تصویری از وضعیت اسفناک دریاچه بختگان را تماشا میکنید. این خشکیدگی گسترده، صرفاً نتیجه تغییر اقلیم و گرمایش جهانی نیست؛ بخش اعظم ماجرا به پرداخت نشدن حقابه تالابها و برداشتهای بیرویه از منابع آبی کشور بازمیگردد.
بررسیها نشان میدهد میانگین دمای کشور از دهه ۱۳۴۰ تاکنون حدود ۲ درجه سانتیگراد افزایش یافته است، پیشبینیها نشان میدهد که تا سال ۲۰۳۰، ممکن است دمای ایران تا ۲.۶ درجه دیگر افزایش یابد.
سازمان هواشناسی نشان میدهد از حدود ۲۵ سال پیش میانگین بارش سالانه کشور بهطور پیوسته کاهش یافته و الگوی بارش نیز نامنظمتر شده است و بارشها بیشتر به صورت رگباری شکل میگیرند.
بر اساس مشاهدات میدانی، حجم آب موجود در سد لتیان بهشدت کاهش یافته و تراز آن به پایینترین حد خود در سالهای اخیر رسیده است. این وضعیت بحرانی، زنگ خطری جدی برای مدیریت آب در کلانشهر تهران محسوب میشود.
اخیراً ویدئویی منتشر شده که نشان میدهد چشمه کوهرنگ در زردکوه بختیاری، که زمانی پرآبترین چشمه ایران بود، به طور کامل خشک شده است. این تصاویر که در تاریخ دوم آبان ۱۴۰۴ منتشر شدهاند،
تصویری از سد کرج که ۲ آبان ماه ۱۴۰۴ به ثبت رسیده است مخزن خالی آن را نشان میدهد. تصویری که به نظر میرسد وضعیت بحرانی این سد را به خوبی نمایان میکند.
سرآب بیستون به دلیل عدم بارش برف و باران و کمبود تغذیه مخازن کارستی کوه بیستون، در معرض خشک شدن قرار گرفته است. این چشمه در سال ۱۴۰۲ نیز به صورت کامل خشک شده بود، اما پس از بارندگیها دوباره جان گرفت.
بر اساس جدیدترین آمار بارندگیهای کشور در ۲۱ استان کشور از اول مهر ماه آغاز سال آبی تاکنون هیچ گونه بارندگی دریافت نشده است/ پیشتر هواشناسی اعلام کرده تا ۱۵ روز آینده هوای گرم ادامه دارد و بارش قابل توجهی در کشور رخ نمیدهد.
از اواسط دهه ۱۳۵۰ تا امروز، بیش از ۱۴۰ میلیارد مترمکعب از ذخایر آب زیرزمینی کشور از بین رفته است؛ عددی معادل کل ظرفیت سدهای ایران که نشان میدهد بخش عمدهای از آنچه باید پشت دیواره سدها مهار میشد در سکوت از زیر پای ما تخلیه شده است.
دریاچه مهارلو که به نامهای دریاچه صورتی، تالاب مهارلو و دریاچه نمک نیز شناخته میشود، در حدود ۲۷ کیلومتری جنوب شرقی شیراز مرکز استان فارس قرار دارد/این دریاچه با وسعتی بیش از ۲۵۰ کیلومتر مربع، یکی از بزرگترین و زیباترین دریاچههای فصلی ایران بود و بخاطر رنگ صورتی خاصش (به دلیل وجود جلبکهای شورپسند Dunaliella salina) شهرت داشت/کاهش بارندگی و تغییرات اقلیمی در دهههای اخیر، کاهش چشمگیر بارش و افزایش دمای هوا باعث تبخیر شدید آب دریاچه شده است.
دریاچه هویر، یکی از دو دریاچه تاریخی دماوند و منبع حیاتی سرشاخههای رودخانههای تأمینکننده آب تهران امسال برای نخستین بار کاملاً خشک شد/کارشناسان کاهش بارندگی و تغییرات اقلیمی را عامل اصلی این بحران میدانند و هشدار میدهند که ادامه این روند میتواند منابع آبی و اکوسیستم منطقه را به خطر جدی بیندازد.
به تازگی ناسا تصویری جدید از دریاچه ارومیه منتشر کرده که وضعیت بحرانی آن را نشان میدهد. سطح آب به شدت کاهش یافته و بخشهای وسیعی از دریاچه به کویر نمک تبدیل شده است.
آب روستاهای اطراف دریاچه ارومیه شور شده و محمد کوهانی، کارشناس حوزه آب درباره علت این موضوع میگوید: مناطقی که در اطراف دریاچه وجود دارند که چندینسال است خشک شدند، آب به آنها نمیرسد و نمکهای آن حالت روان و بدون ساختمان خاکی پیدا کردند و با باد جابهجا میشوند.
آبادان، خرمشهر و شادگان در حال تبدیل شدن به قبرستان نخلها هستند. شوری شدید آب، حدود ۴۰ درصد نخلستانها را نابود کرده و محصول باقیمانده یا بیکیفیت است یا فقط به خوراک دام و فرآوردههای صنعتی تبدیل میشود. کشاورزان و نخلداران با بحران اقتصادی و اجتماعی بیسابقهای روبهرو شدهاند
رییس شورای اسلامی استان هرمزگان گفت: بخشهایی از شرق استان سالهاست با بحران جدی کمآبی و تنش آبی مواجه هستند. بهویژه در شهرستانهای سیریک، جاسک، بشاگرد و همچنین جزیره قشم، وضعیت آبرسانی به روستاها به مرحلهای بحرانی رسیده است.
یک کارشناس منابع آب گفت: سدهای اورمیه به بهانه تامین آب شرب احداث شده در حالی که کل نیاز آب حوضه آبریز دریاچه کمتر از ۴۶۰ میلیون متر مکعب است، اما مجموع سدهای احداث شده در این حوضه بالغ بر ۲.۲ میلیارد متر مکعب حجم مخازن است و این یعنی، مخازن در خدمت توسعه سطح زیر کشت قرار گرفتهاند.
کاهش بارندگیها شرایط خشکسالی را در اقلیم خراسان رضوی حادتر و سدها را خالی از آب کرده است.کلانشهر مشهد در تابستانی که گذشت هیچ بارشی را ثبت نکرد، روند بیبارشی حتی تا اواسط مهرماه جاری نیز ادامه داشته و تاکنون بارانی در این کلانشهر باریدن نگرفته است.
وضعیت منابع آب ایران نشان از وخامت اوضاع دارد به گونهای که در سال آبی جاری ۱۹ سد در آستان خشکی قرار گرفته و ۳ سد با آب صفر درصدی دست و پنجه نرم میکنند.