اقتصاد سیاسی

مهدی پازوکی، اقتصاددان می‌گوید نمایندگان مجلس به جای این که، بودجه‌های نهاد‌های فرهنگی، نظیر آنچه به آن اشاره شد و بودجه خودشان را افزایش بدهند از مجلس ایالات متحده آمریکا یاد بگیرند. نمایندگان این مجلس، بیش از ۳ هفته است که زیر بار مخارج دولت نرفته و سعی در محدود کردن آن دارند، اما بودجه مجلس ایران از سال اول دولت رئیسی از رقم هزار و ۵۵۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱، امسال به رقم هنگفت ۷ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان رسیده است.

رشد منفی بهار ۱۴۰۴ تنها یک عدد در گزارش مرکز آمار نیست؛ این عدد نشانه‌ای است از بازگشت اقتصاد ایران به مسیر خطرناک رکود و بحران‌های تورمی. تجربه‌های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۷ نشان داده‌اند که این مسیر می‌تواند به جهش ارزی، تورم‌های ۴۰ درصدی و سقوط بیشتر قدرت خرید منجر شود. در عین حال، تضاد این وضعیت با اهداف برنامه هفتم توسعه، بار دیگر نشان می‌دهد که برنامه‌نویسی در ایران بیش از آن که واقع‌بینانه و مبتنی بر شرایط واقعی اقتصاد جهانی باشد، بر پایه آرزو‌های غیرقابل تحقق است.

سیستم فرماندهی اقتصادی از بالا به پایین شوروی منابع انسانی طبیعی و سرمایه‌ای خود را می‌بلعید و سازوکار اقتصادی غیر رقابتی ایجاد می‌کرد. در نتیجه، میانگین نرخ رشد سالانه سرانه تولید ناخالص داخلی به سختی بیش از ۱.۵ برابر افزایش یافت: از ۱.۵ درصد در روسیه تزاری در فاصله سال‌های ۱۸۸۵ تا ۱۹۱۳ به حدود ۲.۲ تا ۲.۴ درصد در سال‌های ۱۹۱۳ تا ۱۹۹۰ میلادی. رکورد رشد شوروی از بهترین نمونه‌ها در کشور‌های دیگر فاصله داشت.

گفت‌وگو با فرخ نگهدار به پیش از اعتراضات اخیر بازمی‌گردد و زمانی برای انتشار آماده شد که فضای عمومی جامعه ملتهب بود و در چنین فضایی بعید به نظر می‌رسید این‌گونه مطالب مخاطبی داشته باشد. پس به پیشنهاد نگهدار تصمیم گرفتیم انتشارش را به تعویق بیندازیم. این اتفاق پیش‌بینی‌نشده موجب شد نگهدار بازبینی اساسی در مصاحبه بکند که به نظرم این کار به کیفیت مصاحبه افزوده است.

یک اقتصاددان معتقد است: شرایط اقتصادی کشور از متغیرهای سیاسی تبعیت می‌کند. در حال حاضر قیمت دلار بستگی به متغیرهای سیاسی دارد و با سازوکارهای اقتصادی توضیح‌پذیر نیست.

وزیر سابق راه و شهرسازی در کانال تلگرامی خود درباره ساختار اقتصاد و سیاست در ایران نوشت.

حمید میرمعینی*

در مدل تعدیل مدنظر آقای هاشمی چون رشد مهم است پس بودجه تولید را نباید کم کرد ولی می‌توان هزینه تحصیل، بهداشت و درمان را کاهش داد تا دولت با کسر بودجه مواجه نشود.

این روزها برخی‌ «فتنه 98» را پیش‌بینی و پیشگویی می‌کنند، بحثی که جدای از صحت و سقم آن، سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را از سرمایه‌گذاری در کشور منصرف می‌کند.