تاریخ انتشار: ۱۳:۲۲ - ۰۹ آذر ۱۳۹۹
در گفتگوی اقتصاد۲۴ با مرتضی عزتی تشریح شد؛

چرا اقتصاد ایران پنجمین اقتصاد بسته جهان است؟/ نفوذی‌هایی که اجازه آزادی در اقتصاد را نمی‌دهند

یک استاد دانشگاه می‌گوید: عزم برای آزادسازی اقتصاد در ایران وجود دارد، اما بخش عمده‌ای از مانع‌تراشی به نظر می‌رسد از سوی نفوذی‌هایی است که قصد تخریب اقتصاد کشور را دارند، البته بخشی از این افراد از روی ناآگاهی با آزادی اقتصاد مشکل دارند.

اقتصاد بسته جهان

اقتصاد۲۴  - موسسه تحقیقاتی فریزر در جدیدترین گزارش خود به بررسی کاهش آزادی اقتصادی ۱۶۲ کشور جهان طی سال ۲۰۱۸ پرداخته است.

بر اساس این گزارش که برپایه آمار سال ۲۰۱۸ (۱۳۹۷) تهیه شده است، ایران از نظر آزادی اقتصادی، نمره ۴.۸۰ را کسب کرده و جایگاه ۱۵۸ را به خود اختصاص داده است و در محدوده قرمز قرار دارد.

در واقع ایران پنجمین اقتصاد بسته در جهان است و این به معنای آن است که انحصار در اقتصاد مانع از فعالیت کسب و کار‌ها و سرمایه گذاری در اقتصاد می‌شود. هرچند تحریم‌ها همواره به عنوان علت العلل بسیاری از مشکلات اقتصادی است، اما باید در نظر داشت حتی در زمان‌هایی که فشار تحریم‌ها کمتر بوده است اقتصاد ایران از آزادی لازم برخوردار نبوده است.

فارغ از اینکه اقتصاد ایران از نداشتن یک شیوه مشخص اقتصادی چه آزاد و یا چه نهادگرا رنج می‌برد، اما همواره بوروکراسی و قوانین دست و پاگیر مانع از پا گرفتن فعالیت‌های اقتصادی می‌شود. در این بین، اما بزرگ شدن اقتصاد دولتی و حاکمیتی قدرت رقابت را از اقتصاد سلب کرده است که در این بین تلاش‌ها برای واگذاری اقتصاد به بخش خصوصی همواره در دولت‌ها با شکست روبرو شده است.

حال سوال اینجاست که علیرغم تجربه راه غلط اقتصاد انحصاری چرا هیچ کنش مثبتی برای میدان داری اقتصاد مردمی یا به تعبیری اقتصاد غیر دولتی و غیر رانتی صورت نمی‌گیرد. به نظر می‌رسد حتی مجلس یازدهم نیز علیرغم شعار‌های اقتصادی‌ای که در ابتدای روی کار آمدن داشت نه تنها هیچ اقدامی برای زدودن قوانین اضافه از دست و پای اقتصاد نکرده است که با ارائه طرح‌های شکست خورده و پوپولیستی مانند پرداخت یارانه تنها به بدتر شدن شرایط اقتصادی دامن خواهد زد.

مرتضی عزتی

چرا اقتصاد ایران بسته است

مرتضی عزتی، اقتصاددان و استاد دانشگاه شهید بهشتی در این زمینه به اقتصاد۲۴ می‌گوید: یک عامل بسته‌تر شدن اقتصاد به تحریم بازمی‌گردد. ارتباط با کشور‌های خارجی کمتر شده و از آن سو برای جبران درآمد‌های نفتی، واردات برخی کالا‌ها ممنوع شده است. در سوی دیگر تخصیص ارز کاهش یافته است و همین موضوع سبب کاهش زیر شاخص‌های باز بودن اقتصاد می‌شود.

وی تصریح می‌کند: اما آزادی اقتصادی مقوله دیگری است که بسته بودن اقتصاد و تحریم‌ها نیز می‌تواند در آن موثر باشد. در واقع تحریم‌ها به محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها دامن زده، اما این معضل از قبل نیز در اقتصاد وجود داشته است.

