اقتصاد۲۴ - محمدجواد ظریف در حاشیه جلسه امروز هیئت دولت در جمع خبرنگاران در مورد ادعای فیگارو مبنی بر رایزنی روانچی، نماینده ایران در سازمان ملل با تیم بایدن در نیویورک گفت: خیلی جالب است که خبرنگار فیگارو چک نکرده است که آقای تختروانچی در سه هفته اخیر ایران بوده است و تازه دوشنبه به نیویورک برگشته است و در عین حال بعد از بازگشت هم یک هفته را معمولا در قرنطینه خواهند بود. پس بسیار بیحساب صحبت کرده است.
روزنامه فیگارو در خبری ادعا کرده بود که از حدود سه هفته پیش دولت جدید آمریکا و ایران پشت پرده مذاکراتی را آغاز کردهاند که این مذاکرات در نیویورک بین نماینده ایران در سازمان ملل، مجید تخت روانچی و نماینده آمریکا در دولت بایدن در جریان است.
ظریف در پاسخ به پرسشی درخصوص موضع ایران درباره گفتوگوی مجدد با آمریکا درباره برجام و قدرت موشکی جمهوری اسلامی، تاکید کرد: ما یک توافق مستحکم داریم که شورای امنیت در یک قطعنامه که اتفاقاً ایالات متحده هم بانی آن بوده است به اتفاق آرا رای داده است. در این توافقنامه چه نکاتی که هست و چه نکاتی که نیست، همه با توافق نظر همراه بوده است.
وزیر خارجه یادآور شد: در این زمینه سه نکته مورد توجه قرار گرفته است یکی بحث زمانبندی است؛ این موضوع در جریان توافق، یکی از طولانیترین مباحث مذاکره بوده است و امکان ندارد که درباره آن مجدداً مذاکره شود. آمریکاییها باید این ایده را که همیشه داشتهاند و میگویند «آنچه که من دارم مال خودم است و آنچه تو داری را میتوان دربارهاش مذاکره کرد.» را کنار بگذارند. اگر این ایده درباره سایر کشورها کار کرده است درباره ایران کار نخواهد کرد.
ظریف با بیان اینکه در مورد مسائل منطقهای و موشکی از ابتدا توافق کردیم که این موضوعات وارد برجام نشده و نمیشود، یادآور شد: در همین زمینه پذیرفتیم که محدودیتهای تسلیحاتی تا پنج سال و محدودیتهای موشکی تا هشت سال ادامه پیدا کند. این موضوع در نظر گرفته شد به خاطر اینکه ما حاضر نشدیم درباره آنها مذاکره کنیم. ما هزینه صحبت نکردن را پرداختیم.
وی با بیان اینکه دولت جدید آمریکا و اروپاییها بدانند که مشکل منطقه ما از ایران نیست، بلکه از حضور آنان در منطقه است، اظهار کرد: ما این را به آنها گفتهایم، اما حاضر نشدند دربارهاش صحبت کنند، مشکل سلاح در منطقه ما از مقدار محدود تسلیحاتی که جمهوری اسلامی تولید میکند نیست، از فروش سلاح آنها به این منطقه است که اینجا را بدل به انبار باروت کرده است. اگر فرانسه یا آمریکا میخواهند درباره وضعیت تسلیحات در منطقه صحبت کنند، باید اول فروش ۲۵ درصد سلاح دنیا به این منطقه را محدود کنند و بعد بیایند راجع به آن حرف بزنند.
ظریف افزود: بعید میدانم کسانی که صدها میلیارد دلار از فروش سلاح به منطقه ما که دارد روی سر مردم یمن و فلسطین خراب میشود، به دست میآورند از آن صرف نظر کنند.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه اینها باید از گذشته درس بگیرند، اظهار کرد: دولت ترامپ امروز به زبالهدان تاریخ میرود، مردم آمریکا این دولت را به زبالهدان تاریخ فرستادند. این دولت، دولتی است که برای رسیدن به اهداف خودش به کنگره آمریکا هم رحم نکرد. این دولت دولتی نیست که بخواهند از اقدامات آن به عنوان مثلاً سرمایه استفاده کنند؛ اگر آنها پذیرفتند که حمله به کنگره آمریکا سرمایه است آن وقت بپذیرند که اقداماتش علیه ایران، آدمکشیهایش در ایران، بچهکشیهایش در ایران و کودکانی که به بیماری پروانهای مبتلا بودند و به خاطر ترامپ زجر کشیدند و کسانی که به خاطر نرسیدن دارو در ایران زجر کشیدند هم کار خوبی است. اگر آنان قانونشکنی در حمله به کنگره را میپذیرند آن وقت خیال کنند که اینها سرمایهای است که میتوانند از آن بهرهبرداری کنند.
