اقتصاد۲۴ -موضوع امکان تامین مالی پروژههای حمل و نقل و مسکن با استفاده از ظرفیت بازار سرمایه از حدود ۱۷ ماه قبل مطرح شد که در نهایت اواسط اردیبهشت ماه سال جاری با همکاری سازمان بورس و وزارت راه و شهرسازی به مرحله توافق و اجرای نهایی رسید.
وزارت راه و شهرسازی در نظر دارد صندوقهای زمین و ساختمان که هم اکنون به صورت محدود از طریق ۴ تا ۵ شرکت بخش خصوصی فعالیت میکنند را گسترش دهد. معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی درباره این صندوقها گفته بود که عرضه پروژههای مسکن در بورس کالا ضمن اینکه سوددهی مناسبی برای سرمایه گذاران دارد، به تولید و عرضه مسکن کمک خواهد کرد.
این صندوقها با آنچه تحت عنوان بورس املاک و مستغلات شناخته میشود و اواخر مردادماه با عرضه یک واحد تجاری توسط شرکت عمران شهر جدید پردیس وارد مرحله اجرا شد متفاوت است. در بورس املاک، داراییهای مازاد شرکتهای دولتی و بانکها برای فروش در بازار سرمایه عرضه میشود. اما فروش متری مسکن در واقع جذب سرمایههای خرد برای اجرای پروژههای مسکونی و راهسازی است. سهامداران میتوانند با خرید سهام که به صورت متری عرضه میشود در پایان پروژه سود تحقق یافته را دریافت کنند یا در صورت خرید کل یک واحد مسکونی، آن را به تملک خود درآورند.
بر این اساس با کمک این ابزار مالی بورس کالا که اوراق سلف مسکن نام دارد، ارزش تمام شده ساخت یک واحد یا یک پروژه، تبدیل به ورقههای کوچک بهادار میشود و در بازار توسط انبوهساز عرضه میشود. در این بازار مردم میتوانند به منظور حفظ ارزش پول خود را در مقابل تورم، اوراق مسکن از بورس کالا خریداری کنند.
به گفته پروانه اصلانی، مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن سرمایههای خردی که در اقتصاد میچرخد و سرگردان است میتوانند به عنوان تامین کننده منابع ساخت در خدمت تولید مسکن قرار گیرند و یا در خدمت تقاضا برای تجهیزات قدرت خرید متقاضی باشند. از این نظر هیچ راهی وجود ندارد تا از ابزارهای بازار سرمایه در بخش مسکن و حل و باز کردن گره تامین مالی بخش مسکن استفاده شود که در هفتههای آتی از این موضوع رونمایی میشود.
بر این اساس به نظر میرسد قرار است ارزش تمام شده ساخت یک واحد یا یک پروژه تبدیل به ورقههای کوچک بهادار و در بازار توسط انبوهساز عرضه شود.