حنیفرضا گلزار: لولهکشی را شروع کردهاند. ازآنجاکه واکنشها نسبت به ساخت سد بالا است و نمیخواهند پروژه بهصورت کامل بخوابد، پس دست به کار لولهگذاری شدهاند
از ابتدای سال آبی (مهرماه) تا پانزدهم شهریور ماه میزان ورودی مخازن کل معادل ۲۴ میلیارد و ۴۸۰ میلیون مترمکعب بوده که کاهش ۴۲ درصدی ورودی سدها را نشان میدهد.
معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقهای استان البرز اعلام کرد که بر اساس آخرین آمار در تاریخ ۱۹ شهریور ۱۴۰۴، میزان ذخایر آبی در سد کرج و سد طالقان به شدت کاهش یافته است.
سد کرج در شرایطی تنها ۳۵ میلیون مترمکعب آب در مخزن خود دارد که حدود ۸۰ درصد ظرفیت آن خالی است و فقط نزدیک به ۲۰ درصد حجم سد با آب پر شده؛ آن هم در حالی که بخشی از این میزان، جزو ذخیره غیرقابل بهرهبرداری یا همان حجم مرده سد به شمار میرود.
«مجموع حجم موجودی مخازن سدهای طالقان، لتیان، لار، ماملو و کرج تا ۲۵ مردادماه، به گفته سعید سلیمانیها، کارشناس اندیشکده تدبیر آب ایران به «اعتماد» حدود ۳۲۵ میلیون مترمکعب است که بیانگر درصد پرشدگی کمتر از ۱۸ درصد است. به گفته این کارشناس حدود نیمی از این حجم برای تامین آب شرب مردم استانهای تهران و البرز مناسب است.»
سد شاه قاسم در یاسوج، مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد و نزدیکی این شهر، به دلیل کاهش بارشها در سال آبی جاری در استان، خشک شده است/ساخت این سد که از نوع خاکی و سرریز آن از نوع نیلوفری است، در سال ۱۳۷۵ به پایان رسید/ حجم مخزن این سد که به نام یکی از امامزادگان یاسوج نامگذاری شده، ۱۰ میلیون متر مکعب است و روستاهای «علیآباد»، «چنارستان»، بخشی از «سرآبتاوه»، «موردراز» و چند روستای دیگر برای مصارف کشاورزی از آب این سد استفاده میکردند.
لتیان به همراه سدهای لار، ماملو، کرج و طالقان ستون فقرات تأمین آب تهران را تشکیل میدهند. کاهش شدید ذخایر لتیان، زنجیره تأمین آب پایتخت را شکنندهتر کرده و مسئولان هشدار میدهند که در صورت تداوم الگوی مصرف فعلی، پایداری تأمین آب شرب در تابستانهای آینده با مشکل روبهرو میشود.
سد «شاه قاسم» در یاسوج، مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد، به دلیل بارشهای کم در چند سال گذشته در حال خشک شدن است. ساخت این سد که از نوع خاکی و سرریز آن از نوع نیلوفری است، در سال ۱۳۷۵ با هدف کشاورزی، گردشگری و تقویت چاههای آب شرب شهر یاسوج به پایان رسید. حجم مخزن این سد که به نام یکی از امامزادگان یاسوج نامگذاری شده، ۱۰ میلیون متر مکعب است.
وضعیت سدهای کشور در هفتههای باقی مانده از سال آبی جاری از وخامت وضعیت آب ذخیره شده در پشت سدها حکایت دارد به گونهای که هشت سد مهم و بزرگ در آستانه خشکی قرار گرفته و سه سد نیز خشک شده است.
سد گتوند از معدود پروژههای بزرگی است که ۲۰ سال پشتوانه مطالعاتی دارد، بااینحال با گذشت حدود ۷ سال از آبگیری این سد، سایه سازند گچساران با عناوینی، چون کوه نمکی، گنبد نمکی و یا حتی غول نمکی همچنان در انتقادها روی پروژه سد گتوند سنگینی میکند.
سد «نهند» در استان آذربایجانشرقی با کاهش بیسابقه آب مواجه است/سد «نهند» در استان آذربایجانشرقی در فاصله ۴۳ کیلومتری شمال شهر تبریز، در نزدیکی روستای تازه کند قرار دارد و باهدف تأمین قسمتی از آب شهر تبریز بر روی رودخانه نهند که یکی از شاخههای اصلی رودخانه آجیچای است احداث شده است/حجم کل مخزن سد نهند در تراز نرمال، ۲۴ میلیون مترمکعب و آب قابلتنظیم سالانه بالغ بر ۳۲ میلیون مترمکعب است.
سد لتیان، که بر رودخانه جاجرود و در دل کوههای لواسان ساخته شده، بیش از نیم قرن است که بخشی از نیاز آبی تهران را تأمین میکند. این سد با ظرفیت مخزن ۹۵ میلیون مترمکعبی، یکی از پنج سد اصلی تأمین آب شرب پایتخت محسوب میشود/اما امروز، تصویری نگرانکننده از لتیان به چشم میآید؛ سطح آب پایین رفته، بخشهایی از بستر سد خشک شده است.
سخنگوی صنعت آب: ۴۰ درصد پرشدگی، آمار متوسط کشوری است و در برخی استانها میزان پرشدگی سدها بسیار کمتر است/برای مثال سدهای استان تهران در مجموع حدود ۱۸ درصد پر شدند.
بر اساس جدیدترین گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، زمستان ۱۴۰۳ با کاهش ۳۶ درصدی بارش خشکسالی را در ایران تشدید کرد. ذخایر سدها به ۲۳ میلیارد مترمکعب (کاهش ۵ درصدی) رسید و سدهای کلیدی مانند امیرکبیر و زایندهرود در آستانه خشکشدگی قرار دارند.
براساس آخرین آمار از ابتدای سال آبی تا تاریخ ۲۵ مرداد از وضعیت سدهای کشور ذخیره آبی ۳ سد شیمیل و نیان استان هرمزگان، رودبال داراب استان فارس و سد وشمگسر، گلستان، بوستان استان گلستان صفر شده و حجم آب موجود در مخازن کل سدهای مهم ۴۱ درصد است.
درصد پرشدگی سدهای کشور به ۴۴ درصد رسیده است. سد کرج نیز یکی از سدهایی است که ذخایر آبی آن کاهش یافته و ارتفاع آب این سد بیش از ۴۰ متر از تراز نرمال پایینتر است.
گزارشها نشان میدهند که با صرفهجویی مردم در مصرف آب، خروجی سدهای کشور نسبت به سال گذشته ۲۱ درصد کاهش یافته است/این کاهش در حالی رخ داده که ورودی آب به سدها نیز با کاهش قابل توجهی مواجه بوده است.
مدیر امور بهره برداری از سد کرج در پاسخ به این پرسش که آیا وضعیت سد کرج را بحرانی ارزیابی میکنید، گفت: «این حجم و ارتفاع را ما اولین بار است که تجربه میکنیم.» بنابراین به نظر میرسد کفگیر آب به ته دیگ خورده.