«سَده» از جمله سه جشن مهم ایران باستان بوده است که در آغاز شامگاه ۱۰ بهمن برگزار میشود. روایتهای مختلفی درباره ریشه این جشن وجود دارد که رایجترین آنها با استناد به شاهنامه فردوسی، جشن پیدایش آتش در نظر گرفته میشود، که پیشینهٔ آن به دوران هوشنگشاه، دومین پادشاه پیشدادی، بازمی گردد.
کاخ چهلستون اصفهان از بناهای تاریخی اصفهان است. کاخ چهل ستون که بالغ بر ۶۷۰۰۰ متر مربع مساحت دارد، در دوره شاه عباس یکم در دوره صفوی احداث آن آغاز شد و در وسط آن عمارتی ساخته شده بود. شاه عباس اول، کوشکی در میان باغ بنا نهاد که این کوشک هسته اولیه کاخ را تشکیل داد که تالار میانی کاخ چهل ستون و غرفههای چهار گوشه آن را در بر میگرفت.
کهنترین موجود زنده در فلات ایران، سَرو ابرکوه یزد است.این درخت در شهر ابرکوه قرار دارد و از پیرترین جانداران زندهٔ جهان است. محیط تنهٔ این درخت در روی زمین یازدهونیم متر است و بلندای آن بین ۲۵ تا ۲۸ متر برآورد شده است. این کهندرخت حدود ۳۰۰۰ تا ۴۵۰۰ سال دارد. بر اساس افسانههایی ایرانی این درخت توسط زرتشت کاشته شده است. دانشمند روس الکساندروف، عمر این سرو را بیش از ۶۰۰۰ سال و محققان ژاپنی سن آن را بیش از ۸۰۰۰ سال میدانند. برخی روایات تاریخی، کاشتن آن را به زرتشت و برخی نیز به یافث (پسر نوح) نسبت میدهند.
دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران بازماندهٔ مدرسهٔ طب دارالفنون تهران است و از کهنترین موسسات آکادمیک علوم پزشکی در ایران محسوب میشود. مدرسه طب تا سال ۱۳۰۳ هجری خورشیدی در دارالفنون دایر بود. در سال ۱۳۰۲، رئیسالوزرا، عمارت مسعودیه را به مبلغ ۳۹ هزار تومان خریداری و برای تأسیس مدرسه علوم عالیه به وزارت معارف هدیه کرد. در سال ۱۳۰۳ پس از تعمیرات لازم، وزارت معارف به آن محل منتقل و دو مدرسه طب و دواسازی در یکی از حیاطهای آن تشکیل شدند. نمایی از این ساختمان در دهه ۳۰ را مشاهده میکنید.
نمایی از آتشکدۀ یزد که عالیترین و مقدّسترین آتشِ زرتشتی (=آتشبهرام) در آن به تخت نشسته است را مشاهده میکنید. تنها نُه آتشبهرام در جهان روشن مانده، هشت آتش امروزه در هند و در میان پارسیان روشنند و یکی در ایران است که از دورۀ ساسانی تا امروز (بیش از ۱۵۰۰ سال) به نگهبانی از جهان میسوزد. آتشی که درون این آتشکده میسوزد بیش از ۱۵۰۰ سال است که روشن ماندهاست. این آتش فروزهای است از آتش آتشکده کاریان در لارستان که به عقدای یزد آورده شد و نزدیک به ۷۰۰ سال در آنجا روشن نگه داشته شد
دروازه ارگ یا میدان ارگ مربوط به دوره قاجار است و این بنا در تقاطع خیابان طالقانی و خیابان شیخ فضلالله نوری در مرکز سمنان واقع شده و این اثر در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۳۵۸ با شمارهٔ ثبت ۳۹۵ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
ساخت این دروازه به زمان قاجار بازمیگردد، هنگامی که ناصرالدین شاه برای سفر به مشهد در میان راه در سمنان توقف میکند و مدت ۳ روز در این ارگ اقامت میکند و به دلیل اینکه در قسمت شمالی این ارگ دروازهای وجود نداشته است دستور ساخت آن را در مدتی که در سمنان حظور داشته است میدهد.
