بازار تخم مرغ هم به سرنوشت بازار مرغ دچار شد

اقتصاد۲۴ طی هفته‌های اخیر، اقلام اساسی سبد خانوار یکی پس از دیگری برای جا نماندن از قافله گرانی‌ها با شیب تند قیمت رو به رو شد که این موضوع دهک‌های ضعیف جامعه را بیش از پیش در تامین مایحتاج خود دچار مشکل کرده است.

با ایجاد تنش و افزایش قیمت بی سابقه در بازار محصولات پروتئینی، طی روز‌های اخیر هر یک از مسئولان و فروشندگان دلایل خاص خود را برای این‌گرانی‌ها مطرح می‌کنند، اما آنچه حائز اهمیت است گرانی‌های پی در پی مایحتاج سبد خانوار در شرایط فعلی شیوع ویروس کرونا و تعطیلی کسب و کار‌ها امکان خرید را از بسیاری از اقشار ضعیف جامعه سلب کرده است. این درحالی است که کارشناسان تغدیه بر افزایش ایمنی بدن و مصرف پروتئین، سبزی و میوه تاکید دارند.

بسیاری از مسئولان بر این باورند که کمبود نهاده دامی با نرخ مصوب و تامین بخش عمده ذرت و کنجاله از بازار آزاد در کنار سایر هزینه‌های تولید زمینه را برای تنش و التهاب قیمت در بازار محصولات پروتئینی فراهم کرده است که این روند تا زمان تامین ۱۰۰ درصدی نهاده مورد نیاز با نرخ مصوب وجود دارد چرا که اختلاف چند برابری نرخ مصوب نهاده‌های دامی با بازار آزاد، زیان قابل توجهی برای مرغداران و دامداران ایجاد کرده است.

---

بیشتر بخوانید: گروکشی دلالان مرغ برای دریافت ارز دولتی

---

بررسی‌ها از سطح بازار نشان می‌دهد که قیمت هر کیلو مرغ گرم ۳۵ تا ۳۸ هزار تومان، سینه ۷۰ هزار تومان، فیله ۸۰ هزار تومان، شقه گوسفندی ۱۲۰ هزار تومان، راسته گوسفندی ۱۴۰ هزار تومان، سردست گوسفندی ۱۵۰ هزار تومان، شقه گوساله ۱۱۰ هزار تومان، راسته گوساله ۱۳۰ هزار تومان، سردست گوساله ۱۴۰ هزار تومان و هرشانه تخم مرغ ۳۳ تا ۳۸ هزار تومان است، هر چند در میادین میوه و تره بار و انتظار صف‌های طولانی مرغ با نرخ مصوب عرضه می‌شود.

حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از آخرین دلایل افزایش قیمت محصولات پروتئینی سبد خانوار و راهکار‌های مهار این گرانی‌ها با خبر شویم:

منصور پوریان رئیس شورای تامین کنندگان دام کشور با اشاره به اینکه مشکلی در تولید گوشت قرمز نداریم، اظهار کرد: در شرایط فعلی تولید گوشت قرمز به حدی افزایش یافته که به سبب انباشت دام در واحد‌های دامداری، نگران مازاد تولید روی دست دامداران هستیم.

وی از کاهش قیمت خرید دام از دامدار خبر داد و گفت: نرخ کنونی هر کیلو گوساله ۳۴ تا ۳۵ هزار تومان و گوسفند ۴۰ تا ۴۲ هزار تومان است که با این وجود قیمت منطقی هر کیلو گوشت گوساله ۹۰ تا ۹۵ هزار تومان و گوشت گوسفند ۱۰۰ هزار تومان است.

پوریان با انتقاد از گران فروشی گوشت در سطح بازار بیان کرد: در حال حاضر دامداران با کمترین سود مشغول فروش دسترنج خود هستند که متاسفانه به سبب کم کاری برخی دستگاه‌ها شاهد گران فروشی هستیم که با این وجود بسیاری از خانوار‌ها توان خرید را ندارند.

این مقام مسئول با بیان اینکه ۱۸۰ هزار راس گوساله پرواری آماده عرضه در دامداری هاست، گفت: علی رغم شرایط مساعد تولید و رسیدن وزن دام‌ها به سطح مطلوب ۸۰۰ کیلوگرم، در سطح خرده فروشی‌ها به سبب عدم نظارت کافی دستگاه‌های ناظر شاهد گران فروشی هستیم.

ناصر نبی پور رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران با اشاره به اینکه بازار تخم‌مرغ تعریفی ندارد، اظهار کرد: هم اکنون متوسط نرخ هر کیلو تخم مرغ درب مرغداری ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان معادل شانه‌ای ۲۵ هزار تومان است.

وی افزود: با توجه به افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی قیمت مصوب ذرت و کنجاله سویا، نرخ تمام شده تولید هر کیلو تخم مرغ به بالای ۱۶ هزار تومان رسیده است که هرچه سریع‌تر باید نرخ جدید اعلام شود.

نبی پور با انتقاد از نحوه توزیع نهاده با نرخ مصوب بیان کرد: طی ۲ ماه اخیر بسیاری از واحد‌های کوچک مرغداری نهاده نگرفتند و برخی دیگر از واحد‌ها ۱۰۰ درصد نهاده موردنیازشان را با نرخ مصوب تامین کردند.

