امسال برای اولین بار دولت اقدام به اعطای وام سفر اربعین کرده است، اگر چه این کار قابل تقدیر است، اما ظاهر امر نشان میدهد وضعیت پرداخت این وام عادلانه نیست.
مبلغ وام اربعین ۱۰۰ میلیون ریال است و متقاضیان تا ۲۵ مرداد امسال باید در سامانه بام بانک ملی افتتاح حساب کرده و نسبت به ودیعه گذاشتن ۲ و نیم میلیون تومانی اقدام کنند.
بانکها در سه ماهه نخست سال بیش از ۲۹ هزار و ۷۷۰ میلیارد تومان به دستگاههای اجرایی وام دادهاند که شرکت بازرگانی دولتی ایران بیشترین سهم از این مقدار را دارد. به عبارتی بانکها بیشترین میزان وام را به یک شرکت دولتی دادهاند.
برخلاف سال گذشته که با اعلام وزارت اقتصاد، زائران اربعین میتوانستند با مراجعه به سامانه سماح تا سقف پنج میلیون تومان وام اربعین دریافت کنند، به نظر میرسد که دولت و بانک مرکزی در سال جاری برنامهای برای پرداخت این وام ندارند و این موضوع را به بانکها واگذار کردهاند.
در حالی که بسیاری از مردم و بنگاههای تولیدی در گیرودار دریافت وام هستند، بانکها همچنان در دستودلبازی برای پرداخت وام به اشخاص مرتبط، یکهتازی میکنند.
رییس صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم گفت: در خصوص ارائه تسهیلات پنج میلیون تومانی ویژه پیادهروی اربعین به دانشجویان با یکی از بانکهای عامل قراردادی را امضا کردهایم.
مانده وامهای پرداختی در بهار امسال نسبت به سال گذشته با افزایش ۳۴.۶ درصدی همراه شد و رقم کل مانده سپردهها نیز به هفت هزار و ۶۰۷ هزار میلیارد تومان رسید.
ثبتنام وام ۱۵۰ میلیونی سربازی تا پایان تیرماه ادامه دارد اما امسال اولویت با متقاضیانی است که از سال گذشته موفق به دریافت تسهیلات نشدند. از مجموع ۶۸ هزار ثبتنامکننده پارسال فقط به حدود ۱۴ درصد از متقاضیان وام خوداشتغالی سربازی پرداخت شده و طبق محاسبات فرارو سقف دو هزار میلیاردی که فعلا برای این تسهیلات درنظر گرفتند، نهایتا جوابگوی ۱۳ هزار و ۵۰۰ متقاضی جدید است.
چندی پیش بانک مرکزی جدیدترین آمار و ارقام پرداخت وام فرزندآوری تا پایان خرداد ماه سال جاری را از طریق وبسایت رسمی خود منتشر کرد. گزارشی که نشان میدهد که در بازه مورد بررسی میزان مبلغ پرداخت وام فرزندآوری نسبت به دوره مشابه سال گذشته بیش از دو برابر شده است. با این وجود، تعداد افراد متقاضی وام فرزندآوری در صف دریافت این وام افزایش یافته است.
بانک مرکزی در روزهای اخیر طی بخشنامهای سقف دریافت تسهیلات خرد را افزایش داد تا شاید بدین ترتیب نقدینگی مورد نیاز مردم برای خرید کالاهای غیراساسی تامین شده و رونق به بازار برگردد؛ اما مردم از این افزایش پرداخت تسهیلات خرد بهرهمند میشوند!؟
رییس شورای عالی کانون بانکها و موسسات اعتباری خصوصی اظهار داشت: سوال این است آیا وام ۴۵۰ میلیون تومانی برای یک کارمند بانکی با مانده ۳۰ سال، رقم بالایی است؟ این جو سازی علیه کارکنان شبکه بانکی است.
چند سالی است که دریافت تسهیلات بانکی از سوی عموم مردم به سختی انجام میگیرد و متقاضیان وام برای دریافت مبلغ ناچیزی باید هفتخوان رستم را طی کنند و پس از ارایه کلی مدارک و سپردهگذاری در بانک و معرفی چند ضامن شاید بخت یارشان باشد و بتوانند مبلغ ناچیزی وام دریافت کنند، این در حالی است که شرایط دریافت وام برای کارمندان بانکها و حتی شرکتهای ریز و درشت زیرمجموعه آنها بسیار متفاوت است و بدون طی کردن مراحل پیچیده و حتی بدون معرفی ضامن وامهایی کلان با سودهای پایین و حتی بدون سود دریافت میکنند.
معاون اشتغال وزارت کار درباره بیمه مشاغل خانگی گفت: الزام بیمه برای مشاغل خانگی نداریم چون یک شغل به صورت خویشفرمایی در خانه و منزل ایجاد میشود. اگر خود فرد داوطلب بود میتواند از بیمههای موجود مانند تأمین اجتماعی و سایر بیمهها استفاده کند.
برای پیشگیری از بی عدالتی در اعطای تسهیلات بانکی یا باید قوانینی توسط دولت تحت عنوان مصوبه دولت تصویب شود یا باید تجدید نظرهای دیگری انجام شود که جلوی تسهیلات غیرمعمول به کارمندان بانک گرفته شود. همانطور که اشاره کردم برای بخش خصوص نمیتوان به راحتی ورود کرد، مگر این که شورای هماهنگی بانکها بتواند نظام پرداخت بانکهای دولتی را تا حدی به بانکهای خصوصی نیز ابلاغ کند. اما ساز و کار بانک خصوصی به این شکل است که در جلسه هیئت مدیره، مدیران بانک تشخیص میدهند که بر اساس بهبود سودآوری بانک یا ارتقای سطح شرایط بانک، لازم است به کارمندان یا بخشی از کارمندان، امتیازات ویژه بدهند.