نقش رستم مجموعهای باستانی در زنگیآباد واقع در شمال شهرستان مرودشت استان فارس ایران است که در فاصلهٔ ۶ کیلومتری شمال تخت جمشید قرار دارد. این محوطهٔ باستانی یادمانهایی از ایلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را در خود جای داده است و از حدود سال ۱۲۰۰ پیش از میلاد تا ۶۲۵ میلادی همواره مورد توجه بوده است، زیرا آرامگاه چهار تن از شاهنشاهان هخامنشی، نقش برجستههای پرشماری از وقایع مهم دوران ساسانیان، بنای کعبه زرتشت و نقشبرجستهٔ ویران شدهای از دوران ایلامیان در این مکان قرار دارند و در دورهٔ ساسانی، محوطهٔ نقش رستم از نظر دینی و ملی نیز اهمیت بسیار داشته است
بازار تبریز بزرگترین بازار سرپوشیده قدیمی در سطح ایران و جهان بهشمار میرود که در شهر تبریز در ایران واقع شده است. این بازار مساحتی حدود یک کیلومتر مربع دارد. بازار تبریز در مرداد ماه سال ۱۳۸۹ خورشیدی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
حمام امیر سلطان احمد کاشان یکی از زیباترین حمامهای ایران و از بهترین جاهای دیدنی کاشان است و حمام سلطان امیراحمد مربوط به دوره قاجار است. این حمام که نام آن در فهرست آثار ملی ایران نیز دیده میشود، نمونهای منحصربهفرد از حمامهای ایران از نظر معماری و تزیینات به شمار میآید و در محلهای تاریخی واقع شده است؛ به همین دلیل جاذبههای بسیاری در نزدیکی آن قرار دارند.
ساخت ماکتهای بناهای تاریخی، چون طاق بستان در امارات متحده عربی با هدف جذب گردشگر انجام میشود. این امر نشان میدهد که مسئولان گردشگری این شهر از هیچ فرصتی برای جذب گردشگر نمیگذرند و تلاش میکنند که از ظرفیتهای کشورهای دیگر به نفع خودشان استفاده کنند. طاق بستان واقعی اما به مجموعه ای از سنگ نگاره ها و سنگ نوشته های دوره ساسانی گفته می شود. این سنگ نگاره ها و سنگ نوشته ها در شمال غربی استان کرمانشاه قرار گرفته است، سالانه گردشگران متعددی به سمت این جاذبه ی گردشگری جذب می شوند.
بنای معروف به نیایشگاه آناهیتا در محلۀ گچکن در مرکز شهر کنگاور و بر سر راه امروزی همدان–کرمانشاه واقع شدهاست. این بنا بر روی تپهای طبیعی با حداکثر ارتفاع ۳۲ متر نسبت به زمینهای اطراف ساخته شدهاست. معبد آناهیتا که از نظر اهمیت تاریخی و معماری دست کمی از تخت جمشید ندارد؛ اما متاسفانه هیچگاه آنقدر که باید به این معبد توجه نشده است. تصویر زیر مربوط ثبت این بنا در دوران قاجار است.
"بخواست اهورامزدا من چنینم که راستی را دوست دارم وبدی را دشمنم! دوست ندارم که توانا بر ناتوان ستم کند یا زور بشنود و هرآنچه زیباست آنرا دوست دارم"/ سنگنوشته داریوش یکم در نقش رستم سنگنوشتهای در آرامگاه داریوش یکم در نقش رستم است. داریوش در مقام فرمانروایی جهانی، در بالا و کنار دیوارهٔ بیرونی آرامگاه خود در نقش رستم با دو نوشتهٔ بزرگ که هریک به سه زبان فارسی باستان، ایلامی و اکدی نوشته شده، وصیتی معنوی از خود برجای گذاشته که در تاریخ خاورمیانه بیمانند است.
"گور دختر" که گفته می شود آرامگاه آتوسا دختر کورش کبیر است، که به سبک آرامگاه کوروش، اما در اندازه کوچکتر ساخته شده است. این اثر با قدمت ۶۰۰ پیش از میلاد در دشتستان بوشهر قرار دار
روستای جهانی گردشگری اصفهک، روستایی از توابع بخش دیهوک و در شهرستان طبس استان خراسان جنوبی ایران است. روستای اصفهک پس از زلزلهٔ سال ۱۳۵۷ که در طبس رخ داد آسیبهای جدی دید و قابل زندگی نبود و ساکنان آن چندی در خیمه زندگی کردند و بعد با همت هم اتاقهایی چوبی معروف به اتاق چوئی ساختند و در آن زندگی کردند تا این که روستای مدرن جدید ساخته شد. در سال ۲۰۲۴ روستای اصفهک توانست خود را در فهرست ۵۵ روستای برتر جهان جای دهد و بهعنوان یکی از بهترین روستاهای گردشگری سازمان جهانی گردشگری در این سال به ثبت برسد.
کاخ نیاوران یا کاخموزهی نیاوران، یک بنای تاریخی مربوط به دوران قاجار و پهلوی است که در دوران پهلوی به عنوان اقامتگاه تابستانی محمدرضا پهلوی و خانوادهاش استفاده میشد و هماکنون کاربری آن به موزه تغییر یافته است. این کاخ در گوشهی شمال شرقی مجموعهباغ نیاوران در میدان نیاوران شهر تهران جای گرفته است و حدود ۱۱ هکتار وسعت دارد. در حال حاضر این کاخ یکی از مکانهای شاخص گردشگری در شهر تهران است / ماهنامه فیلم امروز