ظریف ادامه داد: سابقه ترامپ و تصویری که از او در خود آمریکا هست باید برای دولت جدید آمریکا و متحدانش کافی باشد. بدانند این روش اگر با کس دیگری کار میکرد با مردم بزرگ ایران کار نمیکند.
وی با تاکید بر اینکه نیاز به مذاکره نیست اظهار کرد: دولت آمریکا قانون و تعهدات خود را شکسته است. هیچ کس نمیتواند برای اینکه تعهدات خود را اجرا کند، مذاکره کند! اجرای تعهدات موضوع مذاکره نیست. اگر آقای بایدن تحریمهایی که ترامپ بازگردانده بود و تحریمهایی که اضافه کرده بود را برداشت، همانطور که آقای رئیس جمهوری و رهبری تصریح کردند ما هم به تعهدات خود باز میگردیم. عجلهای هم نداریم. البته دوست داریم سریعتر این اتفاق رخ دهد، اما عجلهای نداریم، مردم ما تحمل کردند و هنوز هم تحمل میکنند، اما این امکان وجود دارد که اگر آمریکا تعهدات خود را اجرا کند در فاصله کمی ما هم به تعهدات خود باز گردیم.
وی با بیان اینکه آنچه باید آمریکا انجام دهد آن است که به کل تعهداتی که از آنها خارج شده است، برگردد، تصریح کرد: معنای صریح این است که تحریمها باید رفع و برداشته شود. تحریمها، اسامی و نوع سرشاخههایی که ترامپ اضافه کرده، همه آنها باید رفع شود. این نیست که برگردند و بگویند در ماده فلان برجام نوشته شده که قانون شماره فلان و قانون شماره بهمان باید برگردانده شود.
ظربف با تاکید بر اینکه ترامپ تلاشهایی کرده که برجام را نابود کند، خاطرنشان کرد: هدف ترامپ نابودی بوده است همانطور که هدف او نابودی دموکراسی بوده است. امروز مشخص شد او مردم را به سوی کنگره فرستاد. این مسئله باید حل شود و به سمت اجرایی شدن برود. در این صورت، ایران نیز همه اقداماتش را برمیگرداند. آنکه این کار چگونه و در چه زمانی انجام شود، یک کار تکنیکی است و حتما انجام میشود.
وی در پاسخ به سوال دیگری درباره دیدار خود با هیات کرهای و اینکه مذاکرات به کجا رسید، اظهار کرد: هیات کره جنوبی پیشنهاداتی که برای ایران آورده بود پیشنهادات مناسبی نبود و ما هم به آنها گفتیم که پول بانک مرکزی صرف غذا و داروی مردم میشود و شما به دستور آمریکا غذا و داروی مردم ایران را نگه داشتید. بدانید که این در آینده در مورد نحوه نگرش مردم ایران به کره تاثیر خواهد گذاشت و کسی که در نهایت بازنده این بازی خواهد بود، کره جنوبی و صنایع کره جنوبی خواهند بود. چون مردم ما این رفتار را به دقت رصد میکند.
وزیر امور خارجه در پاسخ به پرسش دیگری در خصوص انتقادات از تیم مذاکرهکننده و این که ما در دوره بعد بهتر مذاکره میکنیم و آیا میشد بهتر از این مذاکره کرد، گفت: ما ایرانیها اصطلاحی داریم که میگوییم املای نوشته نشده غلط ندارد. توافق و نوشتن یک متن یعنی هم شما و هم طرف مقابل باید راضی باشید. شما نمیتوانید به طرف مقابل بگویید من این متن را میخواهم او هم نمیتواند به شما بگوید.
ظریف تاکید کرد: آقایانی که این صحبتها را میکنند به من نشان بدهند دو صفحه با یک نفر توافق نوشتند، نه ۲۰۰ یا ۱۵۰ صفحه. آقایانی که میگویند ما این توافق را نخواندهایم، بیایند چیزی که دو صفحه است و خودشان هم نخواندند و امضا کردند را نشان دهند.
وی ادامه داد: توافق یعنی اینکه نه آنچه که شما میخواهید نه آنچه که طرف مقابل میخواهد این یعنی توافق در غیر این صورت تسلیم میشود. دوستان ما اگر بخواهند چنین توافقی انجام بدهند، باور دارم که خیلی باید زحمت بکشند. نمیگویم نمیتوانند، ولی خیلی باید زحمت بکشند، اگر روزی از این بهتر را نوشتند بنده در مقابل آنها تعظیم میکنم و دستشان را میبوسم و برای خدمتی که به مردم ایران کردند تشکر خواهم کرد. امیدوارم آنها هم اگر نمیخواهند ما را تحسین کنند از پشت به ما خنجر نزنند.