این استاد دانشگاه خاطرنشان می‌کند: اصل پایین بودن شاخص آزادی اقتصادی به دلیل محدودیت‌هایی است که همواره برای فعالیت اقتصادی وجود داشته و دارد. این محدودیت‌ها برای سرمایه گذاری داخلی و خارجی وجود دارد. موانع و افرادی در سیستم وجود دارند که همواره جلوی پای سرمایه گذاری سنگ اندازی می‌کنند.

عزتی با بیان اینکه عده‌ای تمایل ندارند افرادی صاحب سرمایه باشند و در اقتصاد فعالیت کنند، می‌افزاید: خصوصی سازی طی این سال‌ها همواره با مانع تراشی روبرو بوده است و هر کسی نمی‌تواند به راحتی وارد فعالیت‌های اقتصادی شود.
 
وی تصریح می‌کند: رانت، نفوذ و رقبای قدرتمند اجازه ورود سرمایه گذار به فعالیت اقتصادی را نمی‌دهد. نمونه آن صنعت خودروسازی است که اجازه ورود سرمایه گذار خارجی به این حوزه داده نمی‌شود، چرا که یا عده‌ای رانت خودرو‌های دخلی را می‌برند و یا عده‌ای دچار کج فهمی در خصوص سرمایه گذاری خارجی هستند.

نفوذی‌هایی که قصد تخریب اقتصاد کشور را دارند

عزتی معتقد است عده‌ای نفوذی هم در اقتصاد وجود دارند که به طور عامدانه قصد تخریبگری در اقتصاد را دارند. وی می‌گوید: این‌ها مجموعه عواملی است که باعث کاهش شاخص آزادی اقتصادی می‌شود. در زمان تحریم نیز این افراد دور بیشتری برای محدود کردن فضای اقتصادی گرفته‌اند.
 
این استاد دانشگاه تاکید می‌کند: علیرغم آنکه همه دلسوزان نظام می‌دانند که هر نوع سرمایه گذاری اقتصادی برای کشور مفید است، اما عده‌ای مانع می‌شوند و حتی مقرراتی را تصویب می‌کنند تا کسی نتواند فعالیت اقتصادی انجام دهد.

عزتی می‌گوید: موانع مالکیت خارجی در کشور زیاد است. چرا نباید یک سرمایه گذار خارجی صدردرصد مالکیت سرمایه‌گذاری را در اختیار داشته باشد و یا چرا سرمایه گذاران داخلی برای سرمایه گذاری موانع زیادی دارند؟ در داخل اگر کسی سرمایه بزرگ داشته باشد و بخواهد سرمایه گذاری کند انواع محدودیت‌ها را برای آن قائل می‌شوند.

وی ادامه می‌دهد: این‌ها مسائلی است که شاخص آزادی را پایین می‌آورد و در اقتصاد نابسامانی ایجاد می‌کند. عزم برای آزادسازی اقتصاد وجود دارد، اما به نظر می‌رسد بخش عمده‌ای از مانع تراشیها  از سوی نفوذی‌هایی است که قصد تخریب اقتصاد کشور را دارند. البته بخشی از این افراد از روی نا آگاهی با آزادی اقتصاد مشکل دارند. در این بین عده‌ای هم فقط بنای مخالفت دارند بدون آنکه بدانند مخالفت با اقتصاد باز چه تبعاتی دارد.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه همه دنیا شیوه باز اقتصادی را تجربه کرده و به نتیجه رسیده است، می‌افزاید: در کشور ما نیز هم پیش و هم پس از انقلاب هرگاه شاخص‌های باز بودن اقتصاد بالا بوده رشد اقتصادی نیز حاصل شده است. این تجربه ثابت شده کسانی که مخالفت می‌کنند یا ناآگاه هستند و یا مغرض که منافعشان در مخالفت با اقتصاد باز است و قصد تخریب اقتصاد کشور را دارند.
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.
خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

راهکار طلایی برای پاک کردن لاک ناخن از روی مبل و فرش+عکس

بیمه ملت، بیشترین رضایت مشتری و کمترین شکایت ثبت شده در صنعت بیمه

فرصتی استثنایی برای استفاده از تخفیفات ویژه در جشنواره ۲۱

مرکز ارتباط با مشتریان موسسه اعتباری ملل؛ پشتیبان مطمئن شما

معدن گنجه رودبار بسته شد

حضور پرقدرت بانک مسکن در عرصه ساخت و ساز با افزایش سرمایه/ نقش‌آفرینی پررنگ‌تر بانک مسکن در کنار دولت