این مقام مسئول نرخ کنونی هر کیلو ذرت در بازار آزاد را ۴ هزار و ۳۰۰ تا ۴ هزار و ۴۰۰ تومان و کنجاله سویا ۱۶ هزار تومان اعلام کرد و گفت: سایر نهاده‌های تولید که با ارز آزاد تامین می‌شوند، قیمت آن‌ها هر ساعت در حال تغییر است.

وی ادامه داد: قیمت فسفات از ۲۵ هزار تومان به ۶۰ هزار تومان، مکمل از ۱۲ هزار به ۳۰ هزار تومان و متیونین به ۹۰ هزار تومان رسیده است که در افزایش هزینه‌های تولید تاثیر بسزایی دارد.

سخنگوی اتحادیه مرغداران میهن با اشاره به اینکه صادرات نقشی در التهاب بازار داخل ندارد، بیان کرد: بنابر پیش بینی‌ها قرار است روزانه ۱۰۰ تن تخم مرغ مازاد صادر شود که این میزان تاثیری در تنظیم بازار داخل ندارد.

وی تولید روزانه تخم‌مرغ را ۲ هزار و ۹۰۰ تا ۳ هزار تن اعلام کرد و گفت: با شرایط فعلی نهاده‌های دامی، اگر مرغداران مرغ‌ها را روانه کشتارگاه نکنند، با افت وحشتناک تولید در آینده مواجه خواهیم شد، در غیر این صورت تولیدکنندگان ناچارند به علت کمبود نهاده، خوراک غیرمرغوب را جایگزین کنند.

به گفته نبی پور، با توجه به افزایش نرخ مصوب نهاده‌های دامی، مرغداران در فروش هر کیلو مرغ ۴ هزار تومان متضرر هستند که با احتساب تولید تخم‌مرغ، زیان آن‌ها به ۱۰ تا ۱۲ میلیارد تومان در روز می‌رسد.

رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار درباره اینکه حذف ارز دولتی راه حل مناسبی برای تنظیم بازار و پایان دادن به رانت و فساد است یا خیر؟ بیان کرد: با حذف ارز دولتی چند سوال وجود دارد که آیا دولت ارز آزاد به میزان کافی دارد؟ با حذف ارز دولتی قیمت هر شانه تخم مرغ به ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان می‌رسد که با این وجود خانوار‌ها قدرت خرید ندارند و دولت برای ارتقای قدرت خرید ان‌ها باید کالا برگ توزیع کند.

نبی پور با اشاره به اینکه تولیدکننده در گرانی تخم مرغ در خرده فروشی‌ها نقشی ندارد، بیان کرد: خرده فروشی‌ها نظم خاصی ندارد و تعزیرات باید با آن‌ها برخورد کند که متاسفانه دستگاه‌های مسئول سرنخ را گم کردند و تنها بر تولیدکننده فشار می‌آورند، اما تا افزایش نرخ مصوب، هر شانه تخم مرغ در میادین با نرخ مصوب ۱۲ هزار تومان عرضه می‌شود.

علی اصغر ملکی رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی با اشاره به اینکه بازار گوشت رونقی ندارد، اظهار کرد: هم اکنون هر کیلو شقه گوسفندی بدون دنبه بسته به کیفیت ۱۰۵ تا ۱۰۸ هزار تومان به مغازه دار و با احتساب ۱۰ درصد سود ۱۱۵ تا ۱۲۰ هزار تومان به مصرف کننده عرضه می‌شود.

وی افزود: با توجه به تعطیلی ۲ هفته و تعطیلی صنوف از ساعت ۸ شب به بعد، بازار رونق چندانی ندارد.

ملکی با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه دام وجود ندارد، بیان کرد: با توجه به نوسان نرخ نهاده‌های دامی، دامداران نسبت به این موضوع انتقاداتی دارند و بدیهی است که گرانی خوراک در نرخ تمام شده تولید تاثیر بسزایی دارد.

رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی ادامه داد: بنابر تجربه سنوات گذشته در ۴ تا ۵ روز نخست ماه، خانوار‌ها مایحتاج مورد نیاز خود را خریداری می‌کنند، اما تعطیلی اکثر صنوف و عدم درآمد بر میزان خرید تاثیر گذاشته است.

ملکی قیمت کنونی هر کیلو دام زنده را ۵۰ هزار تومان اعلام کرد و گفت: قیمت دام بسته به کیفیت ۱ تا ۲ هزار تومان پایین‌تر و بالاتر از این رقم هم عرضه می‌شود.

رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی در پایان درباره آخرین وضعیت قاچاق دام تصریح کرد: بنابر آمار قاچاق دام تا حد زیادی کنترل شده است، اما از سمت مرز‌های غربی نشتی وجود دارد چرا که گا‌ها اختلاف چندبرابری قیمت دام، کوله بران را وسوسه می‌کند که ۱ تا ۳ راس دام را با خود ببرند چرا که قیمت کنونی هر دام در کشور ما ۲ میلیون تومان بوده، درحالیکه عرب‌ها آن سوی مرز‌ها ۸ تا ۹ میلیون تومان پول بابت دام ایرانی می‌دهند.