در دهه های اخیر مشاهده شده است که کشورهای صادرکننده نفت با پدیده تورم دست و پنجه نرم می کنند. یک سوال کلیدی این است که آیا درآمدهای نفتی باعث ایجاد تورم می شود یا اینکه نوع هزینه کرد دولت ها و عدم تنظیم منابع و مصارف باعث وجود تورم مزمن در کشورهای صادرکننده نفت می شود.
لایحه بودجه ۱۴۰۳ که هفته پیش توسط دولت منتشر شد، نشان داد دولت سیزدهم قصد دارد در سال آینده بخش زیادی از خزانه خود را از محلی غیر از درآمدهای نفتی تامین کند که این مسئله قابل تامل فشارهای زیادی را به خصوص از ناحیه مالیات به مردم وارد خواهد کرد.
به گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه، طبق قانون بودجه باید در ۴ ماه نخست سال درآمد نفتی ما بالغ بر ۲۴۸ هزار همت می‌بود و آنچه که تحقق پیدا کرده است ۱۰۵ همت است.
یک استاد اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز در واکنش به مصوبه «مولدسازی» می‌گوید که این دارایی‌هایی که متعلق به دولت است، حکم درآمدهای نفتی را دارد چون جزو سرمایه‌گذاری‌های عمرانی هستند. بنابراین همان انتقاداتی که به فروش نفت مطرح می‌شود مبنی براینکه متعلق به نسل‌های بعدی است و نباید صرف هزینه‌های جاری شود بلکه باید صرف سرمایه‌گذاری و هزینه‌های عمرانی شود، قابل تعمیم به بحث فروش اموال دولتی است چراکه از فروش منابع نفتی این دارایی‌های برای دولت ایجاد شده است.
طبق آمار منتشر شده شرکت بازاریابی نفت عراق؛ این کشور از ابتدای سال ۲۰۲۲ توانسته درآمدی ۱۰۷ میلیارد و ۸۷۷ میلیون و ۷۸۶ هزار و ۳۳۶ دلاری از صادرات نفت خود به دست آورد که میانگین ماهانه این مقدار ۹ میلیارد و ۸۰۷ میلیون و ۷۱ هزار و ۴۸۵ دلار برآورد شده است.
از دیرباز، افزایش قیمت نفت به رشد تورم منجر می‌شود. آیا رابطه‌ای قدرتمند میان آن‌ها وجود دارد؟ شرکت‌ها و مؤسسات مشاوره سرمایه‌گذاری پس از رشد قیمت نفت از ریسک تورم بالا خبر می‌دهند، اما آیا میان قیمت نفت و تورم همبستگی وجود دارد؟
رییس کمیسیون صادرات غیرنفتی اتاق بازرگانی ایران اظهار داشت: اگر تکیه بر صادرات نفتی باشد دوباره صادرات غیرنفتی مغفول می‌ماند. صادرات یک روند رو به جلو داشته که اگر این اتفاق بیافتد دوباره توقف کرده و به عقب بازمی‌گردیم. این فاجعه‌ای است که رخ می‌دهد.
بودجه ۱۴۰۰ از اهمیت بالایی برای اقتصاد کشور برخوردار است. در این راستا کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی هشدار می‌دهند که با توجه به چالش‌هایی همچون بیماری کرونا، تحریم و برخی از تصمیمات اتخاذ شده اگر بودجه ۱۴۰۰ اصولی تدوین نشود وضعیت اقتصاد و معیشت مردم را بیش از پیش با مشکل مواجه خواهد شد.
وزارت امور خارجه آمریکا در گزارشی درباره ایران مدعی شد که این کشور با پیشبرد کارزار فشار حداکثری علیه ایران به میزان ۷۰ میلیارد دلار به درآمد نفتی ایران خسارت زده است.
کد خبر: ۸۶۹۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۳
بازگشایی پرونده میلیارد‌ها دلار تسهیلاتی که بازپرداخت نشده است
از زمان تاسیس این صندوق تا پایان سال گذشته ۱۲۰ میلیارد دلار در قالب وام ارزی و سپرده‌گذاری ارزی بین بخش‌های مختلف اقتصادی توزیع شده است. گمانه‌زنی‌ها حاکی از بدهی ۱۲ میلیارد دلاری برخی از بنگاه‌ها به این صندوق است.
رئیس کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق تهران درباره اجرای برنامه اقتصاد بدون نفت گفت: تا زمانی که ساختار اقتصاد ایران با همین روش حرکت کند، نمی‌توانند رویای قطع وابستگی اقتصاد به نفت را تحقق بخشند.
هدر رفت مواد غذایی، یکی از چالش های حوزه غذایی جوامع است که کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست. به طوری که گفته می شود ضایعات غذایی در ایران معادل ۵۰ درصد درآمد نفتی کشور است.
جانشینان درآمدهای نفتی در عملکرد بودجه نیمسال نخست سال ۹۹ مشخص شدند. بررسی‌ها نشان می‌دهد سه ابزار حراج اوراق دولتی، درآمدهای مالیاتی و واگذاری اموال دولتی توانسته‌اند منابع جانشین درآمدهای نفتی را تامین کنند.
بیشترین میزان وابستگی بودجه به نفت در سال‌های اخیر، مربوط به سال ۱۳۹۲ بوده که در این سال، میزان وابستگی ۴۸.۵ درصد اعلام شده است. کمترین میزان وابستگی هم مربوط به سال ۱۳۹۵ بوده که در این سال، میزان وابستگی ۲۵.۵ درصد اعلام شده است. در سال گذشته مرکز پژوهش‌ها اعلام کرد که میزان وابستگی بودجه ۹۸ به نفت ۳۵ درصد خواهد بود.
قیمت نفت پس از ۳ ماه به فراتر از ۴۰ دلار رسید؛ منحنی قیمت نفت برنت آخرین بار در نیمه اسفندماه در چنین محدوده‌ای ایستاده بود. حالا در چنین شرایطی قرار است امروز اعضای اوپک‌پلاس زیر سایه کرونا نشستی ویدئوکنفرانسی برای تمدید توافق کاهش تولید برگزار کنند؛ نشستی که در صورت بلندشدن دود سفید از آن ممکن است تابستان داغی برای بازار نفت رقم بزند. البته انتظار رشد انفجاری قیمت نفت چندان واقع‌بینانه به‌نظر نمی‌رسد؛ چراکه با افزایش بیشتر بهای طلای سیاه، تولیدکنندگان نفت شیل بار دیگر دست به ماشه خواهند شد و با افزایش عرضه قیمت را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
اقتصاد ایران سال‌های سال است که به درآمدهای نفتی وابسته است و تنها چشم امید به دلار حاصل از فروش نفت دارد. امروز کاهش قیمت نفت جهانی تنش بزرگی است که می‌تواند بر اقتصاد ایران تاثیر بزرگی داشته باشد، چراکه پس از مدت‌ها تکرار از ضرورت کاهش وابستگی اقتصاد به نفت هنوز برنامه‌ای برای دوری از درآمدهای نفتی برای اقتصاد برنامه ریزی نشده است.