۴ باور غلط درباره مصرف نمک

ارتقای جایگاه بانک مسکن با تکیه بر ابزار‌ها و محصولات جدید

کمبود این ویتامین در بدن سبب کاهش شنوایی می‌شود

نثاری: افزایش سرمایه بانک مسکن، حجم تسهیلات ساخت و ساز‌ها را تقویت می‌کند

حضور فعال بانک ملت در همایش و نمایشگاه بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت

عکس/ تغییر عجیب بازیگر روسی سریال خاتون پس از ۶ سال

حمایت گسترده و همه جانبه بانک ملی ایران از سامانه توثیق الکترونیک هوشمند

مشکل بزرگ پرسپولیس با گاریدو

اینفوگرافی/ ۳۱ نماینده‌ای که پس از استعفا راهی پاستور شدند

توقیف سواری تویوتا با ۵۹ میلیون جریمه

اعلام برندگان مسابقه کانون جوانه های بانک ملی ایران

فیلم/ بارش بی سابقه باران در خانه خدا

عکس/ ناصر ملک‌مطیعی کنار بازیگر زن ترکیه‌ای ۵۸ سال پیش

عکس/ ثریا قاسمی و حمیده خیرآبادی در ۲۶ سال قبل

خودرو ۶.۳ میلیارد دلار ارز گرفت+ جدول

پذیرش ۶۰ روز آتش بس در لبنان

ماجرای مرگ مشکوک ۲ کودک تهرانی پس از خوردن ماکارونی

ناصرالدین شاه قاجار کیست؟/ شاهی با طولانی‌ترین دوره حکومت در میان پادشاهان ایران

طرز تهیه رشته پلو با انار مخصوص مهمانی شب یلدا

عکس/ تغییر چهره جذاب مریم مومن

عکس/ صف خدمتکاران ناصرالدین شاه در کاخ گلستان ۱۳۰ سال پیش

عکس/ نوۀ دختری ناصرالدین شاه در کنار مرداب انزلی سال ۱۲۷۳

عکس/ عروسی دختر ناصر الدین شاه ۱۳۰ سال پیش

فیلم/ قالیباف: قانون مطبوعات باید اصلاح شود

دوگانه کاذب وعده صادق ۳ و دیپلماسی؛ هزینه‌سازی بیهوده برای مذاکرات آینده کلید می‌خورد

بازگشت ۲ بازیکن به اردوی استقلال

فیلم/ برگزاری جلسات تعیین مزد در بهمن و اسفند

ماجرای طلاق و ازدواج مجدد آزیتا حاجیان+ عکس

مشخصات تانک بولات T۶۴؛ تانک قدرتمند و مرگبار اوکراین

فیلم/ رقص کُردی نوید محمدزاده و روزبه حصاری در ایلام

آخرین وضعیت امید عالیشاه کاپیتان پرسپولیس

افزایش ۲۰ درصدی حقوق سربازان نهایی شد

محکومیت میلیاردی فولاد با شکایت یک بازیکن پرسپولیس

آغاز ثبت نام جدید برای خودرو‌های وارداتی

بهترین روش های سرمایه گذاری

فیلم/ آوازخوانی یک عرب زبان به فارسی زیر سی‌و‌سه پل

طنین امید بخش در صورت‌های مالی بیمه سرمد

قیمت این خودرو ۳.۵ میلیارد تومان گران شد

کارآفرین برتر صنعت فرش: اگر بانک ملی ایران از تولیدکنندگان حمایت نکند چرخ توسعه کشور نمی‌چرخد

فیلم/ ماجرای تذکر سید محمد خاتمی به اصلاح طلبان

فیلم/ پیشنهاد رسایی برای تابعیت دوگانه فرزندان ظریف

عکس/ طارمی روی پوستر اینتر برای دیدار با لایپزیش

هشدار نارنجی هواشناسی برای مازندران

فیلم/ رسایی: من را متهم کردند که در برابر دستور رهبری مقاومت می‌کنم