تورم افسارگسیخته و ناکامی سیاستهای یارانهای دولت، نان را به نماد فشار معیشتی مردم بدل کرده؛ کالایی حیاتی که تثبیت قیمتش به شکست سهگانه انجامیده است.
تورم مهرماه ۱۴۰۴ با رقم ۵ درصد ماهانه، زنگ خطر را نهفقط برای سفرهها بلکه برای آینده بازار کار به صدا درآورده است. در جامعهای که کار کردن به معنای فقیرتر شدن است، انگیزه و بهرهوری بهشدت افت میکند. جوانان یا مهاجرت میکنند، یا به بیکاری پنهان پناه میبرند، یا به بازارهای غیرمولد روی میآورند. نتیجه، چرخهای از رکود، ناامیدی و فرسایش سرمایه انسانی است.
به نظر میرسد بانک مرکزی عملاً هدفگذاری خود را از «تورم زیر ۴۰ درصد» به «مهار در کانال ۴۰ درصد» تغییر داده، اما با توجه به ریسکهای سیاسی و مالی، احتمال بازگشت تورم نقطهای به بالای ۵۰ درصد، مشابه اوایل سال ۱۴۰۲ وجود دارد. اگر اصلاحات ساختاری در حوزه بودجه، سیاست پولی و مدیریت انتظارات تورمی انجام نشود، اقتصاد ایران در مسیر یک فروپاشی تدریجی معیشت خانوارها قرار خواهد گرفت. در نهایت نیز تبعات اجتماعی این روند، شاید بسیار سنگینتر از آثار اقتصادی آن باشد؛ از افزایش مهاجرت نخبگان و جوانان گرفته تا تضعیف همبستگی اجتماعی و گسترش نارضایتی عمومی را میتوان بخشی از این مشکلات عدیده دانست که اکنون نشانی آن در آمار تورم کشور دیده میشود.
ایران در وضعیت حساسی قرار دارد و آتشبس هنوز شکننده است، اقتصاد تحت فشار جنگ و تحریم است، و تورم بالا، زندگی مردم را فرسایشی کرده است و در چنین شرایطی، تنها راه نجات اقتصاد، بازگشت به اصول سیاستگذاری علمی و شجاعانه است. در همین حال اگر دولت وقت اکنون به سمت راهحلهای سریع، اما پرهزینهای مانند چاپ پول یا برداشت بیرویه از صندوق توسعه ملی برود، نهتنها تورم مهار نخواهد شد، بلکه شکاف طبقاتی و نارضایتی اجتماعی بیشتر میشود.
بررسی جزئیات تغییرات نرخ تورم دوازده ماهه در استانها نشان می دهد که بیشترین نرخ تورم مربوط به استان ایلام (۵١ درصد) و کمترین آن مربوط به استان قم (٣۶.١ درصد) است.
قیمت هر اونس طلا که در اواخر جلسه دیروز تا ۱۴۸۶ دلار و ۶۰ سنت پایین آمده بود، در پایان معاملات روزانه با ۰.۵۲ درصد کاهش نسبت به رقم پایانی جلسه قبل به ۱۴۹۷ دلار و یک سنت رسید.
رئیس کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار اصفهان گفت: در حالیکه حداقل دستمزد کارگران یک میلیون و 500 هزار تومان است، اما براساس نرخ تورم امروز هزینه سبد معیشت کارگران به حدود پنج میلیون تومان رسیده است.
با وجود تلاش های دولت روحانی برای مهار نرخ تورم، تک رقمی شدن آن باز هم به یک رویا تبدیل شد؛ اما علت افزایش تورم در ایران چیست و چرا ایران نتوانست مثل برخی کشورها نظیر سوئیس تورم را کنترل کند؟
یک کارشناس اقتصادی با بیان اینکه بانک مرکزی نباید صرفا به دنبال تکالیف دولت باشد، گفت: وقتی بانک مرکزی متعهد میشود که مطالبات دولت را بپردازد طبیعتا این پول پر قدرت، منشاء تورم خواهد بود.
بر اساس اعلام مرکز آمار ایران نرخ تورم دوازدهماهه منتهی به اسفند ماه ١٣٩٧ به ٢٦,٩درصد رسید که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل (٢٣.٥درصد) ٣.٤ واحد درصد افزایش نشان میدهد.
در حالی که مردم نگران افزایش تورم در سال آینده هستند و قیمت گوشت و برخی کالاهای اساسی، تورم 100درصدی را تجربه میکند، حسن روحانی رئیسجمهور عنوان کرده روند تورم در سال جاری کاهشی بوده و در سال آینده باید کاهشی شود. سوال اینجاست که روحانی از کدام تورم صحبت میکند؟
براساس آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، نرخ تورم دوازده ماهه منتهی به بهمن ماه ۲۳.۵ درصد و تورم قیمتی گروه خوراکی ها، آشامیدنیها و دخانیات ۶۴.۳ درصد نسبت به بهمن سال گذشته رشد داشته است.
«ابر تورم» که معمولا به تورمهای بالای ۵۰ % گفته میشود در حال ظهور است و نشانههایش را در قیمتهای کالاهای اساسی مانند گوشت، مرغ، برنج و سایر اقلام اساسی میتوان به وضوح مشاهده کرد.