نمود.

از آنجاییکه هلدینگ ستاد فرماندهی شرکت‌های تابعه می‌باشد بنابر این باید دارای بینش وسیع از کسب و کار شرکت تابعه باشد تا بتواند شرکت‌های تحت هدایت خود را در مسیر ارزش آفزینی و هم افزایی به طور کارآمدی هدایت و رهبری نماید. یکی از اساسی‌ترین مسائل اقتصادی شرکت‌های هلدینگ، تخصیص بهینه منابع است و یکی از مهم‌ترین این منابع سرمایه است، گرچه سرمایه شرط لازم برای سودآوری اقتصادی است، ولی شرط کافی آن نیست. این سرمایه گذاری است که از طریق بازگرداندن آنچه در مرحله تولید هزینه شده قادر است رشد و توسعه اقتصادی را تضمین کند.

در حال حاضر، حوزه‌های فعالیت سرمایه گذاری شرکت‌های موجود در مناطق آزاد محدود می‌باشد و با توجه به فضای کسب و کار و ظرفیت‌های موجود در این مناطق می‌توانند از ساختاری منسجم‌تر و یکپارچه‌تر در حوزه اقتصادی برخوردار باشند که منجر به کاهش هزینه و افزایش درآمد خواهد شد از سوی دیگر با توجه به پراکنندگی و پیچیدگی محیط اقتصادی کنونی شناسایی زمینه بهینه فعالیت به راحتی مقدور نخواهد بود، از همین رو میتوان با تدوین برنامه‌های استراتژی و طراحی ساختار هلدینگ‌های چند رشته‌ای زمینه خلق ارزش و افزایش ثروت را فراهم نمود و از سوی دیگر می‌توان امکان حضور شرکت‌های زیر مجموعه در بازار سرمایه را جهت بهبود شرایط تامین مالی و اوضاع اقتصادی کنونی را فراهم نمود همچنین با استفاده از برنامه‌های راهبردی ترکیب دارایی‌ها را متوازن و متنوع کرد و با تربیت نیروی متخصص مورد نیاز برای فعالیت‌های اقتصادی از طریق بهره مندی از جمعیت جوان مناطق زمینه ایجاد شتغال را فراهم نمود. امید است بتوان با طراحی جامع، تشکیل، راه اندازی و مدیریت هلدینگ‌ها در مناطق آزاد کشور و در سال جهش تولید سهمی پر رنگ در توسعه و اعتلای کشور عزیزمان ایفا نماییم.