وی درباره گشتزنی نیروهای نظامی آمریکا در منطقه تاکید کرد: یکی، دو میلیارد دلار هزینه این گشتزنیها است. این هزینه کمی نیست. مردم آمریکا باید بدانند ۳۶ ساعت پرواز یکسره است. میدانید چند بار این هواپیمای غولپیکر باید در هوا سوختگیری شود؟ هزینه این کار ۱۰ میلیون، ۲۰ میلیون دلار نیست، بلکه رقمهای نجومی است. این هزینه را میکنند تا ایران را بترسانند ما قصد حمله به کسی را نداریم. ۲۵۰ سال است که به هیچ کسی حمله نکردیم. اما نشان دادیم هر کس با هر مقدار توانی بخواهد در مقابل ما قلدری نشان دهد، از خودمان دفاع میکنیم. صدام را یادشان است؟ صدام تانکهایی داشت که از لای زرورق باز نشده بود. آنقدر به او سلاح دادند. عربستان سعودی ۷۵ میلیارد دلار به صدام کمک کرد. آخرش چه شد؟ او را از سوراخ موش بیرون آوردند.
ظریف با بیان اینکه آنها باید یادشان باشد مردم در برابر زور مقاومت میکنند، اظهار کرد: مردم ایران قصد تجاوزی به کسی ندارند. ما بارها گفتیم رژیم صیهونیستی نفوذ کرده و میخواهد اقدام کند و دست دولت آینده آمریکا را برای اجرای سیاستهایش ببندد. آنها باید خودشان حواسشان باشد. مردم ما به دنبال درگیری و جنگ نیستند، اما مردم سربلندی هستند و از خودشان دفاع میکنند.
وزیر امور خارجه درباره اظهارات اخیر وزیر امور خارجه قطر و احتمال میانجیگری از سوی دوحه تصریح کرد: این میانجیگری نیست. قطر پیشنهاد گفتگو داده، ما هم گفتهایم همواره از گفتگو حمایت میکنیم. دولت قطر، دولتی است که روابط بسیار خوبی با آنها داریم. خوشحالیم دولت قطر توانست با مقاومت به خواستههایش برسد و اجازه نداد کسانی که قطر را محاصره کرده بودند به خواستههایشان برسند. خوشحالیم در کنار قطریها ایستادیم و امیدواریم قطر این نقش مثبت را برای آینده روابط ایفا کند.
وی در پاسخ به این سوال که بایدن باید درباره برجام چه اقدامی انجام دهد، گفت: رئیسجمهور کاملا صریحا گفت، بایدن باید یک کار بکند و آن، این است که شرایط را به قبل از دوران منحوس ترامپ بازگرداند. خودشان معتقدند ترامپ دموکراسی را نابود کرده و پایههای حیثیت آمریکا را اگر که داشته است، از بین برده است. این مسئله را باید خودشان رفع رجوع کنند. این مشکل ما نیست. مشکل آنهاست.
ظریف ادامه داد: آنچه ما باید انجام دهیم را صریحا اعلام کردیم. ما یک دستگاه ناظر به نام آژانس بینالمللی انرژی اتمی داریم. گفتیم به محض آنکه آمریکا تعهداتش را انجام داد و نتیجه آن را دیدیم، یعنی تحریمها را برداشت، ما هم به تعهداتمان عمل میکنیم. این حرف را در بالاترین سطح کشور یعنی رهبری مطرح کردند و ایشان حجت را برای کل دنیا تمام کردند که بدانند ایران به تعهد خود پایبند است.
وزیر امور خارجه تاکید کرد: ما به دنبال کاغذبازی نیستیم، ما به دنبال امضا نیستیم. ما به دنبال اقدام هستیم. دفعه قبل نیز همینطور بود. این دفعه نیز دنبال اقدام هستیم. در خود برجام نیز وجود دارد که نتیجه را و نه صرفا اعلام را میبینیم. این مسئله هم در مورد اروپاییهاست و هم آمریکاییها.
ظریف اظهار کرد: هم دوستان داخلی و هم طرفهای خارجی ضمیمه شماره دو برجام را مطالعه کنند. در آنجا به صراحت آمده، نتیجه مهم است. اکنون نیز ما منتظر نتیجه هستیم. اگر نتیجه را مشاهده کنیم، ما هم به تعهدات خود پایبند هستیم.